2024 yılının bu ilk sayısında geçtiğimiz yılın önemli olay ve gelişmelerini kısaca hatırlatmak yerinde olacaktır
Dışarıda:
2023 bölgemizde ulusal güvenliğimizi yakından ilgilendiren olaylarla dolu geçti.
Şubat 2022’de başlayan Rusya-Ukrayna Savaşı devam ediyor. Rus ordusunun “manevra savaşı” olarak başlattığı harekât Ukrayna halkının direnişi ve Batı’nın Ukrayna’ya desteği sonunda uzadı ve “yıpratma savaşına” dönüştü. Bu coğrafyada yapılan diğer savaşlar gibi kış döneminde durağan hâle gelen savaş ilkbaharda Ukrayna ordusunun kaybedilen toprakları geri almak maksadıyla başlattığı karşı taarruzlarla yeniden hareketlendi. Her iki taraf da henüz askerî ve siyasi hedeflerine ulaşmış değil. Esas mücadele Rusya sınırlarına doğru yayılmak isteyen ABD ile bunu kendisine yönelik güvenlik tehdidi olarak gören Rusya arasında. İki büyük güç arasındaki mücadelenin ne kadar süreceğini kestirmek zor.
Türkiye’nin ulusal çıkarı Karadeniz’in bir “barış denizi” olmasını gerektirmektedir. Bu nedenle savaşın mümkün olan kısa zamanda sona ermesi ve bölgeye istikrarın gelmesi için diplomatik çabalarımız devam etmektedir.
Öte yandan güneyimizde ülke bütünlüğümüzü tehdit eden bir Kürt devleti kurulmasına engel olmak maksadıyla Suriye’de Barış Pınarı, kuzey Irak’ta Pençe operasyonları da devam etmekte, bölgeden şehit haberleri gelmektedir. Ayrılıkçı güçlere ABD’nin açıkça silah desteği vermesi bu mücadeleyi çok boyutlu hâle getirmekte ve zamana yaymaktadır. Bu operasyonlar yeni yıla sarkmıştır.
Batımızda Yunanistan’ın, tarihi “Türkiye aleyhine yayılma” politikası geçen yıl da devam etti. Lozan Antlaşması’na göre karasularımız içindeki adalar bizim olmasına rağmen geçen yıl Muğla açıklarındaki Limoniye Adası’nı işgal etti. Bu işgal edilen 21’inci adamızdır. Bunun yanında yine Lozan’a göre askersiz olması gereken adalara asker konuşlandırmaya devam ediyor. 2023’te yeniden seçim kazanan Başbakan Mitsotakis mayıs ayında ABD’ye yaptığı resmî ziyareti Türkiye aleyhine bir kampanyaya dönüştürmüş ve ABD’den destek istemiştir. Bu ziyaretin ardından yenilenen Yunanistan-ABD askerî işbirliği anlaşması gereği bu ülkedeki Amerikan askerî varlığı artırılmış, Türk- Yunan kuvvet dengesi ABD tarafından Yunanistan lehine değiştirilmeye çalışılmıştır.
Cumhurbaşkanı’nın aralık ayında Atina’yı ziyareti yumuşama havası estirmesine rağmen bu ziyaret ülke ile çok yönlü köklü sorunlarımızın çözümüne yol açmaktan uzaktır.
Bölgemizdeki diğer bir istikrarsızlık kaynağı ekim ayında Hamas kontrolündeki Filistin topraklarından İsrail’e füze atılması ile başlayan İsrail-Filistin çatışmasıdır. Asimetrik güçler arasındaki bu savaşın en dikkat çekici niteliği İsrail’in Filistin topaklarında orantısız güç kullanması ve Uluslararası Ceza Mahkemesi (ICC)’nin Roma statüsüne göre “saldırı”, “insanlığa karşı suç”, “savaş suçu” ve “soykırım suçu” tanımına giren eylemleridir. Burada da İsrail, arkasındaki ABD desteğinden güç almakta ve insanlık trajedisi niteliğindeki eylemleri sürmektedir. Bin yıllık geçmişi olan Arap-İsrail çatışmasının kısa sürede kalıcı bir çözüme ulaşması olası görülmemektedir.
Değerlendirme:
Etrafımızdaki güvenlik ortamının aleyhimize şekillenmesine neden olan tüm çatışmalarda istikrar bozucu (revizyonist) güçlerin ABD tarafından desteklendiği açıkça görülmektedir, bu ülke ile aramızdaki S-400/F-35 sorunu, F-16 ve modernizasyon kitleri sorunu, Ege’deki güç dengesinin ABD tarafından Yunanistan lehine değiştirilmesi, GKRY’ye ABD askerî ambargosunun kaldırılması FETÖ terör örgütünün himaye edilmesi gibi sorunlar da eklendiğinde ulusal güvenliğimize yönelik asıl tehdidin ABD kaynaklı olduğunu söylemek doğru olacaktır.
İçeride:
2023 ekonomik bakımdan verimli geçmedi. Dış kaynaklara bağlı tüketim ekonomisinin beklenen sonucu olarak TL’nin değer kaybı, kronik hâle gelen yüksek enflasyon, bütçe açığı ve cari açık, işsizlik ve gelir dağılımı göstergeleri olumsuz yönde seyretti. Alınan palyatif tedbirler ise istenen sonuçları vermedi.
Geçen yılın iç siyasette en önemli olayı 14 Mayıs’taki cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimleri idi. Milletvekili seçimlerinde AKP yüzde 36 oyla 268 milletvekili çıkartarak TBMM’de en çok milletvekiline sahip parti oldu. 14 Mayıs’taki cumhurbaşkanlığı seçiminde hiçbir aday yüzde 50+1 oy alamadığı için 28 Mayıs’ta ikinci tur seçimi yapılmış ve en fazla oyu (yüzde 52) alan Erdoğan yeniden cumhurbaşkanı seçilmiştir.
Geçen yılın en acı olayı 6 Şubat’ta 50 bin kişinin ölümü ile sonuçlanan Kahramanmaraş merkezli iki depremdir. Deprem insani trajedi yanında ekonomimize ağır bir yük de getirmiştir. Ekim ayında Marmara fay hattında İstanbul’u tehdit eden depremler, depreme karşı önlem alınması yönünde uyarıcı etki yapmıştır. Bu konuda alınması gereken önlemler uzun vadeli, bilimsel esaslı projeleri gerektirmektedir.
Geçtiğimiz yıl kurucu ortağı olduğumuz Avrupa Konseyi (AK) Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarına uymadığı gerekçesi ile ülkemize ciddi yaptırımlar uygulamayı gündemine almıştır. Konunun bu yıl içinde netleşmesi olasıdır.
Spor:
2023’te sporda ulusça yüzümüzü güldüren olaylar yaşadık.
Haziran’da Tekvando Millî Takımımız dünya şampiyonu oldu.
Temmuz’da Bayan Voleybol Millî Takımımız (nam-ı diğer Atatürk’ün kızları) milletler ligi şampiyonu oldu. Aynı takım Eylül’de dünya şampiyonu oldu. Kızlarımız Atatürk’ün esaretten kurtardığı Türk kadının neler yapabileceğini dünyaya gösterdiler.
Okçulukta Mete Gazoz dünya şampiyonu oldu.
Daha birçok dalda çok ciddi derecelerle başarı elde eden sporcularımızla ulusça gurur duyduk. Başarılarının devamını diliyoruz.
Bu yazının sınırlı kapsamı içerisinde 2023’ün önemli olaylarını gözden geçirdik. Görüldüğü gibi sadece takvimlerdeki rakamlar değişiyor fakat olaylar bu rakamlara bakmaksızın akıp gidiyor. Yukarıda değinilen olay ve gelişmelerin bu yıla da sarkacağı hatta bazılarının daha uzun yıllar gündemde kalacağı kesin.
Yeni yılın tüm ulusumuza ve MDN Ailesi’ne daha güzel günler getirmesi dileği ile.
Bu haberin/makalenin tamamı ya da bir kısmı kaynak gösterilmeden yayımlanamaz. Kaynak gösterilse dahi aktif link verilerek kullanılabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayımlayanlar hakkında yasal işlem başlatılır.
