Rafineri kurmak isteyen yat›r›mc›lar›n ifltah›n› kabartan Ceyhan’›n dünya çap›nda bir enerji bölgesi olmas› an meselesi. Üç rafinerinin yan› s›ra bölgede liman ve tersaneler de yer alacak
Ceyhan, önemi her geçen gün artan “enerji oyununda” özellikle yabanc› sermayenin ilgi gösterdiği bir enerji üssüne dönüflmek için emin ad›mlarla ilerliyor. Ceyhan’›n dünya çap›nda bir enerji bölgesi olmas› için haz›rlanan yat›r›m plan›na göre bölgede, üç rafineri, petrokimya tesisleri, petrol ve doğalgaza iliflkin depolama tesisleri, LNG terminalleri, liman ve tersaneler yer alacak. Proje yaklafl›k olarak, 9 km’lik sahil fleridinin doldurulmas›yla elde edilecek ilave 8 000 dönüm araziyle birlikte toplamda 136 340 dönümün üzerinde kurulacak. Daha flimdiden limana gelecek maksimum 150 000-175 000 DWT’lik gemilerin yanaflmalar›n› ve boflaltma-yükleme ifllemlerini sağlayabilmek amac›yla dalgak›ranlar ve yanaflma yerlerinin konumlar› belirlenmifl durumda. Toplam 20 milyar dolar›n üzerinde yat›r›m yap›lmas› beklenen Ceyhan’da, Londra ve Rotterdam’da olduğu gibi petrol ürünleri endeksi kurulmas› da planlan›yor.
Devler s›rada bekliyor
Ceyhan Enerji Bölgesi’ne (CEB) yat›r›m yapmak için yerli ve yabanc› devler kuyrukta beklerken bölgede rafineri yap›m› için yer tespit çal›flmalar› da sürüyor. Petrol Ofisi, Turcas ve Çal›k Enerji, CEB’de toplam 10 milyon ton kapasitede rafineri kurmay› planl›yor. Turcas (Azeri ortağ› Socar’la), Petrol Ofisi (Avusturyal› ortağ› OMV’yle) ve Çal›k Grubu (Indian Oil Corporation’la) önlisans alm›fl durumda. Öte yandan Kazakistan’›n ulusal petrol ve doğalgaz flirketi KazMunaiGaz’›n da Türkiye’de rafineri kurmak istediği biliniyor. Cevahir Grubu ise önlisans için baflvurusunu yapt›. Grubun bölgede petrokimya tesisi kurmay› planlad›ğ› da belirtiliyor. Botafl ise LNG ve depolama tesisi kurmak için haz›rl›k yap›yor.
Rafineri inflaat›nda tecrübeli olan Tekfen Holding’in CEO’su Erhan Öner geçtiğimiz günlerde yapt›ğ› aç›klamada, Ceyhan’da yeni kurulacak bir rafineride yüzde 10 pay sahibi olmay› planlad›klar›n› ifade ederek bölgenin enerji aç›s›ndan öneminin alt›n› çizdi. Erhan Öner ayr›ca, müteahhitliğini yapt›klar› ifllerden birine yat›r›m yapabileceklerini belirtti.
Ceyhan Limanı göz kamaştıracak
Bakü-Tiflis-Ceyhan Boru Hatt›’n›n (BTC) aç›lmas›yla birlikte, cazibe merkezi haline gelen Ceyhan Enerji Bölgesi’nde en çok dikkat çeken bölüm ise liman. 6 400 dönüm yer ayr›lan ve çok yönlü bir ileve sahip olacak Ceyhan Liman›’n›n, ilk etapta yakla›k 40-50 milyon ton/y›l’l›k kapasitesi geniletme çal›malar›yla yakla›k 100 milyon ton/y›l kapasiteye ç›kar›lacak. Liman, bölgede bulunan ve planlanan serbest bölge, enerji santral›, petrol tesisleri, petrokimya, petro rafineri ve rafineri tesisleri için hizmet edebilece€i gibi bölgenin ihtiyac› olan konteyner ve Ro-Ro yükleri için de kullan›lacak. Ayr›ca liman, hemen yan›nda planlanan tersane ve arka sahas›nda kurulacak gemi ina yan sanayii için de önemli bir rol oynayacak. Öte yandan limana gelecek maksimum 150 000-175 000 DWT’lik gemilerin yanamas›n›, navigasyonunu ve boaltma-yükleme ilemlerini sa€layabilmesi için dalgak›ranlar›n ve yanama yerlerinin konumlar› imdiden belirlenmi durumda. Büyük tanker gemileri içinse liman d››nda dolfen tipi yanama yerleri düünülmü. Daha aç›kças› projede öngörülen Ceyhan Tersaneler Liman› sayesinde iç pazar›n ihtiyac›n›n kar›lanmas› ve d› pazara yönelme olana€› do€acak. Ayr›ca tersane liman›nda bak›m onar›m hizmeti verilece€i gibi büyük tonajl› yeni gemi inas› da yap›labilecek. Böylece Türkiye, giderek artan büyük tonajl› gemi ihtiyac›na da cevap verebilecek. Üstelik tersane liman›nda 350 000 DWT’lik 3 adet,100 000 DWT’lik 5 adet ve 50 000 DWT’lik 5 adet olmak üzere toplam 13 gemi için de yer ayr›lmas› planlan›yor.
ATO Başkanı Şaban Baş:
“Sadace Ceyhan için değil, bölge için büyük fırsat”
“Sadace Ceyhan için değil, bölge için büyük fırsat”
BTC Boru Hatt›’n›n devreye girmesiyle Türkiye’de rafineri kurmak isteyen yat›r›mc›lar›n say›s›n›n sürekli artt›€›n› söyleyen Adana Ticaret Odas› Bakan› aban Ba, bütün bu gelimelerin, yak›n bir gelecekte Ceyhan’›n yat›r›mlar için cazibe merkezi olaca€›n› gösteren ipuçlar› oldu€unun alt›n› çizdi. Bu durumun bölge aç›s›ndan çok büyük bir f›rsat oldu€unu ifade eden aban Ba, Ceyhan’›n enerji üssüne dönütürülmesiyle bölgede oluacak f›rsatlar› MarineDeal’a öyle özetledi: “Bu gelimelerden sadece Adana ve Ceyhan faydalanmayacak. Osmaniye, Mersin, Hatay ve ‹skenderun da ekonomik faydalar elde edecek. Denizcilik, otel, liman iletmecili€i gibi hizmet alanlar›nda da yeni hareketlilikler yaanacak”
S›k s›k Ceyhan’a referans gösterilen Hollanda’n›n Rotterdam kentine de dikkat çeken aban Ba öyle devam etti: “Hollanda, gelimi bir nakliye altyap›s›na sahip ve dünyan›n en büyük liman› Rotterdam Liman› ve dördüncü en büyük havaalan› Schiphol ile ticaret merkezi olmu durumda. Bu örne€e bakarak kentimiz aç›s›ndan çok büyük bir f›rsat yakalad›k diyebilirz.”