Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Türkiye’ye net sermaye girişlerindeki yavaşlamanın ekonomik büyümeyi olumsuz etkileyebileceğini, ancak ekonominin temel göstergelerinin güçlü olması nedeniyle bir krizi tetiklemeyeceğini açıkladı. Kısa vadede yüksek cari açık, yüksek enflasyon ve zayıf global likidite kombinasyonunun Türkiye’nin manevra alanını sınırladığına dikkat çeken Fitch, Türkiye’nin büyüme beklentilerini daha düşük ve kolay fonlanabilir cari işlemler açığı paralelinde revize etmek zorunda kalabileceğini belirtti. Açıklamada ayrıca, büyüme riskine rağmen Türkiye’nin güçlü kamu maliyesinin ülkeyi ödemeler dengesi krizinden koruyacağı da ifade edilerek, “Türkiye’nin kamu borcu GSYH’nın yüzde 38 ile makul düzeyinde, bütçe açığı düşük ve ortalama borçlanma vadeleri başarılı şekilde uzatıldı. Buna ek olarak, güçlü bankacılık sistemi, makul seviyedeki hane halkı borçluluğu ve şoklara uyum sağlamaya alışkın dinamik özel sektörü ek dayanıklılık sağlıyor” denildi.
Politik risk daha fazla radarımızda
Düzenlenen konferansta konuşan Fitch ülke notları birimi kıdemli direktörü Paul Rawkins, kredi notunu negatif etkileyebilecek etkenleri “ödemeler dengesi krizi, dış borç oranlarında sert artışlar ve ekonomiyi olumsuz etkileyecek büyük bir politik şok” olarak sıraladı. Rawkins Türkiye’deki siyasi riski daha yakından takip ettiklerini ve gelecek iki yılda yapılacak üç seçimin yabancı yatırımlara olacak etkisinin kredi notu açısından önemli olacağını belirterek, “Seçimler yabancı yatırımları etkileyecek düzeyde değişikliğe neden olursa o zaman kredi notu açısından bir anlam ifade edebilir. Politik risk daha önce olduğundan daha fazla radarımızda” dedi. Rawkins cari işlemler açığının kalıcı ve ciddi şekilde düşmesinin kredi notu üzerinde pozitif etken olacağını ifade ederek, etkenleri “düşük ve stabil enflasyon oranı, iş ortamında iyileşme ve daha fazla doğrudan yatırım çekilmesi” olarak sıraladı.
Sermaye girişlerine bağımlılık ekonomi için risk
Fitch tarafından yapılan açıklamada, sermaye girişlerine olan bağımlılığın Türkiye ekonomisi üzerindeki önemli risklerden biri olduğu belirtilerek, uzun sürebilecek bir fonlama sıkıntısının ekonomide sert iniş riski yaratabileceği uyarısında bulunuldu. Fitch, Türkiye’nin kredi notunu yatırım yapılabilir seviye olan “BBB-” olarak, not görünümünü ise durağan olarak açıklamıştı.
Türkiye’nin orta vadedeki büyüme potansiyeline işaret eden uygun demografik yapısı, yerel sermaye piyasalarının derinliği, iş dünyasındaki elverişli ortam ve ihracat piyasasındaki esneklik ise yatırımların devamını sağlayacak yapısal avantajlar olarak gösterildi. Fitch’in İstanbul’da düzenlediği konferansta dağıtılan sunumda sermaye akımlarına dayanan oynaklığı yüksek ekonomi, düşük tasarruf oranları, resmi hedeflerin üzerinde seyreden enflasyon ve kredi büyümesi, yapısal reform eksikliği ve politik risk, Türkiye ekonomisinin önündeki riskler olarak sıralandı.
Aynı sunumda Türkiye ekonomisinin avantajları ise kredi notu “BBB” grubunda olan ülkelerdeki gelirin medyanından daha yüksek kişi başına gelir, orta-uzun vadeli büyüme potansiyeli, güçlü bankacılık sistemi, ihracat pazarlarındaki esneklik, derinleşmiş sermaye piyasaları ve olumlu borç ödeme kapasitesi olarak belirtildi.
Türkiye FED’den orantısız şekilde etkilendi
Paul Rawkins, konferansta yaptığı konuşmada ise Türkiye ekonomisinin Mayıs’ta FED’in açıklamasından orantısız düzeyde etkilendiğini söyledi. Türkiye’nin mükemmel fırtınaya yakalanmadığını ancak fırtınanın yakınında olduğunu söyleyen Rawkins, “Türkiye’de cari işlemler açığı yapısal bir sorun dedi. Rawkings’ten Türkiye’ye yönelik uyarılar geldi. Türkiye’nin Kredi Notu Görünümü adlı konferansta konuşan Rawkings, “Türkiye, FED’den orantısız şekilde etkilendi. Sağlam bir bankacılık sisteminin olması kilit unsur. Türkiye’nin büyüme öngörülerinin çok olumlu olduğunu görüyoruz” dedi. Rawkings, “Yüksek dış finansman riskleri, yüksek cari açık Türkiye’yi dış finansman risklerine açık hale getiriyor. Büyüme daralması iç tassarufun düşük olmasından kaynaklanıyor. Sermaye akışında ani duruş olursa Türkiye’de resesyon görülebilir” diye devam etti. Rawkings uyarılarına şöyle devam etti: “Şu anda Türkiye için en büyük risk ani sermaye duruşu olabilir. Cari açığı kısa vadeli borçlarla finanse etmek mümkün değil. Bankacılık sistemi stres testlerini kaldırabilir gibi görünüyor. Merkez Bankası oldukça proaktif bir tavır takındı. Esnek bir döviz kuru politikası uygulandığını görüyoruz. Döviz kuru konusunda politika değişiklikleri yapılması gerektiğini düşünüyoruz. Kamu sektörü dışsal olaylardan bir nebze korunmuş gibi duruyor.”
Enflasyon hedefin üzerinde kalacak
Konferansta konuşan Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Turalay Kenç ise TL’deki değer kaybı nedeniyle enflasyonun yıl sonunda merkez bankasının tahmini olan yüzde 6.2’nin üzerinde olacağını söyledi. Kenç, Fitch Ratings tarafından düzenlenen konferanstaki konuşmasının soru cevap bölümünde “Yıl sonunda enflasyon yüzde 6.2’lik tahminin üzerinde olacak, bunun ana nedeni TL’deki değer kaybı” dedi.
