‘Hedefimizde Avrupa Bayrak yetkilerini almak var’

Yeşim Yeliz Egeli

International Association of Classification Societies (IACS)’in Türk Loydu’nun IACS üyeliğini 1 Kasım 2023 tarihinde web sitesinden resmî ilan etmesiyle, bu süreci uzun yıllardır yakından takip eden bir denizcilik yayını olarak Cumhuriyetimizin 100’üncü yılında tarihi önemdeki bu gelişmeyi kamuoyuna ilk MarineDeal News haberleştirerek duyurdu. Ülkemiz ve Türk denizcilik sektörü açısından önemli bu gelişme hakkında sorularımızı Türk Loydu Uygunluk Değerlendirme Hizmetleri A.Ş. Genel Müdürü Lütfü Savaşkan MarineDeal News’e özel verdiği röportaj ile yanıtladı. Türkiyemize uğurlar getirmesi temennisiyle…

Lütfü Bey hakikaten zorlu geçen bu süreci tamamladığınız için sizin nezdinizde geçmişten bu yıla kadar emeği geçen tüm bireyleri tebrik ederiz, yüreğinize emeğinize sağlık. Yüksek kararlıkla, sabır, azim ve disiplinle tarihi önemi haiz bu yıl, Türkiyemize çok özel bir armağan verdiniz. Esasen olacağını bekliyorduk, yazdık da ancak olduğunu ilk duyduğumda içim içime sığmadı. İçimde tuttum. IACS üyelik sürecinde Türk Loydu olarak kilometre taşları, kırılma noktaları nelerdi? IACS üyesi olmak için hangi aşamalar belirleyici oldu? Lütfen bu zorlu süreci özetleyip hafızamızı tazeler misiniz?

Yeşim Hanım MarineDeal News ekibi bu süreci yakından takip eden ve gündemde tutan bir yayın olarak çok değerli katkılar sağladı. Bunu içtenlikle belirtebilirim. Haberiniz olsun, şimdi yeni bir süreç başlıyor.

Türk Loydu’nun IACS’a üyelik macerası epey eskilere dayanmaktadır. Pek çok yönetici ve çalışanımız farklı zamanlarda farklı roller üstlenmişlerdir. Hepsini minnetle anıyoruz. IACS ile ilk resmî ilişki 2010 yılına dayanıyor. 2011 yılı itibarıyla Türk Loydu, IACS’ın kalite yönetim sistemini içselleştirmiş ve 2013 yılı itibarıyla da IACS’ın tüm resolution’larını uygulamaya sokmuştur.

Ben göreve 2018 yılının Eylül ayında başladığımda tüm gücümüzle tam üyelik prosesini başarmayı hedef almıştık. Kasım 2018’de IACS’a resmen üyelik başvurusunu yaptık.

Üyelik kriterleri arasında çok önemli bir şart olan kurallarımızın Goal Based Standard kapsamında değerlendirilmesi IMO’nun 100’üncü Komite Toplantısı’nda Aralık 2018’de tartışmaya ve oylama açıldı ve kabul edildi.

Mart 2019’da IACS kendi tüzük ve kriterlerine göre başvurumuzu değerlendirerek bizi bir Klas Kuruluşu olarak tanımladı. 2019 yılı içinde bizi denetlemek üzere akredite bir kurumun seçimini yaptık ve yolumuza devam etmek isterken 2020-2021 yıllarını kapsayan pandemi dönemine girdik ve süreç durdurulmak zorunda kaldı.

Bir takvim yılında başlayıp tamamlanması gereken denetleme süreci, 2022 yılında hızla başladı ve yaklaşık yirmi kez denetleme geçirdik. Süreci şeffaf ve kontrollü yürütebilmek için, düzenli aralıklarla Londra’da IACS merkezinde üst seviye toplantılar gerçekleştirerek durum değerlendirmesi yaparak ilerledik.

Denetlemeler sonucu Şubat 2023’te IACS QSCS sistemine uygunluk belgemizi aldık ve dokuz ay sürecek IACS iç değerlendirme periyoduna girdik. 20 Ekim 2023 tarihinde konsey üyeliğimizi onayladığını açıkladı ve 1 Kasım 2023 itibarıyla üyeliğimiz başlamış bulunuyor.

Uzun zamandır bu konuda büyük çabanız ve emeğiniz vardı. Hedefinize planladığınız sürede mi ulaştınız yoksa beklediğinizden daha fazla zorlayıcı ve engelli bir yol mu oldu?

Yeşim Hanım, aslında tüm kadromuz 2019-2020 yıllarında bu işi başarmak için motive olmuş durumdaydı. Pandemi, süreci iki yıl öteleyince morallerimiz biraz bozuldu, ama bu periyodu hazırlıklarımızı daha da artırarak kusurlarımızı gidermek için kullandık.

Biliyorsunuz, nispeten küçük bir kadro ile ilerliyoruz ama bir klas kurumunun tüm fonksiyonları açısından değerlendirilmeye alındık. Çalışanlarımız günlük ana işleri ile uğraşırken, bir yandan da sistemi mükemmelleştirmek ve denetleme sağanağını atlatmak için çok özverili çalıştılar. Onlara ne kadar teşekkür etsem azdır.

Biz bu süreci daha da zorlaştırarak Avrupa Birliği Kalite Sistemi’ne de dâhil olabilmek için eş zamanlı denetleme periyodu yaşadık. Nisan 2023’te Avrupa Birliği Sistemi’ne uygunluk belgesini de almayı başardık. Hedefimizde en kısa sürede Avrupa Bayrak yetkilerini almak da var.

Bu üyelikle birlikte Türk Loydu’nun yerel bazda kazanımları neler olacak? Daha fazla gemi klaslanmaya başlanacak, daha fazla armatör Türk Loydu’nu seçecek mi ve Türk bayraklı gemi sayımızda artış yaşanacak mı?

Üyelik süreci periyodunda, geçirdiğimiz denetlemelerin sonuç değerlendirmelerinde, Türk Loydu’nun elde ettiği skorun üye klaslar arasında oldukça iyi bir seviyede olduğunu anlamış bulunuyoruz. Zaman zaman arkadaşlarımızı tekrar canlandırmak zorunda kalıyorum; Türk Loydu’nun tüm yönetim ve işletim sistemi incelenmiş ve başarılı bir klas kuruluşu olarak değerlendirilmiştir. Bizim de kendi üzerimizdeki eziklik ve yorgunluğu atarak başarımızın farkında olarak piyasadaki mücadelemizi yürütmemiz gerekiyor.

Türk Loydu, devletimizin ve devletimizin desteği ile çok başarılı askerî projelerin parçası olmuş, ülke sınırlarını aşmış ve uluslararası pek çok projede yer almaktadır. Bu arada belli bir filo büyüklüğüne ulaşmış olmakla birlikte, teknik isterler, işletme kalitesi, kondisyon ve yaş sınırlamaları gibi IACS’ın genel yaklaşımına uygun davranmak zorunda olduğumuz için seçici olmak zorunda kalınmış ve doğal olarak filo gelişimi sınırlı olmuştur. Filo büyümesi konusunda temkinli konuşmayı seçiyorum. Diğer ülkelere baktığımızda, kendi klasını koruma ve teşvik etme had safhada uygulanmaktadır. Bu reflekslerin Türkiye’de de gelişeceğine eminim. IACS üyeliği tüm denizcilik camiamıza bir değer katacaktır. Biz de sektörle yakın temaslarda bulunarak kendimizi anlatmaya çalışıyoruz. Önemli kazanımlar elde edeceğimize eminim.

Bu üyelikle birlikte Türk Loydu’nun küresel bazda avantajları neler olacak? Mevcut statümüzden nereye geldik? Uluslararası alanda daha fazla prestij kazanacak mıyız ve ne gibi konularda daha fazla söz sahibi olacağız?

Üyelik ile beraber bir ilave rekabet avantajı kazandığımız aşikârdır. IACS, Türk Loydu’nu bir global oyuncu olarak kendi içine kabul etmiş bulunmaktadır. Müşteri profilimiz ve iş modelimiz bugüne kadar bir lokal kurum olarak konumlanmamıza neden olmaktaydı. Şu an Türk Loydu’nun önünden önemli bir bariyer kalkmış bulunmaktadır.

Son yıllarda Türk Loydu Uluslararası Denizcilik Örgütü IMO toplantı ve çalışma gruplarına ısrarla katılmaktaydı. Yeni statümüzle beraber hem bireysel hem de IACS ile takım hâlinde yeni görevlere talip olacağız. Kurumumuzun tanınırlık ve bilinirliği Uluslararası Sigortalar Birliği, Deniz Ticaret Odaları ve daha pek çok çatı örgütlerle daha yakından çalışarak artırılacaktır.

Yeni bayrak devletlerinin yetkilendirme süreçlerini de sürüklemekteyiz.

Avrupa Birliği tarafından yetkilendirme süreçlerimiz de bize ayrı fırsatlar yaratacaktır. Uluslararası sözleşmelerde ve klavuzlarda Türk Loydu’nun da imzası olacak artık. Siz neleri değiştirmek istiyorsunuz? Özellikle deniz güvenliği ve çevre temizliği açısından eksik gördüğünüz ya da bir öneri olarak gündeme getirmek istediğiniz öncelikli konular neler?

IACS, Uluslararası Denizcilik Örgütü IMO ve Bayrak Devletleri gibi kural koyucu ve düzenleyici yapıların içinde etkili ve yönlendirici bir güç olmayı başarabilmiştir. Çünkü üye tüm klas kurumlarının teknik uzmanları çok farklı alanlarda sürekli bir ortak çalışma gerçekleştirmektedirler. Şu an üzerinde çalışılan konular, ağırlıklı olarak çevre duyarlılığı, gelişen data elleçleme ve risk yönetimi, farklı yakıt türleri, elektrikli araçlar ve otonom araçlar gibi konulara yoğunlaşmış bulunmaktadır.

Eminim belli bir zaman diliminde klas kurumlarının iş modelleri yani klasik genel checklist’ler ve genel prosedürler ile sörvey yapmaktan uzaklaşarak, gemi spesifik, data analizi yapılmış ve duyarlı alanlar saptanmış bir şekilde hazırlık yapılarak gerçekleştirilecektir.

Gelişen sensör teknolojileri data toplama olanaklarını hızla artırmakta, gemilerdeki bakım tutum ve onarım işleri hasar oluşumundan önce bir gelecek tahmini yapılmasını olası kılmaktadır.

Ülkemizde de eminim kısa bir zaman dilimi içerisinde yeni teknolojilere ve aranan çevre bilinci seviyesine hızla ulaşılacaktır. Türk Loydu’nun üzerine bu anlamda oldukça farklı bir görev düşmektedir. Globale açılan bir Türk Loydu, aynı zamanda kendi denizcilik camiasının yanında destekçisi olarak, onların da bilgi ve duyarlılık düzeylerini artırarak, tüm denizcilik camiasının global oyuncu olabilmesi için çok çaba harcayacaktır.

IACS üye ülkelerinin denizcilik sektörünü, sektörün genel olarak gelişimi ve faaliyetlerini, gemi tasarımı, inşası ve işletilmesiyle ilgili standartların durumunu kendi seviyemizle kıyasladığımızda neler söylersiniz?

Övünerek belirtmek isterim ki, IACS denetleme süre boyunca en fazla pozitif eleştiri aldığımız alanlar, süreçlerimizi, kurallarımızı ve işletim sistemimizi dijitalleştirme seviyemiz hakkında oldu. Dijitalleşmeden kastım kâğıtların ve kuralların dijitalleşmesinden ibaret değil, eldeki datanın işlenebilir ve analiz edilebilir olması ile de ilgili. İleri mühendislik analizleri konusunda pek çok yazılım geliştirdik. Yepyeni yazılımlar da kısa zamanda hizmete girmek üzere hazırlanmaktadır.

Geldiğimiz düzlemde, Türk Loydu üyelik öncesinde bile üç boyutlu dizayn onaylama süreçlerini geliştiren uluslararası platformların üyesi olmuş, küçük bir yapı olmamıza rağmen bu ve benzeri yeni teknolojiler için hem zaman hem de kaynak harcamaktadır.

Ayrıca denetleme süreçlerinde aldığımız sene sonu değerlendirmesi yani benchmark, oldukça başarılı bir klas kurumu olduğumuzu da istatistiksel olarak göstermiştir.

IACS üyesi olmak evrensel standartları tamamen karşıladığımız anlamına mı geliyor? Yoksa bunun için tamamlamamız gereken başka süreçler de var mı? Neler onlar?

Türk Loydu hangi alanlarda kendini geliştirmesi gerektiğini bilmekte ve bu alanda da hızla stratejiler oluşturmaktadır. Dinamik bir dünyada yaşıyoruz. Bir yıl önce hazırladığımız stratejilerin bile bugün yaşadığımız gerçeklik içinde değişmesi ve evrimleşmesi gerektiğini görüyorum.

Global bir oyuncu olabilmek için hizmet ağımızı globale yaymak, markalama stratejimizi genişletmek, daha fazla sayıda bayrak devletinin yetkilerini taşıyor olmak öncelikli hedeflerimiz arasında olacaktır.

Tahmin edebileceğiniz gibi, kurumumuzun yapısı da buna bağlı olarak yeniden şekillenecektir. IACS içindeki paydaşlarımızın içinde yaşı 150’nin üzerinde olanlar bulunmaktadır. Bu kurumların tarihsel gelişimleri, ideale ulaşmak için izledikleri yollar bizim için yol gösterici olmakla birlikte, tarihsel süreçler çok hızlanmış olup, iş yapış biçimleri hızla değişmektedir. Biz de en kısa zamanda en iyi gelişimi sağlamak için çaba göstereceğiz.

IACS üye kuruluşu olarak bundan sonra düzenli periyotlarla her yıl ya da her ay olarak yerine getirmeniz gereken yükümlülükler ve güncellemeler neler olacak?

IACS’ın tüm üyeleri her yıl bağımsız yapılar tarafından düzenli olarak denetlenmektedirler. Yıl sonunda benchmark’lar yapılmakta ve hedef seviyeler sürekli olarak yukarıya ve gelişime dönük olarak revize edilmektedir.

Bunun yanında yetkilerini taşıdığımız tüm bayrak devletleri, akreditasyon kurumları da bizi sürekli denetlemektedirler.

İnanır mısınız, ara sıra kendimizin bir denetleme kurumu mu yoksa sürekli denetlenen bir yapı mı olduğu konusunda tereddüt yaşıyorum. Yılda 200-250 adam/ gün denetleme yaşıyoruz.

Nükleer yeterliliklerimizden, uzay ve havacılık sanayisine kadar çok geniş bir spektrumda yetki taşıyor ve bu anlamda gözetim altında bulunuyoruz.

Ama bir yönetici olarak belirtmek isterim ki, tüm bu denetlemelerin ötesinde daha zor olan, bizleri merakla izleyen paydaşlarımızın ve sektörlerin bizim üzerimizde oluşturdukları “başarı beklentisi” baskısıdır. Sürekli başarılı olma çabası yorucu bir süreçtir. Türk Loydu UDH A.Ş., bir yandan bir ticari kuruluş olarak çok büyümeye adayken, bir yandan da maksimum kamu yararı adına kendini görevli hissetmektedir. Meslek hayatım boyunca pek çok özel sektör şirketinde yöneticilik yaptım ama böylesine iki misyonu aynı anda sürdürme zorluğu hiç yaşamadım.

Yeşim Hanım umarım bir başka söyleşimizde denizciliğin dışındaki endüstriyel faaliyetlerimizin sohbetini yapma fırsatını da buluruz. Endüstri alanında da çok iddialıyız ve heyecanlıyız. Enerji sektörü, özel yapıların inşaatı, uzay ve havacılık sanayisinde aktif bir oyuncuyuz. Savunma sanayisindeki durumumuz ise bambaşka düzeydedir.

Bu haberin/makalenin tamamı ya da bir kısmı kaynak gösterilmeden yayımlanamaz. Kaynak gösterilse dahi aktif link verilerek kullanılabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayımlayanlar hakkında yasal işlem başlatılır.

Bunu Paylaşın