Ekonomistler, büyük bir hata yapılmazsa ve rezervleri güçlendirecek başka adımların gelmesi durumunda TL’nin değerlenmesinin devam edebileceğini kaydediyor
Ağustos ayı başında 8,65 TL seviyelerinde olan dolar/TL ayın sonu itibarıyla 8,42 TL’ye kadar gevşedi. Peki, kurda bu düşüş neden yaşandı ve daha da önemlisi devam edecek mi? Kurdaki düşüşteki en önemli etken olarak Merkez Bankası rezervlerine yönelik dış kaynaklı atılan destekler öne çıkıyor. Şöyle ki IMF üye ülke rezervlerini güçlendirmek amacıyla ilk kez 650 milyar dolar rezerv dağıtımı yaptı. Buradan Türkiye’nin payına düşen ise 6,4 milyar dolar oldu ve 23 Ağustos itibarıyla da hesaplara geçti. Hâl böyle olunca da TCMB’nin brüt rezervi 115 milyar dolar civarına yükseldi. Ekonomistlere göre IMF’nin yaptığı bu rezerv dağıtımının en çok yaradığı ekonomilerden biri de Türkiye. Buna neden olarak da Türkiye’nin yükümlülüklerine, cari açığına, ithalatına oranla rezervi en düşük olan ülke olması gösteriliyor. Öte yandan zaten rezervleri artırmaya yönelik bazı ülke merkez bankalarıyla swap görüşmeleri de yapılıyordu. Bu çerçevede son üç ayda Çin ile 2,4 milyar ve Güney Kore ile 2 milyar dolar olmak üzere toplamda 4,4 milyar dolarlık anlaşma yapıldı. TCMB brüt rezervleri bu miktarda artırıldı. Uzmanlar, borç olmadığı ve geri ödemesi olmadığı için ülkelerle yapılan swaplarla edinilen rezervlere oranla IMF tahsisinin daha kaliteli ve kullanışlı olduğunu ifade ediyor.
‘IMF’nin sağladığı SDR imkânı çok kaliteli bir varlık’
TurkMerkez Bankası eski başekonomisti Prof. Hakan Kara da “IMF’nin sağladığı SDR imkânını kabaca merkez bankasına açılan sonsuz vadeli bir döviz kredisi gibi düşünebilirsiniz. Rahatlıkla dövize çevrilebilir ve müdahalelerde kullanımı izne tâbi değildir. Dolayısıyla swaplara kıyasla çok daha kaliteli bir rezerv varlığıdır,” sözleriyle bu konuya açıklık getirmiş oldu.
Uzmanlara göre, rezerv artışının yanı sıra politika faizlerine dokunmaması ve Merkez Bankası’nın reel faiz sözü vermesi de Türk Lirası’nı destekleyen diğer ana faktörlerden biri oldu. Ekonomistler, bunun yanında artmakta olan turizm gelirleri ve azalmakta olan cari açığın da kurların sakin seyretmesine katkıda bulunduğunun altını çiziyor. Öte yandan uzmanlar, ne kadar döviz rezervi o kadar kur istikrarının şimdiye kadar çalıştığını, belki biraz daha da çalışabileceğini ama rezervlerin yeterlilik düzeyine yaklaşmasıyla da etkisini azaltacağının hesaba katılmasının altını çiziyor ve uyarıyor, “Bu aşama için daha epeyce yol olduğu açık.”
Ekonomistler, büyük bir hata yapılmazsa ve rezervleri güçlendirecek başka adımların gelmesi durumunda TL’nin değerlenmesinin devam edebileceğini kaydediyor ve buna enflasyonda gerileme görülmeden faiz indirimine gitmenin de dâhil olduğunun altını çiziyor.
Küresel büyümede gözler Delta varyantında
İçeride bu gelişmeler yaşanırken, küresel ekonomiden gelen büyümeye ilişkin veriler de yakından takip ediliyor. Dünya ekonomisi pandemi şokunu yavaş yavaş atlatmaya çalışırken, Delta varyantı nedeniyle özellikle dünyanın güneyinde ve Asya’da birçok ülkenin yeniden kapanma tedbirleri alması yakından izleniyor. Son ekonomik veriler de varyantın ekonomileri etkilemeye başladığını gösteriyor.
Son açıklanan Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) verilerinde genel olarak yavaşlamalar okunuyor.
Öte yandan ekonomistler bu durumun yanlış anlaşılmaması gerektiğini, büyümelerin hâlâ kuvvetli olduğunu, sadece temposunda 1 kademe yavaşlama söz konusu olduğunu belirtiyor.
Öte yandan başta Çin olmak üzere epey ülkenin kopup giden emtia fiyatlarını soğutmak istemeleri ve bunu başarmaları da yakından izleniyor. Petrolün varilinin 75 dolardan 65’e inmesi, bakır fiyatlarının 10 bin doları zorlarken 9 binlere doğru bir yolculuğa çıkması, kereste fiyatlarının neredeyse 3’te 1’e inmesi, demir cevherinin yüzde 30’dan fazla gerilemesi dikkat çekici. Bütün bunlara rağmen uzmanlar, dış ticaret yapanların en büyük sorununun yüksek emtia fiyatları ve yüksek navlun fiyatları olarak kalmaya devam edeceğinin altın çiziyor.
Bu haberin/makalenin tamamı ya da bir kısmı kaynak gösterilmeden yayımlanamaz. Kaynak gösterilse dahi aktif link verilerek kullanılabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayımlayanlar hakkında yasal işlem başlatılır.
