Bilimadamlarının yaptıkları araştırmalara göre, küresel ısınmanın bir sonucu olarak Grönland buz kütlesi yüzyılın sonlarına doğru beklenenden daha hızlı erimeye başlayabilir, dolayısıyla denizlerdeki su seviyesi artışının daha da hızlanmasına neden olabilir. Buz kütlesinden ayrılarak okyanusa karışan sular bugünkü artış oranını üçe katlayabilir, yani yılda ortalama 9 mm’lik artışa neden olabilir ki bu da her yüzyılda 1 metrelik artış anlamına geliyor.
Araştırmacılar, buz kütlelerinin küresel ısınmadan tam olarak ne ölçüde etkilendikleri konusunda kesin bulgulara sahip değiller. Nedeni çok basit: daha önce hiç böyle bir olaya şahit olmamışlardı. Bu nedenle Wisconsin-Madison Üniversitesi’nden Anders Carlson liderliğindeki bir grup araştırmacı ipucu bulabilmek için buzul çağının son dönemlerini inceledi.
Yaklaşık 20 000 yıl önce Laurentide adlı dev buz kütlesi, şu anda Kuzey Amerika olarak bilinen bölgenin büyük kısmını kaplıyordu; ancak bundan 6 500 yıl önce yeryüzü, doğal döngüsü gereği tekrar ısınınca tamamen eridi. O dönemde yeryüzü, şu anda 2 100 yılı için tahmin edilen sıcaklığa eşitti.
Araştırmacılar, buz kütlesinin iki defa hızlı erime sürecinden geçtiğini keşfettiler. Yaklaşık 9 000 yıl önce buz kütlesinden eriyerek ayrılan sular su seviyesinin toplam 7 metre-yılda 1,3 metre- artmasına neden oldu. İkinci erime evresi ise 7 500 yıl önce meydana geldi ve su seviyesi 5 metre-yılda 0,7 cm- yükseldi.
Birleşmiş Milletler tarafından düzenlenen iklim değişikliği konulu hükümetlerarası panelde açıklanan bir rapora göre, 2100 yılında su seviyesinin 10 cm artması bekleniyor, ancak Carlson’ın hızlı erime analizine göre Grönland’ın hızlı erimesi durumunda artış çok daha fazla olabilir.
Kuzey Kutbu’ndaki bir başka değişiklik belirtisi ise, deniz buzu kalınlıklarının 1990’dan bu yana ilk defa ani biçimde azalması oldu. Yapılan araştırmalara göre deniz buzlarındaki kayıplar daha da artabilir, çünkü denizdeki buz azaldıkça su sıcaklığı artıyor. Deniz buzlarındaki en hızlı azalış 2007 ve 2008’de gözlendi.
Bazı araştırmacılara göre ise düşüşün devam edeceğini söylemek için henüz çok erken, çünkü soğuk havalar, buzun kendini yeniden toparlamasını sağlayabilir. Bu çalışmaya göre, 2002-2006 arası kış mevsimlerinde Kuzey Kutbu deniz buzlarının kalınlığında hiçbir değişiklik gözlenmedi, ancak geçtiğimiz kış yüzde 10’luk bir düşüşle 26 cm inceldi. Son birkaç yıldır gözlenen değişimlerin doğal hava dalgalanmalarından kaynaklanmış olabileceği, bunun dışında okyanus akıntıları ve rüzgârların da etkin rol oynamış olabileceği diğer görüşler arasında yer alıyor.
