Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dört buçuk ay önce atadığı Naci Ağbal’ı Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) Başkanlığı görevinden almasının ardından, yerine eski milletvekili Prof. Dr. Şahap Kavcıoğlu’yu atadı. Böylece, Cumhuriyet tarihinde ilk kez, Merkez Bankası’nda 20 ay içinde 4 başkan görev yapmış oldu
Herkes için büyük sürpriz olan bu karara piyasalar sert tepki verdi. Uzun süredir düşme eğiliminde olan ve 7,20 TL seviyelerinde seyreden dolar kuru ilk önce 8,50 TL’lere kadar fırladı; sonrasında 7,90-8,05 TL seviyelerinde denge bulsa da ekonomistlerin kur beklentilerinde ibrenin yukarı olduğu da bir gerçek. Kararın ardından Borsa İstanbul tarafında da sert yabancı çıkışları gözlemlenirken, çıkan yabancı yatırımcıyı geri gelmeye ikna etmek hiç olmadığı kadar zor olacak gibi görünüyor. Özetle, Ağbal’ın gelmesi ile piyasalarda Merkez Bankası’na uzun zaman sonra yeniden oluşan güvenin yeniden tesis edilmesi çok zaman alacağa benziyor.
Köprüden önceki son çıkıştan dönmüştük
Hatırlanacağı gibi Ağbal, göreve geldiğinde kur 8,50’yi aşmıştı ve ülkemizin risk primi (CDS) 550 baz puan civarındaydı. Enflasyon beklentilerinde de bozulma vardı. Hazine ve Maliye Bakanı Elvan ile birlikte göreve gelen Ağbal, enflasyonu yüzde 5 hedefine yaklaştıracak politikalar uygulayacağı sözünü vermişti. Bu arada rezervler çeşitli sebeplerle erimiş ve olması gereken seviyenin 130 milyar dolar kadar altındaydı. Bir güven bunalımı söz konusuydu. Oysa söylemlerde ekonomik olarak başka bir seviyeye terfi ettiğimizin iletişimi yapılıyor ve gerçeklerle söylem boşluğu git gide açılıyordu. Elvan ve Ağbal ile oluşan yeni söylem ve gerçeğe yaklaşma ile kanama durdu. Köprüden önce son çıkıştan dönüldü desek abartmış olmayız. Buradaki başarının bir bölümünde Merkez Bankası’nın payı olduğunu söylemek gerek. ‘Talimat’ ile hareket ettiği düşünülen MB, kararlı bir politika uygulayıp enflasyon beklentilerini ve piyasa davranışlarını kontrol altına aldığında bunca bölünmüş bir toplumda bile kendisine karşı derin bir saygı oluşmuştu. Tam itibar oluşmuşken bu sermayenin harcanması tehlikeli bir deney olacak.
Elbette bir buçuk yılda gelen 4’üncü başkan olmak kolay olmayacak ve yeni başkanın işi epeyce zor olacak. Çift hanede ve düzensiz bir enflasyonu olan ülke için bu durum lüksten de öte.
En çok merak edilen konu kuşkusuz yeni başkanın faiz, enflasyon ve kur gibi göstergelere yaklaşımının nasıl olacağı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 2023’e giderken büyümenin gazına basmak istediği aşikâr. Ekonomik Reform Programı’nı açıklarken de hedefi; yatırım, istihdam, üretim ve ihracat artışı diye açıkladı. Faiz artırımı yoluyla sıkı para politikası izleyen ve dört buçuk ay gibi kısa sürede çok başarılı sonuçlar alan Naci Ağbal’ı görevden alıp, yerine kendisi gibi düşük faiz ve Merkez Bankası kaynaklarından bol para dağıtılmasını savunan Şahap Kavcıoğlu’nu getirme nedeni olarak da bu gösteriliyor. Uzmanlara göre, reform paketinde yer alan konuların ne zaman gerçekleştirileceği açıklandı ve açıklanan reformlar ve hedefler doğrultusunda yeni bakanlarla icraatlara başlama zamanı geldi.
Kırılmaların yaşanacağı zor bir döneme girildi
Ekonomistlere göre, hükümetin ucuz kaynakla ekonomiyi destekleme girişimi doğruysa sıkı para politikasından gevşek para politikasına dönülecek, faizler düşürülecek, para miktarı bollaştırılacak. Finansal piyasalardaki büyük dalgalanma ise bu adımı birkaç hafta veya ay geciktirebilir. Nitekim TCMB’ye yeni atanan başkan Şahap Kavcıoğlu da piyasaları yatıştırmak için, normal toplantı tarihi 15 Nisan’a kadar olağanüstü bir toplantı yapılmayacağını açıkladı. Ancak o tarihte nasıl bir adım atacağını söylemedi. Merkez Bankası’ndan zaten yeni bir faiz artırımı bekleyen olmadığını belirten ekonomistlere göre, o toplantıda karar olsa olsa faiz düşüşü veya pas geçme yönünde olabilir. Yabancı satışlarının bittiğini, fiyatlamaların tamamlandığını söylemenin zor olduğunu ifade eden uzmanlar, şokların boylarının azalarak da olsa süreceğini belirtiyor. Bazı dönüşümlerin başlayacağı veya kırılmaların yaşanacağı zor bir döneme girildiğinin altın çizen uzmanlara göre, tam itibar oluşmuşken bu sermayenin harcanması oldukça tehlikeli bir deney olacak.
Bu haberin/makalenin tamamı ya da bir kısmı kaynak gösterilmeden yayımlanamaz. Kaynak gösterilse dahi aktif link verilerek kullanılabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayımlayanlar hakkında yasal işlem başlatılır.
