Tuğgeneral (E) Dr. Cihangir Dumanlı, Mustafa Kemal’in Kurtuluş Savaşı’nı başlatmasına vesile olan deniz yolculuğunu MarineDeal News okuyucuları için kaleme aldı
Kurtuluş Savaşımızın başlangıcı olan 19 Mayıs 1919’un 103’üncü yılını kutluyoruz.
Mustafa Kemal 13 Kasım 1918’de Suriye cephesinden İstanbul’a dönmüş, 6 ay kaldığı bu şehirde Kurtuluş Savaşı’nın fikrî hazırlıklarını (durum muhakemesini) yapmış, savaşın kilit kadrosunu oluşturmuştur. Bir an önce Anadolu’ya geçmek istemektedir.
Osmanlı hükûmeti, işgal güçlerinin talebi üzerine Karadeniz Bölgesi’nde Rumlarla Türkler arasındaki olayları incelemek, milli oluşumlara engel olmak vazifeleri ile General Mustafa Kemal’i 3’üncü Ordu Müfettişi olarak bölgeye atamıştır. O’nun durumdan çıkardığı vazife ise kurtuluş savaşı vererek tam bağımsız ve ulusal egemenliğe dayalı yeni bir devlet kurmaktır.
Mustafa Kemal bu atama ile geniş yetkilerle Anadolu’ya geçerek Kurtuluş Savaşı’nı başlatma imkânını bulmuştur.
Tarihi yolculuk Yunanların İzmir’i işgalinin ertesi günü gerekli hazırlıklar ve vedalardan sonra 16 Mayıs 1919 Saat 14.50’de Bandırma vapuru ile İstanbul’dan başlamıştır.
Bandırma 1878 yapımı (41 yaşında), 48 metre boyunda, 192 tonluk bir vapurdur. Sürati 7 mildir. Makineleri laçkadır. Vapur, Kız Kulesi açıklarında beklemektedir. Mustafa Kemal ile birlikte 19 yolcu Galata rıhtımından uğurlanır. Uğurlamada Rauf Orbay, Mustafa Kemal’e; İngilizlerin, vapuru Karadeniz’de batıracakları konusundaki duyumunu iletir. Mustafa Kemal kararlıdır. “İstanbul’da kalıp tutuklanmaktansa Karadeniz’de batıp boğulmayı tercih ederim” der.
İngilizler Mustafa Kemal’in yakın zamanda yola çıkmasının arkasından neler yapabileceğini sezmişlerdir. İngiliz Yüksek Komiseri Askeri Ataşesi Wydham Deeds gece yarısı Bab-ı Ali’de sadrazamı uyarır. Sadrazam Ferit Paşa, “Çok geç kaldınız ekselans kuş uçtu bile” der.
Mondros Mütarekesi ile Osmanlı donanması teslim olduğundan İngiliz tehdidine karşı Bandırma’yı himaye edecek savaş gemisi yoktur.
Yola çakarken Mustafa Kemal kulak enfeksiyonu geçirmektedir, böbrek rahatsızlığı da henüz tam geçmemiştir.
Bandırma Saat 14.50’de Kız Kulesi açıklarında demir alır. Vapur henüz Boğaz’dan çıkmadan Kavaklar Bölgesi’nde bir İngiliz devriye botu tarafından durdurulur. Silah kaçırılıp kaçırılmadığını denetlerler. Mustafa Kemal “Silah götürdüğümüzü sanıyorlar, biz kafa götürüyoruz,” der.
Bandırma’nın Kaptanı İsmail Hakkı Durusu Karadeniz’i pekiyi tanımadığını, pusulasının da bozuk olduğunu söyler. Mustafa Kemal kaptana mümkün olduğu kadar kıyıları takip etmesini söyler, bir tehlike durumunda baştankara edip vapuru terk etmeyi düşünmektedir. Mustafa Kemal daha sonra hatıralarını anlatırken, “Benim tek istediğim Anadolu’da bir kara parçasına ayak basmaktan ibaretti” diyecektir.
Bandırma fırtınalı havada Karadeniz’e çıkar. Mustafa Kemal hariç tüm yolcuları deniz tutmuştur. Ertesi gün Sinop’a yaklaşılır. Sinop’tan Samsun’a karayolu yoktur. Mustafa Kemal arkadaşlarına, “Çocuklar, bir gecelik tehlike daha var. Onu da atlatabiliriz.” Der ve yola devam edilir. Ertesi gün (19 Mayıs’ta) şafak sökerken Bandırma, Samsun Limanı’na varmıştır.
Sonuç
Tarihi değiştiren üç günlük vapur yolculuğu;
♦ İngilizlerin korumasız gemiyi batırma tehlikesi,
♦ Bandırma vapurunun fırtınalı deniz için küçük, eski ve pusulasının bozuk olması,
♦ Kaptan’ın bu denizde tecrübesinin olmayışı
gibi tehlikelere rağmen olaysız olarak tamamlanmış. Kurtuluş Savaşı’nı başlatacak komutan ve karargâhı salimen karaya çıkmışlardır. Büyük önder bir an önce Anadolu’ya çıkmak ve Kurtuluş Savaşı’nı başlatmak için bütün tehlikeleri göze almıştır.
Bundan sonrasını Atatürk, Nutuk’ta anlatmaktadır.
Bu haberin/makalenin tamamı ya da bir kısmı kaynak gösterilmeden yayımlanamaz. Kaynak gösterilse dahi aktif link verilerek kullanılabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayımlayanlar hakkında yasal işlem başlatılır.
