Ne beklentilerin altında kalan ekonomik büyüme ne de kuzeyde Rusya ve Ukrayna, güneyde ise Suriye ve Irak’ta yaşanan siyasi gerginlikler, 2014 yılında Türkiye’nin yerli ve yabancı yatırımcıların gözündeki cazibesini gölgeleyemedi.
Dünyanın önde gelen danışmanlık şirketi EY’nin, (Ernst & Young) Orta ve Güneydoğu Avrupa Birleşme ve Satın Alma İşlemleri Barometresi 2014 raporu, Türkiye’nin bölgede hâlâ yatırım için en cazip ülke olduğunu teyit etti. EY’nin beklentisi, 2015 yılında da Türkiye’nin yıldızının parlamaya devam edeceği yönünde. Bütün olumsuzluklara rağmen 2014 yılında Türkiye’nin birleşme ve satın almalarda birinci olmasının yerli ve yabancı yatırımcıların Türkiye’nin geleceğine duydukları güvenin bir göstergesi olduğunu belirtirken, 2014 yılında Türk şirketlerin yurtdışında yaptığı yatırımların da dikkat çekici olduğu belirtildi. Raporda, Türkiye’nin bu performansının önümüzdeki yıllarda da devam etmesinin beklendiği vurgulanırken, Türkiye’nin birleşme ve satın alma işlemleri açısından yüksek potansiyeli bulunduğu ve bu alandaki hareketliliğin önümüzdeki dönemde artarak devam etmesi bekleniyor.
Bulgaristan, Hırvatistan, Çek Cumhuriyeti, Yunanistan, Macaristan, Polonya, Romanya, Sırbistan, Slovakya, Slovenya ve Türkiye’nin yer aldığı 11 Orta ve Güneydoğu Avrupa ülkesini kapsayan rapor sonuçlarına göre; Türkiye 12.3 milyar dolar büyüklük yaratan 305 birleşme ve satın alma işlemiyle 2014 yılında hem işlem adedi bazında hem de işlem değeri bazında birinci oldu. Çalışmaya kamu işlemleri dâhil edilmezken, ülkelerin yurt dışında yaptıkları birleşme ve satın almalar da göz önünde bulunduruldu.
Hem işlem adedinde hem hacimde fark attı
Raporda, Migros’un yüzde 40.3 hissesinin Anadolu Endüstri Holding tarafından 799 milyon dolara satın alınması, bölgede gerçekleşen en büyük üçüncü işlem olarak gösterilirken, Rönesans Gayrimenkul’ün yüzde 21.4 hissesinin Singapur merkezli GIC tarafından 318 milyon dolara satın alınması ile Tekstilbank’ın yüzde 75.5 hissesinin Çin merkezli Industrial & Commercial Bank of China (ICBC) tarafından 314 milyon dolara satın alınması 2014 yılında bölge ülkelerinde yapılan en büyük 10 işlem arasına Türkiye’den giren diğer işlemler oldu.
Rapora göre, 2013 döneminde birleşme ve satın alma işlemlerinde işlem sayısı bakımından birinci, işlem hacmi bakımından ise ikinci sırada yer alan Türkiye, 2014 yılında hem sayı hem de hacim bakımından birinci sırada yer aldı. Polonya’nın işlem adedi bazında ikinci sırada yer aldığı bölgede, toplam işlem sayısı geçen yıla göre yüzde 17 düşüş göstererek 1.304’e geriledi. Bölgede 2014 yılında gerçekleştirilen işlemlerin tahmini toplam hacmi 38.5 milyar dolar olarak açıklandı. Bu rakam, bir önceki yıla oranla yüzde 2’lik bir düşüşü ifade ediyor.
Raporda, işlem sayısında görülen düşüşün temel sebebi olarak Bulgaristan’da gerçekleşen işlemlerin sayısındaki azalış gösterilirken, işlem hacminde gerçekleşen düşüşün ana sebebi ise 100 milyon doların üzerinde gerçekleşen işlemlerin ortalama işlem büyüklüğündeki azalış olarak belirtiliyor. 11 ülke arasındaki karşılaştırmada işlem hacmi bakımından birinci sırayı tahmini 12.3 milyar dolarlık işlem hacmi ile açık ara Türkiye alırken, Çek Cumhuriyeti 7.9 milyar dolarlık işlem hacmi ile ikinci sırada yer aldı. İşlem adedi bazında ise Türkiye 305 işlemle birinci olurken, Polonya 245 işlemle Türkiye’yi takip etti.
Yurtiçi alımlar ağırlığını korudu
2013 yılında tutarı 100 milyon doları aşan 48 işlem yapılmışken bu rakam 2014 yılında 55’e yükseldi. Ancak, bu büyük hacimli işlemlerin ortalama işlem hacminde bir önceki yıla göre düşüş olduğu gözlemlendi. Bölgedeki işlemlerin yüzde 67’sini stratejik yatırımcılar gerçekleştirirken, finansal yatırımcıların en çok faaliyet gösterdiği ülkeler Bulgaristan, Romanya, Macaristan ve Slovakya oldu. Bölgede gerçekleşen yurtiçi alımların, toplam işlem sayısındaki payı 2013 yılına göre 1 puan artarken, yüzde 53 ile işlemlerin ağırlıklı kısmını oluşturdu. Yapılan işlemlerin yüzde 11’lik kısmını oluşturan dış alımlarda ise Çek Cumhuriyeti 33 işlemle en aktif ülke olurken, Polonya ve Türkiye sırasıyla 30 ve 28 işlem gerçekleştirerek Çek Cumhuriyeti’ni takip etti.
Üretim sektörü revaçta
Rapor sonuçlarına göre, değeri en yüksek işlemler gayrimenkul ve perakende sektörlerinde gerçekleştirildi. En fazla sayıda işlem gerçekleştirilen sektör ise, her ülke için farklılık gösterse de, 206 işlemle bilişim sektörü oldu. Bilişim sektörünü, 155 işlemle imalat ve 120 işlemle hizmet sektörleri izledi.
Türkiye de; Polonya, Maca-ristan ve Slovakya gibi en çok işlemi bilişim sektöründe gerçekleştiren ülkelerden birisi oldu. Bölge genelinde 100 milyon doların üzerinde gerçekleşen işlemlerde ortalama işlem tutarı 254 milyon dolar olurken, bu işlemlerin toplam işlem sayısı içerisindeki payı ise yüzde 4 oldu. 100 milyon doların altında gerçekleşen işlemlerdeki ortalama büyüklük ise 13 milyon dolar olarak gerçekleşti.
