Temiz enerji için çok mu geç?

Aysın Önen

Doğanın hali içler acısı. Dengesini öylesine bozduk ki, üzerimize yağan asit yağmurlarına bile hasret çeker olduk

Küresel ısınma ve yol açtığı felaketlerin ne kadarının insan eliyle yaratıldığı çeşitli lobi yönlendirmelerinin de katkılarıyla tartışıladursun, biz gezegenin ayağımızın altından kayıp gittiğini gözlerimizle görüyoruz. Havasını, suyunu, toprağını kirlettik; yeraltı kaynaklarını talan ettik. Artık zehir üretim ve tüketim iştahımıza acilen ket vurmalıyız.
Elektrik enerjisi üretmek için rüzgârdan yararlanmak akla ilk gelen en akıllıca çözümlerden biri, çünkü tertemiz bir enerji. Türkiye Rüzgâr Enerjisi Birliği (TÜREB), rüzgârın son yıllarda dünyanın en hızlı gelişen yenilenebilir enerji kaynağı olduğu ve CO2 salımının azaltılması ve iklim değişikliğinin önlenmesi yönündeki acil uluslararası ihtiyaç nedeniyle bu eğilimin devam edeceği kanısında.
Türkiye, rüzgâr yönünden çok şanslı kabul ediliyor. Elektrik İşleri Etüt İdaresi’nin (EİE) Türkiye’nin çeşitli yerlerine kurulan pek çok ölçüm istasyonu var ve yapılan ortalama rüzgâr hızı ölçümlerinden alınan sonuçlar bunu destekliyor. Ayrıca bölgelerin pek çoğunun rüzgâr enerjisi uygulamalarına elverişli olduğu görülüyor.
Ama yavaş yavaş değişiyor olsa da, rüzgâr türbini kurmanın, kazandıracağı elektriğe değmeyecek kadar pahalı olduğu yönünde genel bir kanı var. Üstelik bunun dışında başka birkaç çekince de mevcut.

Kötü yatırım mı?
Dünyanın en büyük rüzgâr enerjisi üreticileri Almanya, Amerika, Hindistan, Çin gibi ağır sanayi sahibi, elektrik canavarı ülkeler ekonomik üstünlüklerini kaybetmemek için geniş kapsamlı araştırma/geliştirme çalışmaları yapıyorlar. Bu denli büyük yatırımlara öngörüsüz girmeyecekleri tahmin edilebilir.
Rüzgâr türbini veya türbinlerden oluşan rüzgâr tarlası (parkı, santralı) kurmanın bedeli arazi şartlarına göre değişiyor. Türbin büyük parçalardan oluşuyor. Bunların taşınması için yol, kurulması için vinç gerekiyor. Nakliye masrafı uzaklığa göre değişiyor. Ayrıca türbinlerden elektriğin alınması için tesisat kuruluyor. Tüm bunlara karşılık 25 yıl ömür biçilen türbinlerin masrafı yatırımlar yaygınlaştıkça düşme eğiliminde. Yerli üretimi yapılamayacak kadar karmaşık bir sistem de değil zaten.
Dünyada büyüyen bir rüzgâr endüstrisi var. Türbinlerin yapımı, kurulumu ve bakımı yeni iş sahaları açıyor. Üstelik yer seçiminde şehirlere uzak olması tercih edildiğinden, kırsal alanda yaşayanlara sürekli ve temiz bir iş olanağı sunuluyor. Örneğin Danimarka, rüzgâr endüstrisinde sekiz binin üzerinde işgücü istihdam ediyor.

CO2 salımı, su tüketimi
Danimarka Çevre Bakanlığı’nın hesaplarına göre, bir kömür santralı 25 yıl ömre sahip bir rüzgâr türbininin ürettiği enerjiye eşdeğer enerji üretmek için türbinden 360 kat fazla SOx, NOx ve CO2 salıyor. 25 yıllık bir sürede her ikisinin ürettiği salımların kıyaslaması şu tabloyu ortaya koyuyor:

Rüzgâr
Sox:    40 kg
NOx:    0,3 ton
CO2: 87 ton

Termik
Sox:    14 ton
NOx:    108 ton
CO2:    31 326 ton

Rüzgâr enerjisi yakında uğrunda savaşlara tutuşacağımız su konusunda da çok tutumlu. Birim elektrik enerjisi üretirken nükleerden 600, kömürden ise 500 kat daha az su tüketiyor. Tükettiği su, verimli çalışması için yılda dört kez yapılması öngörülen kanat temizliği için gerekli sudan fazla değil.
Ayrıca, türbinler beton ayakları ve ulaşım yolları için gerekli alan dışında yer kaplamadığından, toprağın kullanımını engellemiyor. Çevresi rahatlıkla ekili alan olarak kullanılabiliyor.

Gürültü ve kuşlar
Rüzgârla harekete geçen her şey gibi türbin de aerodinamik ses üretiyor. Fakat bu sesin şiddeti türbinin içinde bile ancak 85 desibel oluyor, ki bu da konuşma ile şehir trafiği arasında bir gürültüye eşdeğer. Zaten yerleşimlere fazla yakın kurulmadıklarından, çevrede yaşayan insanlar üzerinde olumsuz etki yaratmıyorlar.
Kuşlar doğal hayatın korunması bakımından belki biraz daha özen istiyor. Her ne kadar yüksek gerilim hatlarında ölen kuş sayısının çok olduğu biliniyor ve kuşların yollarını değiştirerek güvenli bir mesafeden türbinler etrafında dolaştıkları gözlense de kuşların yoğun barındığı bölgelere ve göçmen kuşların göç yolları üzerine tesis kurmaktan kaçınılması yararlı bulunuyor.

Turkon Holding’den Sedef Tersanesi’ne dev yatırım
Turkon Holding, Tuzla’nın en büyük tersanelerinden Sedef Tersanesi’ne milyonlarca avroluk yatırım yapıyor. Konuyla ilgili MarineDeal News’e konuşan Sedef Tersanesi Genel Müdürü Cumhur Kuter, 2008 sonunda tamamlanması planlanan yatırımları şöyle özetledi: “Tüm taşınabilir birimleri; ön imalatların tamamını tersane içerisinden çıkarıp Tuzla Organize Deniz Sanayii’nde kiraladığımız 85 dönümlük araziye taşıyoruz. Onlardan boşalan alanlara da blok atölyesi ve panel hattı imalathanesi kuracağız. Şu anda, geçen sene devreye giren 1 adet otomatik, 1 adet açık saha ve 1 adet de çift taraflı panel hattımız var. Bunların tamamı 180 000 dwt’luk gemileri yapabilecek imkan ve kabiliyetlere kavuşmamız için gerekli alt yapı yatırımları. Ama içlerinde en büyük yatırım tutarı 320 m boyunda, 51 metre genişliğinde ve 8.5 m derinliğindeki kuru havuz inşaatı. Halen kuru havuz inşaatımızın kara kısmı bitmiş durumda. Deniz kısmı inşaatının ise alt yapısını tamamladık. Önümüzdeki aylarda kazı çalışmalarını yapıp 2008 sonunda da beton yüklemeye başalayacağız. Ayrıca şu ana kadar 2 tane büyük boya atölyesi inşa ettik. Blog birleştirme atölyesi inşaatı yine bu sene içinde yapacağımız yatırımların bir devamı olacak.”
Sadece yatırımlar için 120 milyon avroluk bir tutar harcadıklarını anlatan Kuter, “Bu yatırımlardan sonra Sedef Tersanesi, yıl sonunda 45 000 m2 kapalı alana ve 195 dönüm araziye sahip, 320’ye 51 m kuru havuzu ve 250’ye 45 m yarı ıslak kızağı olan ve yıllık sac işleme kapasitesi 120 000 tona çıkacak bir kompleks haline gelecek.” diye de ekledi.
Sedef Tersanesi, Turkon – Fina Denizcilik A.Ş. ortaklığına 3 adet 180 000 dwt’luk capesize gemiyi şimdiden satmış durumda. 2008 Kasım’ında başlayacak diğer 6 capesize ise 2010 Mart’ından itibaren her dört ayda bir tamamlanarak teslim edilecek. Ayrıca Turkon’un kendi yatırımı olan 1900 TEU’luk konteynerlerin yapımı da devam edecek.

Bunu Paylaşın