Geçtiğimiz hafta Rusya’da kısa süreli fakat alınacak derslerle dolu bir ayaklanma yaşandı.
Ayaklanan liderleri Prrigojin komutasındaki paramiliter grup Wagner’di.
Gücü 50 bin civarında olan, savaş uçakları, helikopterleri ve tankları bulunan, televizyonda gördüğümüz kadarıyla modern donanımlı Wagner, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinde Rus Ordusu ile birlikte hareket etmekteydi. Wagner, Bakmut bölgesindeki muharebelerde çok zayiat verdi. Prihojin bu zayiattan savaşı yanlış yöneten, kendilerine yeterli cephane vermeyen ve Wagner’le kabul etmediği koşullarda yeni bir sözleşme yapmak isteyen Rus Savunma Bakanı Sergey Şoygun’u ve Genelkurmay Başkanı Valeri Gerasimov’u sorumlu tuttu. Önce Rus Ordusu’nun lojistik üssü Rostov’u ele geçerdi, sonra adı geçen iki kişiyi makamlarından indirmek için birliği ile Moskova’ya yürüyüşe geçti. Belarus Devlet Başkanı Yukaşenko’nun araya girmesi ile kriz sona erdi. Prigojin, birliklerini geri döndürdü. Rusya, Prigojin hakkındaki suçlamaları kaldırdı ve Wagner Lideri’ni Belarus’a gönderdi. Krizden sonra Wagner, kendisini feshedeceğini açıkladı.
Değerlendirme:
Wagner ayaklanması Ukrayna işgalinden bağımsız olarak düşünülemez. Kışın statik bir döneme giren savaşta yazın gelmesi ile Ukrayna Ordusu genel karşı taarruza geçti ve bölgesel ilerlemeler kaydediyor. Rus Ordusu işgal bölgelerini savunuyor. Böyle bir dönemde Rus Ordusu’nu bir ayaklanma ile meşgul etmek en çok Ukrayna’nın ( Batı’nın) işine yarar
Bu nedenle olayın ABD veya başka bir Batılı gücün örtülü operasyonu olma olasılığı yüksektir. Paralı askerleri kullanmak kolaydır. Kurtuluş Savaşımızda da emperyalistler TBMM ordusunu meşgul etmek için içeride isyanlar çıkartmıştı.
Alınacak Dersler:
Egemen devletin özelliği silâh kullanma tekeline sahip olmasıdır. Bir devlet bu yetkisini kendi kuruluşu dışındaki silâhlı gruplarla paylaşırsa egemenliğini de paylaşmış olur.
Bu tür paramiliter gruplar Wagner’de olduğu gibi kriminal kişiliklerden oluşur. Bunlar hukuk dinlemezler. Savaşta da suç işlemeye devam ederler.
Bu tür gruplara güvenilmez. O güne kadar kendilerine her türlü desteği veren, güçlendiren devleti dinlemezler, kritik bir zamanda bahane bulup ayaklanırlar.
Kurtuluş Savaşımızda Çerkez Ethem, başlangıçta Aznavur İsyanı’nın ve Yozgat İsyanı’nın bastırılmasında önemli rol üstlenmesine rağmen Batı Cephesi’nin düzenli kuruluşuna girmeyi reddetmiş ve Yunan Taarruzu’nun yaklaştığı bir zamanda İsmet İnönü’ye karşı ayaklanmıştı.
Bir kuruluş asli görevlerini özelleştiremez; örneğin bir hastane, temizlik ve güvenlik hizmetlerini özel firmalara verebilir fakat tedavi hizmetini veremez. Güvenlik de devletin asli görevi olduğundan özel kuruluşlara bırakılamaz.
Günümüzde SADAT gibi paramiliter yapılara göz yummak, devletin ve TSK’nın görev ve yetenekleri dahilindeki konularda bunlardan yararlanmak çok yanlıştır. Paramiliter yapıların Wagner olayından ders alınarak bir an önce tasfiye edilmeleri gerekir.
Bu haberin/makalenin tamamı ya da bir kısmı kaynak gösterilmeden yayımlanamaz. Kaynak gösterilse dahi aktif link verilerek kullanılabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayımlayanlar hakkında yasal işlem başlatılır.