Avrupa’nın ikinci, dünyanın dördüncü büyük limanı Anvers’in önemi 2014’te tamamlanması tasarlanan büyük kanal projesiyle daha da artacak
Anvers, Belçika’nın ekonomik açıdan en gelişmiş şehirlerinden biri. Zira Schelde, Maas ve Ren nehirlerinin deltasında kurulmuş çok önemli bir limana sahip. Anvers Limanı, Belçika’nın 1 500 km’lik suyoluyla Avrupa’nın nehirler sistemine bağlantı konusunda çok elverişli bir konumda bulunuyor. Ülkenin Hollanda, Fransa ve Almanya’yla komşuluğu var, İngiltere de kanalın hemen diğer yakasında yer alıyor. Şimdi Avrupa Birliği’nin hayata geçireceği yeni bir projeyle Anvers Limanı’nın önemi daha da artacak. AB finansmanıyla Hollanda’daki Rotterdam Limanı’nı Fransa’nın başkenti Paris’e bağlayan bir kanal inşa edilecek. 420 milyon avroluk kanal 2014’te bittiğinde Escaut Nehri Seine Nehri’ne bağlanmış olacak.
Aslında ne Rotterdam ne de Anvers limanlarının böyle bir “güzellik”e ihtiyacı var. Zaten dünyanın en önemli limanları arasındalar. Keza Avrupa’da Rotterdam birinci, Anvers ikinci sırada yer alıyor.
Anvers Limanı’nda geçen yıl 182,9 milyon ton yük elleçlendi. 2006 yılındaki 167 milyon tonla karşılaştırıldığında yüzde 9,3’lük bir büyüme elde edildiği görülüyor. Her yıl okyanus aşırı sefer yapan 15 000, iç kısımlara doğru ise 64 000’den fazla gemi uğruyor Anvers’e. Konteyner trafiği yılda ortalama yüzde 10-15 artıyor. Anvers Limanı’ndan doğrudan veya dolaylı olarak hayatını kazanan insan sayısı 140 000’i geçiyor.
Tek zorluk gelgite bağlılık
Anvers’in Escaut, Maas ve Ren nehirlerinin deltasında bulunduğunu ve Avrupa’daki suyolları sistemine bağlantıda çok elverişli bir konumda olduğunu söylemiştik. Diğer ulaşım imkânları bakımından da çok çekici bir liman.
Anvers Limanı havadan ulaşım için müşterilerine iki seçenek sunuyor: Anvers ve Brüksel havaalanları. Anvers’in havaalanı Deurne’den Londra, Manchester gibi şehirlere düzenli yolcu taşımacılığı da yapılıyor. Anvers şehir merkezinden 45 dakika uzaklıktaki Brüksel International’dan ise hem büyük havayolları şirketleri kıtalararası seferler yapıyor, hem de burası Avrupa’nın en büyük havayolu taşımacılığı elleçleme merkezlerinden biri.
Anvers şehri sınırları dahilinde toplam uzunlukları 350 kilometreyi aşan 100’ün üzerinde boru hattı bulunuyor. Bunlar vasıtasıyla doğalgaz, ham petrol, hidrojen, nitrojen gibi 15 farklı ürün naklediliyor. Escaut Nehri’nin altı da köstebek yuvası gibi. Yirmi kadar boru hattını nehrin iki yanındaki sanayi tesislerine ulaştıran altı özel tünel var.
Avrupa otoyolları sisteminin göbeğine yerleşmiş durumda şehir. Anvers’i Almanya’ya bağlayan E-313/314, Kuzey Fransa’yı Almanya’nın ana sanayi bölgesi Ruhr’a bağlayan E-17-34 ile Paris, Brüksel ve Amsterdam’ı birbirine bağlayan E-19 Anvers’te kesişiyor. Limandan Türkiye’ye, hatta daha ileriye, Basra Körfezi’ne kadar kara nakliyesi hizmetleri veriliyor.
Demiryolu ağı da çok gelişmiş. Her gün tamamen dolu 120 tren limandan hareket ederken, 100 kadarı da limana ulaşıyor. Demiryolu hizmeti sunan şirketlerin sayısı sürekli artıyor, seferler ekleniyor. Ayrıca, ikinci bir demiryolu sistemi kurulması fikri değerlendiriliyor. 28 kilometre uzunlukta ve çift şeritli olması düşünülen yeni yol Anvers-kuzey tren hazırlama garını Almanya ve Fransa’ya açılan ana hatta bağlayacak. Gündemde olan başka projeler de var. Limanın liderlik pozisyonunu koruması için kesintisiz iyileştirme ve geliştirme çalışmaları da yürütülüyor.
Öte yandan, kulağa ironi gibi gelse de, Anvers’in suyollu ulaşımı Escaut Nehri’ne göbekten bağlı. Bir gelgit nehri olan Escaut’un dibi sistematik olarak taranarak gemi seferlerine daha elverişli hale getiriliyor. Şu anda 15,39 m su alma derinlikli gemiler tek medle limana ulaşabiliyor. 15,54 m derinlikliler içinse iki med gerekiyor. Gelgitlere bağlı olmaksızın limana ulaşabilen gemilerin ortalama su alma derinliği 12,30 metre. Yeni derinleştirme çalışmalarıyla bu derinlik 14 metreye yükseltilecek.
Liman işletmesinde kamu ve özel sektör
Anvers Limanı dahilinde her türlü kamu hizmeti veriliyor. Anvers Liman Başkanlığı 1 900 kişilik işgücüne, idaresini de yürüttüğü tersanelere, palamar yerlerine, kanal havuzlarına sahip. Limanın altyapısının planlanmasından, geliştirilmesinden, modernizasyonundan, bakımından ve liman elektriğinin dağıtımından sorumlu. Aynı zamanda kendi depolarını, vinçlerini, römorkörlerini, taraklarını işletiyor; tesis ve alan kiraya veriyor.
Limanın işletmesinde başka ulusal veya bölgesel yetkili kuruluşlar da rol oynuyor. Örneğin, kılavuzluk hizmetleri Flaman Topluluğundan Sorumlu Bakanlık’ın yetki ve sorumluluğunda.
Limanda özel sektör örgütlenmesi ise meslek birliklerinin aktivitelerine tabii. Mesela, acente ve armatörleri temsil eden Anvers Gemicilik Federasyonu (ASV) gemileri düzenli olarak limanı kullanan 300 kadar armatörün çıkarlarını kollayan, yetkililer ve diğer sanayicilerle yüz yüze görüşmeler yapan bir örgüt.
Meslek birliklerinin kurduğu şemsiye örgütler de var:
• Limandaki işletmelerin temsilcisi ALFAPORT ANVERSEN pek çok değişik alandaki liman kullanıcılarının çıkarlarını koruyor.
• CEPA ya da Anvers Limanı İşverenler Birliği ile Ticaret ve Gemicilik Büroları İşverenler Birliği sosyal konularda çalışıyor.
• Tehlikeli Maddeler Bilgi Merkezi INPRO ise tehlikeli maddeler konusunda bilgiye ihtiyaç duyanlar için yardım masası görevi görüyor.
Nakliyeciliğin diğer alanlarında faaliyet gösteren firmaların da kendi meslek birlikleri bulunuyor. Bu şekilde, liman işletmesinde istişare sürecine limanda faal tüm tarafların katılımı sağlanıyor.
