İskandinav Stena Line bu yakıtın bunker ağını oluşturma konusunda Türk gemi inşa şirketi GENKA Shipbuilding ile metanol taşıyıcı inşası için sözleşme imzaladı. GENKA Shipbuilding Genel Müdürü Kerem Akbaşoğlu ile metanol taşıcıyı projeleri ve gelecek yatırımları hakkında bir sohbet gerçekleştirdik
Küresel ısınma kaynaklı iklim değişikliğinin denizlerde iyice kendini göstermesi ve Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO)’nün 2050 hedefi doğrultusunda getirdiği regülasyonlar sonrası denizcilik sektörü hızlı bir dönüşüme girmiş durumda. Bu anlamda sektörün önde gelen şirketleri de yatırımlarını ve hedeflerini tamamen yeşil yakıtların geliştirilmesine ve yeşil ticaret koridorları oluşturulmasına yöneltmeye başladılar. Türkiye’den de bu yatırımlara yönelik çalışmalar giderek artıyor. Türk firması GENKA Shipbuilding yeşil yakıt araştırmalarında öne çıkan tercihlerden olan metanol konusunda en çok yatırım yapan şirketlerden Stena Line için metanol bunker gemisi inşa ediyor.
Proje hakkında bilgi alabilir miyiz? Nasıl gelişti?
Projemize 2021 yılının Aralık ayında başladık. Aslında biz bu projeyi açığa yapmak için başlatmıştık. Projenin dizaynını yaparken de İskandinav şirketlerine yönelik bir tasarım yürüttük. Güverteyi kapalı yaptık. Onların yeni şekil kafa yapılarına ve standartlarına göre dizayn ettik. Daha denizci olmasına gayret ettik. Daha yüksek mukavemete sahip, dalgalı ve soğuk havalarda seyir etmeye uygun dizayn ettik.
Bu sürece kadar zaten önceki projemiz olan iki yeni inşa gemiyi 2018 ve 2020’de Norveç ve İsveçli firmalara satmıştık. O dönemde de müşterileri anlamaya başlamıştık. Tonajı büyütmek istedik ve 2.000 dwt’e geçtik. Dizayn çalışması oil tanker olarak başlamıştı. Daha sonra bizimle mart ayında irtibata geçen müşterimiz geminin kiracısı olacak olan OljOla Shipping’in sahibi Tom Nilsson şirketimizi ziyaret etti. Onunla görüştükten sonra bütün planlamanın Stena Line’ın bünyesindeki Stena Oil’in gemiyi alması ve işletmesinin OljOla Shipping tarafından yürütülmesi yönünde gelişti. Stena Line pek çok alanda çalışma yürüten oldukça büyük bir şirket. Kendi limanlarından kendi gemilerine yakıt ikmali gerçekleştiren ve bu gemilerin de işletilmesi için dışarıdan şirketlerle anlaşan bir kuruluş.
OljOla Shipping bizimle görüştükten sonra tasarladığımız geminin aradıkları gemi tipine uygun olduğuna dair görüşlerini Stena’ya bildirdi. Daha sonra Stena bizimle iletişime geçti. Mayıs sonu gibi ziyarete geldiler ve bir ön görüşme gerçekleştirdik. Yaz ayları boyunca görüşmelerimiz devam etti. Ekim ayının sonuna doğru da imzaları attık. Gemiyi oil tankerden kimyasal tankere dönüştürmemizi istediler ve metanolle çalıştıracakları gemilere yakıt sağlamak amacıyla kullanacakları bir gemiye dönüştürmemizi istediler.
Bölgedeki metanol bunker ağının bir parçası oluyoruz. Stena aynı zamanda bu metanolü sağlayacağı terminali de inşa ediyor. Biz de bu metanolü taşıyacak bunker tankerini inşa ediyoruz.
Metanol taşıyıcı nasıl özelliklere sahip olacak? Nerede inşa ediliyor?
Gemimiz bir kimyasal tanker. 2000 dwt ölçülerinde MarineLine coating kullanılan bir tanker inşa ediyoruz. MarineLine’ın metanol taşıyan tankerlerin kaplaması konusunda alternatifi bulunmuyor. Güvertede üç tane screw pompası bulunuyor. Çok ciddi bir yükleme ve tank tahliye hattı yaptık. 5 tonluk bir gemide bile böyle karmaşık bir hat olmayabilir. Çok spesifik bir tasarım istediler. Navigasyon ekipmanları çok üst düzey. 10.000 dwt’lik bir gemide kullanılabilecek sistemler tercih edildi. Satıcı bile bu konuda şaşırmış durumda. İskandinav ülkeleri gemi personeli için konforun en üst düzeyde yapılmasını istiyor. Ses izolasyon sistemleri üst düzeyde. GENKA’nın bütün yeni inşa projelerini tasarlayan Oktay Bayram bu gemiyi tasarladı. Genka olarak Pendik’teki İstanbul Tersanesi Komutanlığı’ndan bir yer kiraladık. Burada aynı anda iki gemi inşa ediyoruz. Bir gemiyi de ABD’li bir şirket için inşa ediyoruz.
Kendi tersanemizi inşa ettiğimiz zaman Genka Shipyard adını alacağız. 5 sene içerisinde de kendi tersanemizi inşa etmeyi planlıyoruz.
ABD projesi hakkında bilgi verebilir misiniz?
Oil tanker sınıfında 700 tonluk Bahamalar’da çalışacak bir gemi yapıyoruz. Pazar artık oradan doğru buraya geliyor. ABD pazarı artık Türkiye’den gemi ithal edildiği bir döneme girdi. Çin’in kendini kapatması da Avrupa ve ABD’yi Türkiye pazarına doğru yönlendiriyor. Biz 50 yıldır tanker işletmeciliği yapan bir firmayız. Babadan oğula geçen bir tecrübemiz var. Bu tecrübeyi, know how’ı armatör gözünden, armatör müşterilerimize gemi inşa ederek paylaşıyoruz diyebiliriz.
Mevcut jeopolitik gelişmeler ve pandemi kapamaları tedarik süreçlerini nasıl etkiledi? Bu zorlu süreci nasıl geçiriyorsunuz?
Ukrayna kapanmadan önce çelik 1000 dolardı. Savaş başladığında fiyatlar 1900 dolarlara çıktı şimdi 1050 dolar. Yani dünya her zaman kendi için farklı yol bulacaktır ve ticaret iş yapılabilir seviyelere gelecektir. Tedarikler Çin’deydi ve uzun tedarik süreçleri başladı. Şimdi Çin’i kapattılar. Alternatif arayışına gittiler. Türkiye, Polonya gibi ülkelere yöneldiler. Özellikle Polonya yan sanayi altyapısını oldukça geliştirdi. Çok büyük bir rakibimiz. Tedarik süreçleri de yavaş yavaş düzelmeye başladı ancak hâlâ oldukça sıkıntılı olan konular da bulunuyor. Örneğin çip problemi nedeniyle çip fabrikaları açılması konuşuluyor.
Önümüzdeki sene hepimizi yüksek zamlar bekliyor. Bu sadece Türkiye için geçerli değil tüm dünya için geçerli. Biz ilk defa Avrupalı tedarikçilerimizden 3-4 defa fiyat artışı geldiğini gördük. İlk defa bize fiyat garantisi veremediklerini gördük.
Biz tüm işlerimizi öz kaynaklarımızdan karşılıyoruz.
Bundan sonraki süreçteki hedefleriniz nelerdir?
Bugün metanolü taşıyan gemileri yaptığımız gibi yarın metanolle çalışacak gemileri de yapacağız. Bu mantıkta hareket etmeliyiz. Önümüzdeki süreçte sadece yeşil yakıtlarla çalışan gemilere yönelik siparişler gelecek. Biz de bu nedenle teknolojik altyapımızı buna göre geliştirmeli ve bu konuda know-how oluşturmalıyız.
Bu haberin/makalenin tamamı ya da bir kısmı kaynak gösterilmeden yayımlanamaz. Kaynak gösterilse dahi aktif link verilerek kullanılabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayımlayanlar hakkında yasal işlem başlatılır.
