Toplantıya Bakan Elvan’ın yanı sıra UDHB Müsteşar Yardımcısı Özkan Poyraz ve UDHB Tersane ve Kıyı Yapıları Genel Müdürü Mehmet Kırdağlı, GİSBİR Yönetim Kurulu Başkanı Murat Kıran ve sivil toplum kuruluşu temsilcileri ile basın mensupları katıldı.
UDH Bakanı Lütfi Elvan, denizcilik sektöründeki sivil toplum örgütlerinin sorunlarını ve önerilerini dinleyerek çözüm yolu ve önerilerin dile getirildiği toplantıda bulunmaktan mutluluk duyduğunu belirterek sözlerine başladı.
“Bir ülkenin deniz gücü sadece savunması değildir. Deniz ticaret filosu gemi adamları, limanlar, gemi sanayi, balıkçılarımız işte bu deniz gücümüzün göstergeleri. Biz sizi aile olarak görüyoruz ve denizciliğimizin lokomotifi olarak sizleri önemsiyoruz. Bakanlık olarak bir irade ortaya koyarken bu büyük ailenin tüm bireylerinin fikir ve öneri ve deneyimlerini önemsiyoruz ve bunların bizim için yol gösterici olduğunu düşünüyoruz.”
Son dönemde Türk gemi inşa sanayinin gelişmesi için gündemin ilk sıralarında yer alan Offshore platformu inşasıyla ilgili Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Enerji Bakanı Taner Yıldız’ın açıklamalarını değerlendiren Lütfi Elvan,” Açık bir şekilde söyleyebilirim ki, offshore platformları tersanelerimiz de çok rahat inşa edilebilir. Tersanlerimiz, bu platformları inşa edecek imkan ve kabiliye sahiptir” diyerek bu konuda yakın gelecekte bir proje gerçekleşeceği umudunu kuvvetlendirdi.
“8 milyar dolarlık navlun açığını kapatacağız”
Türk sahipli gemi filonun gelişimi konusunda memnuniyetini ifade eden Elvan, cari açığın kapatılması konusunda en kritik sektörün denizcilik sektörü olduğunun altını çizdi. Türk sahipli gemi filomuz 2003 yılında 8,8 milyon dwt kapasiteye sahipken, 2014’te bu kapasite 30,4 milyon dwt’ye ulaştı. Böylelikle dünya sıralamasında 19’unculuktan 13’üncülüğe yükseldik. Ancak Türk denizciliğinin dünya ticaretinden daha fazla pay alması gerekiyor. Araştırmalarımıza göre 8 milyar dolarlık bir navlun açığımız var. Bu konuda gerekli tedbirleri alarak dış ticarette navluna bağımlılığımızı ortadan kaldırmalıyız.
Hedefimiz; daha fazla sayıda Türk bayraklı ve sahipli gemi işletmek ve dünya deniz ticaretinden daha fazla pay almak ve navlun açığımızı kapatmaktır. Bunun için sadece daha fazla gemi sahibi olmak, daha fazla gemi üretmek yetmez. Nitelikli gemi adamı yetiştirmek ve tüm dünyaya ihraç etmek son derece önemli ve gereklidir. Uluslararası örgütlerde kural takip eden değil, kural yazan nitelikte idareci ve mühendislere sahip olmak gerekir.”
“Tersanelerin ecri misil sorunlarını çözeceğiz”
Elvan, gemi inşa sektörünün gelişimi için gerekli yasal düzenleme, denetim, destek ve büyük altyapı yatırımlarını eş zamanlı olarak gerçekleştirdiklerini belirterek tersane sayısının sın 10 yılda iki katına çıktığını vurguladı.
Gemi inşa kapasitemiz 500 bin dwt’den 3,5 milyon dwt’ye çıktı. Yat inşasında ülkemiz dünyada bir marka haline gelmiş, sipariş bazlı sıralamada dünyada 3’üncülüğe yükselmiştir. Bakanlık olarak kira konusunu çözdüğümüz gibi ecri misille ilgili konuları da çözüme kavuşturacağız. Bu konuda Maliye Bakanlığı ve ilgili makamlar nezdinde görüşmeler yapıyoruz. Dünya denizciliğinde her türlü hareketi anlık olarak izleyebiliyoruz. Pek yakında tüm denizlerimizdeki gemi hareketlerini Ankara’da tek bir resim üzerine toplayacağız. Denizci kökenli personel sayısı artarak Bakanlığımızın denizcilik birimlerinde görev alan denizci sayısı yüzde 40’ın üzerine çıktı. Böylece Türkiye,uzman personelimizin yaptığı gemi ön denetimleriyle Beyaz Liste’ye geçmiştir. Bakanlığımızdaki denizci idareci ve sörveyör sayısı 10 kat artmış, buna karşılık gemi tutulmalarımız 10 kat azalmıştır.”
“Gemi adamlarının yıpranma hakkı talebi karşılanacak”
Gemi Adamlarının Eğitim, Belgelendirme ve Vardiya Tutma Standartları (STCW) Sözleşmesi’nin gerekliklerine bağlı olaraki denizcilerin şartlarını iyileştiren bir değişiklik hazırladıklarını kaydeden Elvan, tasarlanan yeni yönergenin Ocak ayının ilk haftasında yürürlüğe gireceğini bildirdi.
Gemi adamlarının yıpranma hakkına ilişkin taleplerini de değerlendiren Elvan, şunları kaydetti:
”Gemi adamlarının yıpranma hakkıyla ilgili talepleri konusunda Çalışma Bakanlığımızla görüşüyoruz ve bu konuda bir adım atmak istiyoruz. Bakınlık olarak G-gerekli çalışmaları yaparak bir teklif hazırladık ancak diğer bakanlıkların da yetki alanına girdiği için şu an bir açıklama yapamıyoruz. Ancak yakında gemi adamlarıyla ilgili olumlu gelişmeler olacak.
Bunun dışında: Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK) ile bakanlık arasında denizcilik fakülteleri ve denizcilik yüksekokulları için çalışmalar yaparak, 2023 hedefleri doğrultusunda eğitimli yetişmiş denizcilerle ilgili eksiklikleri gideriyoruz.
“Balıkçıların sorunları çözülüyor”
Elvan, balıkçılık konusunda da önemli çalışmaları olduğunu belirterek yeni inşa edilen balıkçı baranaklarının balıkçıların sorunlarının önemli bir kısmını ortadan kaldıracağını vurguladı.
“Balıkçılara şu ana kadar ÖTV’siz yakıtla 4 milyar 127 milyon liralık destek verildi. Balıkçıların sertifikalandırılması konusunda balıkçılarımızı gemi adamlarından ayırıyoruz. Onların sertifika ve sınavlarını kolaylaştırıcı mevzuat düzenlemesi yapıyoruz. Ayrıca balıkçı barınaklarının işletilmesi konusunda Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığında olan yetkiyi devralma konusundaki görüşmeler sürüyor. Bu konuyu yakında çözüme kavuşturacağız. Diğer küçük nakil teknelerin Boğaz’da barınma sorunlarını çözmek için de Yenikapı barınağını kontrollü olarak geçici barınmaya açabiliriz.”
Murat Kıran “Milli emlak ile ilgili sorunlarımızın çözülmesini bekliyoruz”
GİSBİR Yönetim Kurulu Başkanı Murat KIRAN, 1971 yılında kurulan GİSBİR’in, Türkiye’nin en eski sivil toplum kuruluşlarından biri olduğunu, ulusal ve uluslararası platformlarda Türk gemi inşa sanayini temsil ettiğini ifade ederek başladığı açılış konuşmasında, Türk tersaneleri için büyük önem arz eden ve sorun sahalarından olan revizyon imar planı, tekne imal ve çekek yerleri ve ecri misil ödemeleri konusunda yaşanan sorunların çözüme ulaştırılması için UDH Bakanlığı’ndan destek almayı umduklarını dile getirdi.
Uzun zamandır üzerinde durduğumuz ve çok önem verdiğimiz tersaneler revizyon imar planımız var. Bunun hakkında sizlerin, müsteşarımızın, personel müdürümüzün yardımıyla belirli bir yol aldık. Ama beklenen faydanın sağlanması adına biraz daha üzerinde durulması gerekiyor. Bununla ilgili umuyoruz ki güzel bir sonuca ulaşacağız.
Bunun dışında; geçtiğimiz pazartesi günü tersaneler tekne çekek yeri imar yönetmeliğiyle alakalı bir taslak yayınlandı . Bununla ilgili incelemelerimiz sürüyor, görüşlerimizi en kısa zamanda açıklayacağız. Buradaki tek isteğimiz, biz cephedeki insanlar olarak buradaki sorunlarla ilgili bir takım düzeltmeler talep edeceğiz, bunlar ındeğerlendirilmesini umuyoruz. Bununla ilgili bizim bir ‘50 metre sorunu’muz var. Kıyı şeridi 50 metrenin altında kalanlar yat, tekne ve çekek imal yeri olarak tanımlanıyor, geçmiş yıllarda bunlar tersaneydi. Üyelerimiz buradaki müktesep haklarının kalmasını istiyor.”
“Her şey çok güzel giderken geçtiğimiz aydan itibaren deniz alanı, rıhtım ve iskelelerde bir takım ödemelerle karşı karşıya kaldık. Kıran rakamlar ödenecek rakamlar olsa herkes sene bitmeden önce bunları kapatıp acilen yeni sözleşmelerini yapmak adına harekete geçerdik. 2012 yılındaki mahkeme kararı doğrultusunda ödemelerini yapan arkadaşlarımız oldu. Müsteşarımız zaten bahsettiğim konuya çok hakim. Bununla alakalı yardımınız olursa, sektöre can suyu olacaktır diye düşünüyorum.”
Murat Kıran, ayrıca Türk gemi inşa sanayindeki bilgi kirliliğinin önüne geçmek amacıyla UDHB ile imzalanan veri tabanı protokolü hakkında yürütülen çalışmaların olumlu seyretmesinin Türk gemi inşa sanayi için önem arz ettiğini ifade etti.
“Veri tabanı protokolü sayesinde sektördeki tüm gelişmeleri kolaylıkla görebiliyorduk ancak şu an sisteme bilgi giremiyoruz. Biz daha önce olduğu gibi buraya bilgi girmek istiyoruz ve bilgi kirliliğinin önüne geçmek istiyoruz. Bununla alakalı epey yol aldık böyle de devam etmesini istiyoruz.”
