Ceyhan’a yılda beş bin gemi

Giderek dünyanın önemli bir petrol merkezi haline gelmeye başlayan Ceyhan’da rafineri ve boru hattı yatırımlarının yanı sıra ticari yatırımlar da önem kazanıyor. Petrol depolama yatırımları ve gemilere ihrakiye de önemli bir işkolu haline gelecek gibi görünüyor. Bölgedeki yatırım planları içerisinde iki tane yeni tersane de bulunuyor.
Beş altı yıl sonrasında bölgede yıllık 300 milyon tonluk petrol ticareti yapılacak. Ayrıca doğalgaz konusunda da aynı bölgede önemli gelişmeler bekleniyor. Çünkü gündemde olan Nabucco gaz boru hattının bir kolunun güneyden geçerek Ceyhan’a gelmesi ve buradan LNG gemilerine yüklenerek spot piyasaya satılması da gündemde.  Bölgedeki hareketliliğin artmasıyla birlikte yılda 5 000 büyük tonajlı geminin bu bölgeye gelmesi bekleniyor. Bu gemilerin yanaşabileceği liman, yükleme ve depolama tesisleri de bölgede giderek önem kazanıyor. Şu anda bu konuda en büyük yatırımı ise Mehmet Habbab’ın şirketi Delta Petrol yürütüyor.

Beş altı yıl içinde 300 milyon tonluk petrol ticaretine konu olacak Ceyhan bölgesine yılda 5 000 adet büyük tonajlı gemi gelmesi bekleniyor

İnşaat bitmeden 12 yıl kiraladı
Delta Petrol, Ceyhan bölgesinde 300 bin ton olan mevcut depolama kapasitesini 2008’in ikinci yarısında 650 bin tona çıkarmaya hazırlanıyor. Şirketin depoları şimdiden 12 yıllığına kiralanmış durumda. Delta Petrol Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Habbab, bu yıl gerçekleştirecekleri yatırımlarla, Ceyhan’da ticaret hacminin iki üç kata kadar çıkacağını söyledi. Habbab, Delta Petrol Tesisleri’nin depolama kapasitesini 2010 yılında, 1 milyon tona çıkarmayı hedeflediklerini de belirtti. Ayrıca, Delta Petrol’ün Ceyhan yeni yatırımları çerçevesinde yer alan liman projesi 2 kilometrelik iskele yapımı ile 165 000 tonluk gemilerin hizmet alabileceği, dolum ve boşaltım yapabileceği altı yanaşma yerinden oluşuyor. Liman 2010 yılında hizmete girecek.

Maliyetini üç dört yılda çıkaracak
Depolarında Morgan Stanley başta olmak üzere birçok şirketin akaryakıtını tuttuklarını açıklayan Habbab, kiralama fiyatlarının ise ton başına 3,5 ile 7 dolar arasında değiştiğini söyledi. Bu yıl 35-40 milyon YTL’lik bir ciro hedeflediklerini, son günlerde akaryakıt fiyatlarındaki yükselmenin depolarda “günübirlik” giriş çıkışlara da neden olduğunu vurgulayan Habbab, “Örneğin akaryakıtı Rusya’dan gemiyle 980 dolara yükleyen bir şirket yoldayken akaryakıtın fiyatı artınca gelip bizim depomuza bir günlüğüne boşaltım yapıyor. Bir gün sonra buradan çıkış fiyatı 980 değil, 1 000 dolar oluyor. Eğer bu giriş çıkışı yapmazsa gideceği yere malı 980 dolardan vermek zorunda. Hem bizde bir gün dinleniyor hem de fiyatını yükseltmiş oluyor. Akaryakıt fiyatları yükselirken bu olay çok yaşanıyor. Ancak bu bir risk olayı” dedi.

Gemilerin akaryakıt ihtiyacı
Habbab, 2012-2013 yıllarında bölgeye her yıl 5 000 büyük tonajlı geminin yanaşmasını beklediklerini, gemilere akaryakıt satmak için Dörtyol’daki depolama tesislerinin yanında yükleme için inşa ettikleri limanı kullanacaklarını belirten Habbab, “Bu gemiler çok büyük tonajlı. Her biri günlük ortalama 20 ton akaryakıt tüketiyor ve ABD’ye gitmeleri 20 günü buluyor. Bu da her birinin yaklaşık 500 ton akaryakıt tüketmesi demek. Biz de bu 5 000  gemiden en az 1 500’üne akaryakıt satmayı hedefliyoruz” dedi. Petrol Ofisi de İskenderun’da benzer bir çalışma yürütüyor.

230 milyon dolarlık petrol koy!

Ceyhan’daki Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) terminalinde ise petrol fiyatlarının 115 dolara kadar çıkmasıyla birlikte hareketlilik de artmış durumda. BTC Boru Hattının Türkiye Genel Müdürü Can Suphi Hazar’ın verdiği bilgilere göre hattan 21 aylık süre zarfında toplam 333 milyon varil petrol geçti. Sadece bu yıl 360 milyon varil petrolün geçmesi bekleniyor. Suphi, şu anda yoğun talep nedeniyle günlük 875 bin varile ulaşıldığını söyledi. DRA adı verilen madde sayesinde petrolün kayganlaştırılarak taşınacağını belirten Suphi, bu sayede BTC hattında yatırım yapmadan yıl içinde kapasitenin günde 1 milyon varilden 1,2 milyon varile çıkarılacağını belirtti.

Öte yandan Suphi’nin verdiği bilgilere göre BTC hattından bugüne kadar 430 gemiye yükleme yapılırken, petrol almak üzere dünyanın en büyük gemileri limana yanaştı. Bu gemilerin her birinin 2 milyon varil kapasiteye sahip olduğunu belirten Suphi şöyle konuştu: “Petrol fiyatlarının 115 dolar civarında olduğu göz önünde tutulursa 2 milyon varil kapasiteli bu gemilerin bir tanesi yaklaşık 230 milyon dolara doluyor. Dolum işlemi de birkaç gün sürüyor” dedi. Aynı anda iki gemiye birden dolum yapabildiklerini belirten Suphi, hattın kapasitesinin artmasıyla birlikte dolum istasyonlarını da artıracaklarını kaydetti. Hattın kapasitesinin 2013 yılında ek pompa istasyonları konularak günlük 1,6 milyon varile çıkarılması planlanıyor.

Petrol fiyatları 20 dolar bile olsa BTC kârlı

Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) Boru Hattının Türkiye Genel Müdürü Can Suphi hattın kârlı bir yatırım olduğu belirterek hem Türkiye’nin hem de ortakların BTC hattından memnun olduklarını belirtti. Suphi, “Kârlı olan bir yatırım söz konusu olunca her zaman daha fazlası isteniyor. Çalışmamız kârlı. Kapasite attırmamız da çok doğal. Çünkü petrol fiyatları 20 dolarken bu projenin temeli atıldı. Dolayısıyla petrol 20 dolar olsa da BTC kârlı. 30 dolarda da 100 dolarda da kârlı. Ama projenin kapasite artırımına 100 dolarlık petrol fiyatları sebep oldu dersek yanlış olur” dedi. Suphi gazetecilerin sabotaj konusuyla ilgili soruları üzerine ise “Türkiye bölümünde hırsızlık başlangıçta düşük oldu. Şimdi hiç yok. Sabotaj hiç olmadı. Zaten Jandarma sorumlu. Ve ilişkimiz çok iyi. Güvenlikte endişemiz yok. Hattın geçtiği diğer ülkelerle ilgili de endişemiz yok” dedi.

BTC’deki sorun, petrolü 120 dolar yapar

Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) Boru Hattının Türkiye Genel Müdürü Can Suphi dün-yada günlük petrol tüketiminin 85 milyon varil olduğunu Türkiye BTC hattının her gün dünya tüketimimin yüzde 1,5’ini karşıladığını, kapasite artırımlarıyla birlikte önümüzdeki yıllarda bu rakamın yüzde 2’lere ulaşacağını belirtti. Ayrıca Suphi, “Bu rakam dünya tüketimi için çok önemli bir boyutta. Küçük bir ABD rezerv verisi ya da Nijerya’da bir boruda meydana gelen sorun bile petrol fiyatlarında birkaç dolar artışa neden oluyor. BTC hattında yaşanacak bir sorun petrol fiyatlarını bir anda 120 dolara yükseltilebilir. Kim bilir belki daha da fazla” dedi. BTC hattının istikrarının bu tip spekülasyonların önüne geçtiğini de belirten Suphi, “Petrol piyasası oyuncuları BTC hattının istikrarından çok memnun. Her fırsatta bunu dile getiriyorlar” dedi.