Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, 6 bin 418 sulak alanın kayda geçtiğini açıkladı
2 Şubat Dünya Sulak Alanlar Günü nedeniyle konuşan Yumaklı, Bakanlık bünyesindeki Doğa Koruma ve Millî Parklar Genel Müdürlüğü (DKMP)’nün sulak alanları korumak için gerçekleştirdiği faaliyetleri AA muhabirine anlattı.
Yumaklı, toplam 1,6 milyon hektarlık 6 bin 418 sulak alanın Ulusal Sulak Alan Bilgi Sistemi (SAYBİS)’ne kaydedildiğini açıkladı.
Gerek ekolojik dengenin sağlanmasında gerekse biyolojik çeşitliliğin korunmasında öneme sahip olan sulak alanların, yağmur ormanlarından sonra biyolojik açıdan en üretken ekosistemler olduğunu söyleyen Yumaklı, bu alanların birçok fonksiyona sahip olduğunu belirtti.
Yumaklı, içme suyu sağlamanın, taşkın kontrolünün, yeraltı sularının beslenmesinin, sediman ve besin depolamanın, iklim değişikliğinin kontrolünün, doğal arıtmanın, tarımın, hayvancılığın, balıkçılığın, saz kesiminin, turizmin, ulusal güvenliğin, kültürel kullanımın ve rekreasyonel alanların sulak alanların başlıca fonksiyonlarından olduğunu ifade etti.
Sulak alanların ekosisteme çeşitli faydası var
Sulak alanların faydalarından da bahseden Yumaklı, bu alanların yeraltı sularını beslediğini, taban suyunu dengelediğini, sel sularını depoladığını, taşkınları kontrol ettiğini, kıyılarda deniz suyunun girişini önleyerek bölgenin su rejimini düzenlediğini, nem oranını yükselterek başta yağış ve sıcaklık olmak üzere yerel iklim elemanları üzerinde olumlu etki yaptıklarını, yöredeki tarımsal üretimin kalite ve miktar olarak artırılmasına fayda sağladıklarını da açıkladı.
Türkiye, 1994’ten beri Sulak Alanların Korunması Sözleşmesi (Ramsar Sözleşmesi)’ne taraf
Yumaklı, “Bu bakımdan, sulak alanların korunması ve geliştirilmesi, halkımıza yeterli su arzını sağlamak için gerekli en mühim sorumluluklarımızdan birisidir. Bu görevi yerine getirebilmek için Türkiye, Sulak Alanların Korunması Sözleşmesi (Ramsar Sözleşmesi)’ne 1994 yılında taraf olmuş ve 30 yıllık süreçte toplam büyüklüğü 184 bin 487 hektar olan 14 sulak alanını (Sultan Sazlığı, Seyfe Gölü, Burdur Gölü, Manyas (Kuş) Gölü ve Göksu Deltası, Akyatan Lagünü, Kızılırmak Deltası, Uluabat Gölü ve Gediz Deltası, Yumurtalık Lagünü, Meke Gölü, Kızören Obruğu, Kuyucuk Gölü ve Nemrut Kalderası) sözleşme listesine Ramsar Alanı olarak dahil etmiştir” şeklinde konuştu.
Sulak alanların doldurulması ve kurutulması 2002’de yasaklandı
Yumaklı, Son 22 yıldır Türkiye’de sulak alanların korunması için yapılan yoğun çalışmaların artarak devam ettiğini ve 2002’de yapılan mevzuat revizyonuyla sulak alanların doldurulması ve kurutulmasının yasaklandığına değindi.
Yumaklı sözlerine şu şekilde devam etti:
2002’de Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği yürürlüğe girdi
Aynı yıl Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği yürürlüğe girdi. Yönetmelikle önemli bir adım atılmış, sulak alanlarla ilgili koruma ve kullanım ilkeleri, koruma bölgelerinin tespiti ve uygulama esasları, Ramsar alanlarının ilân süreci ve Ulusal Sulak Alan Komisyonu’nun görev ve çalışma usulleri belirlenmiştir. Yönetmelikle oluşturulan komisyon gerek sulak alanlarla ilgili gerekse tabiatı koruma başlığı altında ilgili kurumlardan oluşan ülkemizdeki ilk komisyon olmuştur.
Ramsar Sözleşmesi ile 120 yer sulak alan ilân edilerek koruma altına alındı
Son 5 yılda DKMP Genel Müdürlüğü’nün çalışmalarıyla ulusal sulak alan envanterinin bitirilme aşamasına geldiğini belirten Yumaklı, “Türkiye’de Ramsar Sözleşmesi ile korunan 14 alan dışında, 59’u ulusal, 47’si mahalli önemi hâiz sulak alan olmak üzere toplam 1 milyon 161 bin 205 hektar büyüklüğünde 120 yer sulak alan ilân edilerek koruma altına alındı” ifadelerini kullandı.
Halk, sulak alanlarda yapacağı başvuruları e-Devlet üzerinden yapabilir
Yumaklı, “Bugüne kadar toplam büyüklüğü 1,6 milyon hektar olan 6 bin 418 sulak alanı SAYBİS’e kaydettik. SAYBİS ile ülkemizdeki kayıt altına alınan tüm sulak alanların bilgileri burada toplanmakta ve halkımıza sunulmaktadır. Bu sistem yalnızca envanter içermemekte, statülü sulak alanlarda verilen sulak alan faaliyetlerine yönelik izinler de buradan yürütülmektedir. Ayrıca halkımız sulak alanlarda yapacağı başvuruları e-Devlet üzerinden de kolaylıkla yapabilmektedir” dedi.
DKMP Genel Müdürlüğü tarafından 76 sulak alan için yönetim planı hazırlandı
Yumaklı, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın Ramsar Sözleşmesi’nin sulak alanların akılcı kullanımı prensibi kapsamında 1999’dan bu yana, Sulak Alan Yönetim Planları hazırladığını dile getirdi. Ayrıca, bu planlar dahilinde o alanın genel koruma ve kullanım ilkelerinin belirlendiğini paylaşırken, planların sulak alanların sorunlarının çözümüne yönelik katılımcı bir yaklaşım ile tüm ilgi gruplarına çeşitli sorumluluklar veren faaliyetleri içerdiğini belirterek, DKMP Genel Müdürlüğü tarafından 76 sulak alan için yönetim planı hazırlandığını söyledi.
Kirlilik sorunu yaşanan sulak alanlarda rehabilitasyon çalışmaları sürüyor
DKMP Genel Müdürlüğü’nün bozulan sulak alanlar ile ilgili rehabilite çalışmaları hakkında da bilgi veren Yumaklı, kirlilik sorunu yaşanan Kayseri’deki Sultansazlığı’nda, Antalya’daki Avlan Gölü’nde, Konya’daki Ereğli Sazlığı’nda ve Afyonkarahisar’daki Karakuyu Sazlığı’nda rehabilitasyon çalışmaları gerçekleştirildiğini aktardı. Yumaklı, 2024’te de Düzce’de bulunan Efteni Gölü’nde de rehabilitasyon çalışmalarına başlanacağını ekledi
DKMP Genel Müdürlüğü’nün sulak alanlarda ekoturizmi desteklemek, araştırmacılara açık hava laboratuvarları sağlamak ve yöre ekonomisine katkıda bulunmak amacıyla ziyaretçi merkezleri yaptırdığını paylaşan Yumaklı, 2002’den bu yana 55 sulak alanda yapılan tesislerle bu alanların, halkın faydalanabileceği birer ekoturizm merkezi hâline getirildiğini ve sulak alanların korunması ve geliştirilmesi için yeni projelerin uygulamaya konmaya devam edeceğini belirtti.
2 Şubat Dünya Sulak Alanlar Günü
Yumaklı, Ramsar Sözleşmesi’nin imzaya açıldığı 2 Şubat gününün sulak alanların önemi, korunması ve akılcı kullanımı konularında kamuoyu bilincini geliştirmek maksadıyla her yıl Dünya Sulak Alanlar Günü olarak kutlanıldığının bilgisini verdi.
Sözlerine devam eden Yumaklı şunları söyledi:
2024’ün teması; Sulak Alanlar ve İnsan Refahı
Her yıl sulak alanların bir işlevinin tema olarak kullanıldığı etkinlikler kapsamında 2024 yılının Dünya Sulak Alanlar Günü teması ‘Sulak Alanlar ve İnsan Refahı’dır. Dünya Sulak Alanlar Günü’nün bu yılki sloganı ise ‘Hayat, Sulak Alanlar ve İnsanlar ile İç İçe’ olarak belirlenmiştir. Netice itibarıyla günümüzde tabii kaynakların sürdürülebilir gelişmesi, bu kaynaklara yönelik ihtiyaçların belirlenmesi ve planlanması, rasyonel su kullanımı, gözlem, etkin kullanma ve koruma için gerekli şartların sağlanarak bütünleşmiş bir yaklaşımla geliştirilmesi ve yönetilmesi büyük önem taşımaktadır. Bu yaklaşım doğrultusunda su ve toprak kaynaklarının çeşitli maksatlara yönelik kullanımlarında teknoloji, ekonomi ve çevre konularında bir dengenin kurulması gerekmektedir. Bu kapsamda Bakanlığımız kanunlarla kendisine verilmiş olan görev ve yetkiler çerçevesinde üzerine düşeni yerine getirmektedir.
AA
