Denizcilik sektörü 2011 yılının sıkıntılı geçeceğinden endişeli. Kuru yükte krize girildiği düşünülüyor. Acaba finansman sağlama olanakları biraz daha iyileşecek mi? MarineDeal News tüm bu konuları Avrupalı bankacılarla konuştu.
Jerzy Majewski-HSH-Nordbank
Global ekonomide daha önceki kadar olmasa da yine de olumlu bir seyir bekliyorum. Büyüme, gelişmiş ekonomilerden ziyade gelişmekte olan ekonomilerin öncülüğünde olacaktır. Örneğin, daha önce dünya ekonomisinin lokomotifi olan ABD ekonomisinde sadece yüzde 2.3 seviyelerinde bir büyüme bekliyorum. Euro Bölgesi GSYH’si bu oranın dahi altında artış kaydedecektir. Diğer yandan, Çin, Hindistan, Endonezya ve Brezilya gibi ülkelerde güçlü büyüme devam edecek diye düşünüyorum. Ancak, büyüme hızlarında hafif azalma görebiliriz. Sonuç olarak, genel dünya ekonomisinde yaklaşık yüzde 4’lük büyüme bekliyorum ve bunun üçte ikilik bölümünü gelişmekte olan ekonomiler karşılayacaktır. Elbette ki bu yıl dikkate alınması gereken pek çok risk bulunuyor. Örneğin, Ortadoğu’daki gelişmeler veya petrol fiyatlarında yeni bir tırmanış dalgası gibi. Ancak tüm bu risklere rağmen olası herhangi bir gelişmenin bu yıl global ekonomiyi tekrar bir resesyona sürükleyebileceğine inanmıyorum.
Kuru yük piyasası 2010 yılında yüzde 11 seviyelerinde büyüme kaydetti. Ki bu 1983 yılından bu yana kaydedilen en yüksek oran. Kargo taşımacılığı talebinin 2011 yılında geçen yılki seviyelerine yaklaşacağı görüşündeyim. Ancak büyüme oranının hafif güçsüz olması beklenebilir. Bunun sebebi de yüksek emtia fiyatlarının özellikle Çin’in talebini olumsuz etkileyecek olması. Arz tarafında ise yeni teslimatlarda önemli artışlar yaşanıyor. Bu yıl arzın yüzde 15 artmasını bekliyoruz. Bu da piyasada hali hazırda olan arz fazlasını daha da artıracaktır. Sonuç olarak, talep cephesinde pozitif bir görünüm olmasına rağmen arz cephesinin olumsuz etkisiyle kuru yük tarifelerinin düşük seyri sürecektir.
Denizcilik sektörü firmaları için finansman sağlama olanakları özellikle son 12 aylık dönemde dramatik şekilde değişti. Çok sayıda uluslararası ve yerel banka yeni iş alanlarına girmeye başladı. Bankalar şirketlerin ekonomik durumlarına çok fazla dikkat gösterdiklerinden elbette tüm denizcilik şirketleri için kredi olanaklarının zorlaştığını söyleyemeyiz. Borcun toplam sermayeye oranının düşük olması, yönetilebilir bir sipariş defterinin olması ve cazip bir istihdam yapısının bulunması gibi konuların yeni finansman sağlanmasında temel taşlar olduğunu söyleyebilirim. Dolayısıyla güçlü şirket sahipleri kredi sağlamada kolaylık yaşarken, diğerleri sorun yaşamaya devam edecektir. Şirketlerin bir kısmının finansör kuruluş ile yeniden yapılanma planları üzerinde çalışması gerekebilir. Bu şirketlerin bazılarının mali koşullarını güçlendirmeye yönelik olarak gemilerinden bir kısmını satması, yeni yatırımcı bulması veya benzeri başka bir çaba içine girmesi gerekebilir.
Keith McRea-DVB Bank
Piyasanın kırılganlığı sürüyor. Kötü sürprizlerle karşı karşıya kalma olasılığı yüksek olmakla birlikte ikinci bir dibin önlenebileceğini düşünüyorum. Likidite maliyetleri hâlâ düşük ve pek çok mali kuruluş global ekonomide bir toparlanma beklentisiyle negatif pozisyon taşıyabilecek durumda. Ancak, enflasyon baskısı artmaya devam ederse bu durum sürmeyebilir.
Kuru yük piyasası ve kısmen de büyük hacimli gemi piyasasında çok sayıda yeni inşanın piyasaya girişini gördük ve görmeye de devam edeceğiz. Temel endişe, büyük hacimli gemi piyasasında arz cephesinin gelirlerdeki toparlanmanın sürdürülebilirliğine engel oluşturması. Son aylarda, örneğin, 2009 başlarından bu yana belirgin şekilde toparlanan dünya çelik üretimi ile capesize tarifeleri arasında bağlantı kalmadığına tanık olmaya başladık. Kuru yükte sipariş defterleri hâlâ değerli ve biz piyasaların 2011 yılına endişeyle bakıyoruz.
Finans alanında pek çok büyük oyuncunun denizcilik müşteri portföyünü daralttığını veya sektörden tamamen çıktığını görüyoruz. Finans piyasasının daha fazla likiditeye ihtiyacı olduğunu düşünüyorum. Denizcilik sektörünün büyük oyuncuları kredi sağlama konusunda rahat hareket ederken, küçük firmaların sıkıntı yaşamaya devam ettiğini görüyoruz. Bankalar çok daha fazla seçici davranıyor. Bu durumun bu yıl değişeceğini düşünmüyorum.
Lambros Varnavides-Royal Bank of Scotland
Global ekonomide talep tarafının bu yıl iyi bir performans göstereceğini düşünüyorum. Bu da gemi arzındaki artışın olumsuz etkilerini kısmen de olsa hafifletecektir. Piyasada ikinci bir dip oluşmasını beklemiyorum. Kuru yük piyasasında ise gemi arzındaki hacimli artışlardan dolayı sektör bu yıl düşen tarifelerle ilgili sıkıntılar yaşayacaktır. Ancak, genel trend negatif olmasına rağmen artan talebin verdiği destekle yılın sonlarına doğru olumlu bir seyir yakalanabilir.
Bizim banka olarak Türk denizcilik sektöründen çok sayıda değerli müşterimiz var. Bu yıl rahatça bizden kredi sağlayabilecekler. Sektörü finanse etme konusundaki öncü pozisyonumuzu korumaya devam edeceğiz.
