İnce Denizcilik Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet İnce ile şirket politikaları, yeni yatırımları ve denizcilikte eğitim üzerine bir sohbet gerçekleştirdik
Pandemi sürecini nasıl geçirdiniz, ticaretin kilitlendiği bu süreçte yatırımlarınızı hangi yönde yapmayı tercih ettiniz?
Aşağı yukarı bu 2 sene hepimiz için zorlu geçti. Biz pandemi döneminde 8-9 parça gemimizin bakımını yapma kararı aldık. Bunların biri hariç tamamının bakımı Yalova’da yapıldı. Gemilerimizin BWTS eksiklerini tamamladık.
Piyasa da iyiydi. Bu dönemde 2008 krizinden bu yana gördüğümüz en iyi marketi yaşadık. 2020 başından 2022’nin son çeyreğine kadar oldukça iyi bir süreç geçirdik. Kayıplarımızın bir kısmını karşılama imkânımız oldu. Yeni yatırımlar yapabildik.
Yeni yatırımlarınız üzerine çalışırken hangi ülkeleri tercih ediyorsunuz?
Biz 2003 yılından bu yana Japon piyasasıyla çalışıyoruz. 2008 krizinden bu yana aşağı yukarı 12 gemi teslim aldık. Filomuz genç diye övünüyorduk. Şimdi o genç filomuz 11-12 yaşında oldu. Dünyadaki bütün sistemler değişiyor. Yatırım yapmama, filomuzu yenilememe ihtimâlimiz yok. Biz en son gemimizi 2018 yılında teslim almıştık. O da 5 yaşına geldi artık.
Şimdi yeni yatırımlar yaptık. İki gemi aldık ve yine Japon piyasasıyla çalıştık. Bunlardan bir tanesini 31 Mayıs’ta Imabari’den teslim almayı planlıyoruz. Diğerini de sonbaharda teslim alacağız.
Yeni gemileriniz çevreci olacak mı?
Gemilerimiz Eko Dizayn. Tier III ve Faz 3 ile uyumlu gemiler. Gemi inşa aslında şu aralarda faz 2 yoğunlukla ve 2025’e kadar da geçerliliği var ancak biz gemimizi Faz 3’e uygun istedik. Bu gemilerin CII Index’i A olacak. Düşük yakıt yakıyor.
İnsanlar, bugüne kadar gelen regülasyonları hep bir şekilde geçiştirebildikleri için ya da bir şekilde uydurabildikleri için bunu da bir şekilde hallederiz diye düşünüyorlar. Ancak CII ile gelen regülasyon kolay geçiştirilebilecek bir şey değil. Önce ekstra vergiler eklenecek daha sonra da uyumsuz gemileri ticaret dışına itecekler. Gemileri yenilemek, yeni gemiler almak ve yeni teknolojiler tercih etmek gerekiyor.
Şirket olarak 2029 yılı sonu itibarıyla Türkiye’deki mevcut gemilerin yüzde 65’inin ticaret dışı kalacağını düşünüyoruz.
2015 Paris İklim Anlaşması’na kadar gemilerde aranan özellik öncelikle güvenli seyir sağlanmasıydı. Ondan sonraki dönemde gemilerdeki verimlilik de ön plana alındı. Eski tip gemilerde yüzde 30 civarında bir enerji sarfiyatı yaşanıyor. Bu yeni teknolojilerle günümüzde 12’ye kadar inmiş durumda.
Biz son 3-4 yıldır enerji tasarrufu konusuna ciddi yatırımlar yapıyoruz. Burada akademisyenler çalışıyor. Yıldız Teknik Üniversitesi’nden hocalarla beraber çalışmalar yürütüyoruz.
2026 yılında IMO yeni bir değerlendirme yapacak. Sıfır emisyon hedefi başta 2100’dü, önce 2070’e sonra 2050’ye çektiler. Yani 50 yıl geriye aldılar. Bu da demek oluyor ki 2027’de “bizi çok sıkmazlar” diyenler yanlış düşünüyorlar. Çünkü daha çok sıkacaklar. Türkiye’deki tersanecilik olsun, yan sanayi olsun. Enerji verimliliğine maalesef çok sıcak bakılmıyor.
Filomuzdaki gemileri satmazsak 2030’da 7 tanesi ticaret dışı kalacak. Ticaret dışı kalan gemilerin dışındaki gemilerin de gelirleri çok yükselecek.
Denizcilik sektörü için insan gücü yetiştirme konusunda ne gibi çalışmalar yürütüyorsunuz?
Üniversite üniversite dolaşıyoruz. Türkiye’de denizcilikle ilgili eğitim veren bütün okullarla personel yetiştirme konusunda çalışma yürütüyoruz. Burada şirketimizde de eğitim veriyoruz. Çalışanlarımızı okullara gönderip eğitim aldırıyoruz. Burslar veriyoruz.
Türkiye’de en çok stajyer yetiştiren şirketiz biz. Her gemimizde 3-4 stajyer yer alıyor. Bu stajyerlerin yarısı kadın.
Şu anda öyle bir piyasa oluştu ki. Stajını bizde görüyor, işi bizde öğreniyor ve bizde çalışıyor. Tam bizde işe yarayacağı zaman Türkiye’deki yabancı şirketler 1000 dolar fazla verip çalışanımızı alıp götürüyor.
Bu durumdan çoğu şirket şikayetçi. Sizce bunun ana nedeni nedir?
50 tane management şirketi var. Bunların denizciliğe hiçbir katma değeri de yok. Oturdukları ofisten Singapur’da çalışan elemanı bulup “1000 dolar fazla verelim” deyip ikna ediyorlar.
Bu şirketler, bir kasa, bir masayla simsarlık yapıyorlar. Biz bunlara sorumluluk verilmesini istiyoruz. Alsın yollasın ama bir bedeli olduğu zaman sorumluluğu olsun.
Bizim İnsan Kaynakları sorumlularımız her sene bütün okulları dolaşıyorlar. Rize’den İskenderun’a kadar. Eskiden yüzdeye vurduğumuzda çoğunluk Karadeniz Bölgesi’nde yaşayanlardan oluşuyordu. Şimdi denizcilik o kadar cazip ki. İki senedir okullardaki öğrencilerin yüzdesini karşılaştırdığımızda doğudaki insanlarımızın denizcilik okumayı daha çok tercih ettiğini görüyoruz. Bu işe yani başlayanlar 4,500 dolar kazanabiliyorlar. Herkes artık bunun farkına vardı.
IBULK International SA şirketinizden bahsedebilir misiniz?
Bizim Singapur’da 2014 senesinde açtığımız bir ofisimiz var. Orada bünyemizden yetişen kuzenimiz Sencer Şahinkaya’nın başında bulunduğu 6 kişilik bir ekibimiz var. 2008 krizinden sonra bankalardan finansman sağlarken denizcilik arka plana atıldığı için Türk bayraklı gemilerimize finansman sağlama konusunda çok zorluk yaşamaya başladık. Bu nedenle offshore değil de onshore olarak Singapur’u tercih ettik. Yeğenimiz de Singapur vatandaşı. Krizden sonra ayrıca dünya piyasası da Singapur’a kaydı. Burada kişilerle birebir muhatap olmak bizi hep önde tutuyor. 2019’da Türkiye’nin kuru yükte en büyük Türk bayraklı filosuna sahiptik. Artık her bir şirketimize bir gemi bıraktık.
Denizcilik uluslararası bir sektör. Dünya denizciliği ulussuz kapitalizme doğru gidiyor. Bunun yanı sıra siyasi bir ön yargıyla karşılaşılabiliyor.
İtalya’da bir limanda art arda iki gemimiz bulunuyor. Türk bayraklı gemimizi 50 kişi denetlerken Singapur bayraklı gemimize kimse çıkmıyor.
İnce Denizcilik uzun yıllardır çizgisini bozmadan başarılı grafiğini devam ettiriyor. Bu başarınızın sırrı nedir?
Biz Bedri İnce Bey’in bize açtığı yolu çok iyi değerlendiriyoruz. Dünya denizciliğinde ve bankalarında oldukça itibar sahibi bir şirketiz. Bunun sebebi de dürüst olmamız.
Dürüst olmak Türkiye’de enayilik olarak gözükebilir ama dünya genelinde buna değer verenler ve bunu bizde görenler bize güveniyorlar.
Bunun yanı sıra gençlere yatırım yapıyoruz ve bu da bize süreklilik sağlıyor.
Gemilerimizi buradan idare ediyoruz. Bir sorun olduğu zaman da buradan çözüm üretiyoruz. Sevinçlerimizi ve üzüntülerimizi burada yaşıyoruz. Buradaki know-how kendi kendini 5 sene idare eder.
Proje finansmanı konusunda Japonya’dan 5-6 bankadan aynı anda kredi kullanabilen bir şirketiz. Avrupa’nın en büyük şirketlerinin bile bunu yapabildiğini göremezsiniz.
Bir yatırım yaptığımız zaman 2 sene de olsa hemen finansmanını bağlarız. Biz yatırım finansmanını tercih ediyoruz. Gemimizin konşimentosuyla finansmanını aynı anda yapıyoruz ki gemi bittiği zaman da o finansman devam edebilsin ve olası sorunlardan etkilenmesin.
Bu tercihimizin bir sebebi de gelenekçi bir şirket olmamızdan kaynaklanıyor. Bizim en fazla 20 gemimiz olacak. Bu gemi sayısını tek bir ofisten idare edebiliyoruz. Daha fazlası için yönetimi bölmemiz gerekiyor ve böyle olunca da farklı sorunlarla karşılaşma ihtimâli doğuyor. Burada patron bizzat işin içinde. Çalışanlar uzun süredir bizimle çalışıyor. Teknik Müdürümüz Yaşar Canca 32 yıldır bizimle. En yeni çalışanımız 15 senedir bizimle çalışıyor. Bu durumun avantajları da var dezavantajları da var. Uzun süreli çalışanların daha rahat hareket edeceklerini düşünebilirsiniz. Ama artı eksi açısından baktığınızda işin artısı çok daha fazla. Proje bazlı ve yoğun çalıştırdığınız kişilerde aidiyet duygusu oluşturamazsınız. Aidiyet duygusu olmadığı zaman sizi kritik dönemeçlerde zarara uğratabilir. Kişiler yapması gerekmeyen işleri de inisiyatif alarak yapabiliyor ve bu da şirketleri büyük zararlardan kurtarabiliyor. Biz bütün enspektörleri kendi bünyemizden yetiştiriyoruz.
Yeni yatırımlarınız olacak mı?
Olacak. Bakıp değerlendiriyoruz. Kesinleşince konuşuruz.
Dijitalleşmeyi takip ediyoruz. Türk Armatörler Birliği olarak STORMGEO ile bir anlaşma yaptık. Gemilerdeki emisyon tasarrufunu ölçme değerlendirme çalışmalarını yürütüyoruz.
Cihan Bey’le (Ergenç) oldukça hassas çalışıyoruz ki maliyetleri minimuma indirmeyi hedefliyoruz.
Ayrıca 2009 COSCO gemilerimizi 2015 Japon gemilerle değiştirme projemiz var.
Gemilerinizin tamir süreçlerinde hangi tersanelerini tercih ediyorsunuz?
Gemilerimizin yüzde 90’ını Türkiye’de tamir ettiriyoruz. Şimdi burada iki tane sebep var. Birincisi kendi insanımızın kazanmasını istiyoruz. Türkiye’de bir şey üretiliyorsa biz bunu buradan alalım diyoruz. İkincisi ise çalıştığımız şirketlerle ortaklık kurmamız. Ortaklıktan kastımız müşteriden ziyade iş arkadaşı sistemi geliştiriyoruz.
Örneğin Türkiye’deki bir tersanede forklift sorumlusu öğle yemeğine gittiği için proje sorumlusu forklifte binip ürünü yerine koyuyor. Bunu dünyanın herhangi bir yerinde yaptırmanız mümkün değil.
Biz gemide çalışanları eğitiyoruz. Bütün sökme takma işlemleri kendimiz yapıyoruz. Sonuçta denize çıktığı zaman bir sorunla karşılaşınca ne yapması gerektiğini nasıl yapması gerektiğini biliyorlar. Ayrıca gemi de kontrolümüz altında oluyor. Biz gemilerimizi birebir kendimiz çalıştırdığımız için işletebildiğimiz kadar gemi alıyoruz.
Biz dışarıda iş yaparken COSCO ile bile partner ilişkileri geliştirmiştik. Dışarıdan servis getirebiliyorduk.
Burada ayrıca herkesi tanıyoruz. Ne yaptığımızı biliyoruz.
Denizcilerin İngilizce eğitimleri konusunda ne söyleyebilirsiniz?
Bilmeyen de öğreniyor. Denizcilikte 380 kelime yeterli. Bunu herkesin bilmesi gerekiyor.
Yeni aldığınız gemilerde neden Japonya’yı tercih ettiniz, uygun fiyat yüzünden mi?
Gemilerin fiyatları bize özel. Şu andaki piyasa değerleri ise 40 milyon doların üzerinde ve geminizi 2025’in sonunda alabiliyorsunuz.
Japonlar denenmiş ve uygulanmış, kanıtlı, kolay ve çok sıkıntı çıkartmayan bir dizayn tipiyle satıyorlar. Japonlar ilk yaptıkları gemiyi vermiyorlar. Test ediyorlar sorunlarını gideriyorlar ve bu şekilde size teslim ediyorlar.
Bu haberin/makalenin tamamı ya da bir kısmı kaynak gösterilmeden yayımlanamaz. Kaynak gösterilse dahi aktif link verilerek kullanılabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayımlayanlar hakkında yasal işlem başlatılır.
