MarineDeal News
  • HABERLER
  • YAZARLAR
  • PİYASA
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • DENİZ TİCARETİ
  • DENİZ SAVUNMA
  • JEOPOLİTİK
  • ÇEVRE
  • ENGLISH
Aa
Bildirim
Son yayınlananlar
Cumhurbaşkanı Erdoğan Kabine’yi açıkladı
Gündem Haberler
Cumhurbaşkanı Erdoğan TBMM’de yemin etti
Gündem Haberler
Millî Savunma Bakanlığı: Kosova’ya komando taburu gönderilecek
Gündem Haberler
Prof. Dr. Nafiz Arıca: Mesleğinin piri öğrenciler yetiştirmeye çalışıyoruz
Editörün Seçtikleri Genel Röportaj
‘Ukrayna, liman kenti Berdyansk’ı bombaladı’
Dünya Haberler
Aa
MarineDeal NewsMarineDeal News
  • ANA SAYFA
  • HABERLER
  • YAZARLAR
  • PİYASA
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • DENİZ TİCARETİ
  • DENİZ SAVUNMA
  • JEOPOLİTİK
  • ÇEVRE
  • ENGLISH
Search
  • TÜM HABERLER
    • Piyasa
    • Ekonomi
    • Dünya
    • Deniz Ticareti
    • Deniz Savunma
    • Jeopolitik
    • Çevre
    • English
  • YAZARLAR
    • Yeşim Yeliz Egeli
    • Meltem Aydın Süloğlu
    • Gökhan Esin
    • Barışcan Yücel
    • Atilla Yeşilada
    • Bartu Soral
    • Gürcan Elbek
    • Yüce Yöney
    • Emin Yaşacan
    • Cihangir Dumanlı
    • Serter Tuçaltan
    • Levent Akson
    • Haluk Mustafa Baybaş
    • Özhan Bakkalbaşıoğlu
    • Yaşar Canca
Bir hesabınız var mı? Giriş Yap
Bizi takip edin
  • MarineDeal News

Kirli uygarlığımızın mutsuz hâli

Yüce Yöney
Son Güncelleme: 2 Ağustos 2022 15:34
yuceyoney@marinedealnews.com
Yüce Yöney
Paylaş
Paylaş

“Güç uygun sınırlar içinde tutulduğu zaman, mutluluğa büyük bir katkıda bulunabilir ama yşamdaki tek amaç haline gelirse dıştan belli olmasa bile, kişinin içinde yıkıma yol açar” diyor Russell. Kibirli bir uygarlıkla kirlettiğimiz havamız, topraklarımız, dünyamız tam da böyle bir yıkımı işaret etmiyor mu?

Ara başlıklar
Şövalyevari ölümlerHavası da suyu da…Amaç güç ise sonuç yıkımPerformans düşürücü etkiTürkiye’de durum kötü

Pandora’nın Kutusu açıldığında kötülüklerle birlikte umudun da dışarı mı çıktığı, yoksa kutuda mı kaldığı konusunda mitolojik bir tartışma var mı bilmiyorum. Ama varsa da artık bir sonuca bağlanmasının önemi kalmadığını söylemek isterim. Sanırım, umudu yok ettik, daha doğrusu, işlevsiz kılmayı başardık. Bunu anlamak için medeniyetimizin bizi getirdiği distopik noktada insanların kendini nasıl zehirlediğine göz atmak yeterli. kirli

Geçenlerde The Lancet Planetary Health dergisinde sonuçları yayımlanan, 2019’a dair bir araştırma karşılaşması hoş olmayan bilgiler içeriyor. Hava, su ve toprakta oluşan kirlilikten kaynaklanan hastalıkların yol açtığı ölümlerin incelendiği araştırmada, kirlilik kaynaklı hastalıkların 2019’da, dünya ölçeğinde, yaşlılık faktörünün etkisi olmadan, dokuz milyon kişinin ölümüne yol açtığı belirtiliyor. kirli kirli

Şövalyevari ölümler

Dünyadaki kirlilikten kaynaklanan hastalıklar nedeniyle ölümler ani ölüm kategorisinde yer almıyor tabii. Basbayağı önlenebilir ölümlerden yani… Bunu tüm dünya bildiği halde nasıl oluyor da Yuvarlak Masa Şövalyeleri’nin dönemindeki gibi hiçbir şey yapmadan durup ölmeyi bekliyoruz, anlamak mümkün değil. kirli

Benzetmemi eleştirip “Bu ne biçim şövalyelik” diye söylenmeyin lütfen; Philippe Aries, Batılının Ölüm Karşısında Tavırları adlı kitabında, Lancelot’u örnek verirken şöyle anlatır. “… ıssız bir ormanda yaralanıp kendinden geçtiğinde ‘vücudunun gücünü kaybettiğini’ hissetmiş ve ölmek üzere olduğuna inanmıştır. Bundan sonra ne yapmıştır? Birinin ölmek üzere olduğunda yapması gereken ayinsel hareketler eski örfler tarafından saptanmıştır. Silahlarını çıkartmış ve sükûnetle toprağa uzanmıştır, böylece son arzular ve vasiyetlerin yatakta yapılması kuralına uymaktadır…” kirli

Alıntıyı uzatmıyorum, ölüm ritüelleri ilginç olsa da bu yazı aslında ölümle değil, dünyada yaşamı kendimize dar ettiğimizle ilgili. Araştırma sonuçlarını değerlendiren uzmanlar, kirliliğin savaşlardan, terörizmden, sıtmadan, AIDS’ten, veremden, uyuşturucu ve alkolden daha fazla ölüme sebep olduğunu vurguluyor: Kalp rahatsızlıkları, kanser, solunum problemleri, ishal, vs… Tanıdık geliyor değil mi? Ne yazık ki, günlük hayatımızın bir parçası haline gelen hastalıklar bunlar.

Havası da suyu da…

Kirlilik kaynaklı hastalıklardan ölümlerin dörtte üçüne hava kirliliği neden oluyor. Bunun büyük bölümüne de kömürle çalışan elektrik santralleri ve çelik fabrikalarıyla taşıtların yol açtığı epeydir biliniyor. 2019 verilerine bakılırsa su kirliliği 1,4 milyon ölüme, kurşun kirliliği de 900 bin ölüme neden olmuş.

Bu yılın başlarında Birleşmiş Milletler Çevre Programı yayımladığı bir raporda, ülkelerin ve şirketlerin yarattığı çevre kirliliği nedeniyle bir yılda yaşanan can kaybı sayısının Covid-19 kaynaklı ölümlerden daha fazla olduğunu bildirmişti. Bir başka ifadeyle söylersek, çevre kirliliği Covid-19’dan daha ölümcül.

Dünyadaki hava kirliliği ve buna bağlı ölümleri araştıran, Chicago Üniversitesi’ne bağlı, Hava Kalitesi Hayat Göstergesi’ne göre, insan ömrü hava kirliliği sebebiyle ortalama, kişi başına 2,2 yıl azaldı. Hindistan gibi bazı ülkelerde bu rakam çok daha fazla. O halde tekrar hatırlatalım: Hava kirliliğine sebep olan önemli faktörlerin başında dünya genelindeki termik santrallerin yaktığı kömür, petrole dayalı endüstri ve ulaşım sektörü geliyor.

Amaç güç ise sonuç yıkım

Zaten kirlilik üzerine şekillenmiş bir medeniyetimiz mi var, medeniyetimiz mi kirlilik üretiyor gibi bir yumurta tavuk ilişkisinde dönüp durmaya gerek yok. Sonuçta, dünyamızı neredeyse yaşanmaz hale getirirken kendimizi de sağlıksız bir yaşama ve mutsuzluğa mahkûm ediyoruz.

Çağımızda mutsuzluğun da kirlilik kadar yaygın olduğunu, hatta ikisinin birbirinden beslendiğini söylesek yanlış olmaz herhalde. Bertrand Russell “The Conquest of Happiness” isimli, Türkçeye Mutlu Olma Sanatı diye çevrilen kitabında, “Mutlu olarak doğmadım” der. “Çocukken en sevdiğim ilahi, ‘Dünyadan bezmiş, günahlarımla yüklüyüm’ ilahisiydi. Beş yaşındayken eğer yetmişime değin yaşarsam, daha tüm yaşamımın ancak on dörtte birini çekmişim diye düşünür ve önümde uzanıp giden sıkıntının neredeyse dayanılmaz bir şey olduğunu hissederdim.”

Galiba biraz da böyle bir nedenle görmemeye, düşünmemeye çalışıyoruz kirliliği; yüzleşirsek katlanması zor olacağı için…

Performans düşürücü etki

Henüz bilimsel olarak kesin kanıtlardan söz edilemese de bilim insanları hava kirliliğiyle obezite, diyabet, doğurganlık ve son dönem çalışmalara bakılırsa sperm sayısı arasında bir bağ olabileceğini düşünüyor. Hatta geçen ay BBC’de yer verilen bir haberde, London School of Economics’ten bir araştırmacının hava kirliliğinin bilişsel performansı etkilediğine dair çalışmasından söz ediliyordu. Buna göre, farklı günlerde farklı hava kirliliği oranlarında sınava giren öğrencilerin havanın temiz olduğu günlerde daha başarılı oldukları tespit edilmiş. Araştırmada en kötü sonuçların havanın en kirli olduğu sınav tarihlerine denk düştüğü görülüyor, kirlilik oranının yüksek olduğu günler öğrencilerin performansı düşüyor.

Daha önceleri yapılan bazı araştırmalarda da uzun süre kirli havaya maruz kalmanın insanların kavrama yeteneğini zayıflattığı belirlenmişti. Nitekim, hava kirliliğinin Alzheimer ve Demans’ın farklı türleri gibi dejeneratif hastalıklara yakalanma riskini de artırdığı yönünde uyarılar yapılmıştı.

Türkiye’de durum kötü

Özellikle Türkiye’deki gibi hava kirliliğinin pek önemsenmediği, çarpık sanayileşmenin, plansız ekonomik yapılanmanın sonuçları altında yaşayan insanlar için tablo iç açıcı değil. Bu yıl yayımlanan, 117 ülke ve 6 bin 475 kentin hava kalitesinin ölçüldüğü 2021 Dünya Hava Kirliliği Raporu’na göre, Türkiye hava kirliliğinde dünyada 46’ncı, Avrupa’da 7’nci sırada. Avrupa Bölgesi’nin havası en kirli kenti Iğdır. Düzce de beşinci sırada yer alıyor. Keza, büyük kentlerde de durum açıkça kötü!

Tamam, kabul, sıkış tıkış karmaşa içindeki büyük şehirlerimizde, ayakta kalma mücadelesi verirken dışarıdan bakmak, görmek kolay değil ama sisli, tehlikeli gazlarla dolu, gri bir gezegeni anlatan distopik filmlerdeki dünyanın gerçek olması da pek uzak değil.

Yine de havamızla birlikte ruhumuzu kirletmemek, dünyamızdan önce içimizi karartmamak için Nazım Hikmet’in mısralarıyla bitirelim.

“ve güneş batacak yavrum

ve umuyorum, gecenin ötesinde

bekleyecek beni yeni bir mavinin tadı, umuyorum…”

Bu haberin/makalenin tamamı ya da bir kısmı kaynak gösterilmeden yayımlanamaz. Kaynak gösterilse dahi aktif link verilerek kullanılabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayımlayanlar hakkında yasal işlem başlatılır.

Aşağıdakiler de ilginizi çekebilir

Cumhurbaşkanı Erdoğan Kabine’yi açıkladı

Cumhurbaşkanı Erdoğan TBMM’de yemin etti

Millî Savunma Bakanlığı: Kosova’ya komando taburu gönderilecek

‘Ukrayna, liman kenti Berdyansk’ı bombaladı’

Seçimlerin gölgesinde bölgesel gelişmeler: SURİYE

ETİKETLER: Hava Kirliliği, kirlilik, Nazım Hikmet, The Lancet Planetary Health, Türkiye, YAZARLAR, Yuvarlak Masa Şövalyeleri
Yüce Yöney 02/08/2022
Bunu Paylaşın
Facebook Twitter LinkedIn Linki kopyala Yazdır
Paylaş
Avatar photo
By Yüce Yöney
yuceyoney@marinedealnews.com
Web Banner

Yazara Ait Diğer Yazılar

Drakula’nın kokteyli, hardalın hikmeti ve diğerleri
08/05/2023

“Bir arı, bir yonca, bir de hayâller”
02/03/2023

‘Kahvenin halkı ayılttığı kanıtlanmıştır’
03/02/2023

Köpekbalığının cemiyet hayatımızdaki yeri
20/01/2023

Takvimlerde tarih değişiyor; ya biz?
20/01/2023

MarineDeal News Künye

İmtiyaz Sahibi: Yeşim Yeliz Egeli
Genel Yayın Yönetmeni: Yeşim Yeliz Egeli yesimegeli@marinedealnews.com
Yazı İşleri Müdürü (Sorumlu): Z. Öznur Durukan mdn@marinedealnews.com
Reklam Rezervasyon: İrem Çınar
Abonelik: Yasemin Yazıcı
Haber Merkezi: Yüce Yöney, Barış Özgür, Barışcan Yücel
MDN Yayıncılık, Matbaa, Reklam, Organizasyon ve Tur. San. Tic. Ltd. Şti. Merkez Mah. Perihan Sk. No.118/5 34360 Şişli, İstanbul, Türkiye
Tel: (0212) 343 2005

Bizi sosyal medyada takip edin

Arama

Kategoriler

Arşivler

Legal

  • Kişisel Verileri Koruma Kanunu
  • Ziyaretçi Aydınlatma Metni
  • Çerez Politikası
  • Kişisel Verileri Saklama ve İmha Politikası
  • KVKK Başvuru Formu

Okuma listesinden çıkartıldı.

Geri al
Welcome Back!

Sign in to your account

Şifremi Unuttum