Türk denizcilik sektörünün temeli; deniz ulaştırmasını oluşturan ticaret filosu, limanlar ve gemi inşa unsurları olmakla birlikte bu unsurların mevcudiyeti nedeniyle sektöre hizmet veren 30’un üzerinde çeşitlilikte kıyı işletmesini içeren çalışma alanları bulunmaktadır.
Denizcilik sektörüne yeteri kadar önem verilmediğinden ve sektörün farkına varılmadığından yakınan sektör aktörleri, denizciliğin Türkiye ekonomisine zannedilenden çok daha fazla katkı sağlayan bir sektör olduğuna dikkat çekiyor. Rakipleriyle eşit şartlarda rekabet etmek isteyen Türk denizcilik sektörü temsilcileri, sektörün stratejik ve devlet nezdinde ifade edilmesi gerektiği görüşünde. Güney Kore, Çin, Singapur ve Japonya gibi Uzakdoğu ülkelerinde denizcilik sektörünün uzun yıllardır devlet politikası haline geldiğine işaret eden sektör oyuncuları, getirilen düzenlemelerin uzun vadeli olması gerektiğine dikkat çekiyor.
Türk sahipli deniz ticaret filosunun 32 milyon tona ulaşması sektörün geldiği noktayı işaret ederken, Türk yüklerinin sadece yüzde 17’sinin Türk gemileri tarafından taşınması, bu konuda atılması gereken adımlar olduğunu gösteriyor.
Bunun yanında, Cumhuriyet’in 100. yıl dönümü için belirlenen dış ticaret hacminin, limanlardaki yük hacmini de iki katına çıkaracağı belirtiliyor. Türkiye Liman İşletmecileri Derneği (TÜRKLİM) projeksiyonuna göre 2023 yılında limanlarda elleçlenecek yük miktarı 780 milyon ton, konteyner miktarı ise 17.8 milyon teu olacak.Geçtiğimiz dönemde büyük ilgi çeken Liman özelleştirmeleri projeler incelendiğinde 2015 yılında da önemli bir gündem maddesi olmaya devam edecek.
2014 yılı sonu itibarıyla 1 miyar 280 milyon dolar civarında gemi ve yat ihracatı yapan Türk gemi inşa sektörünün ise potansiyelinin oldukça altında iş yaptığı ortada.
Denizcilik sektöründe son yıllarda turizmin artmasıyla gelişen alanlarının başında marinacılık geliyor. Türkiye’nin önemli holdinglerinin marinacılık alanında yaptığı yatırımların kısa sürede çok önemli boyutlara ulaşması sektörün diğer alanlarındaki gelişmeyi de tetikleyecek gibi görünüyor.
Geçtiğimiz ay başladığımız Türk denizcilik sektörünün önemli isimlerinin faaliyetlerini ve yatırımlarını tanıttığımız dosya habere gösterilen yoğun ilgiden dolayı bu ay da devam ediyoruz.
n Bilgiler IMO. İSL. DTO ve UDHB’den alınmış olup, sıralama alfabetik olarak yapılmıştır.
Akfen Holding
Türkiye’nin önde gelen altyapı yatırım holdinglerinden biri olan Akfen; havalimanları yönetimi ve operasyonları, inşaat, deniz limanı işletmeciliği, deniz ulaşımı, su dağıtım ve atık su hizmetleri, enerji ve gayrimenkul gibi endüstri kollarında faaliyet gösteren bağlı ortaklık ve iştiraklerine yatırım yapıyor. Yönetim Kurulu Başanlığını Hamdi Akın’ın yaptığı Akfen Holding, Tepe İnşaat Sanayi A.Ş., PSA International, Souter Investments LLP, Kardan N.V, gibi ulusal ve uluslararası tanınmış müteşebbis ortaklarla beraber ortaklıklar işletmektedir. Grup’un ortak olduğu Mersin limanı (MIP) Ortadoğu ve Doğu Akdeniz’in en önemli limanlarından biri haline gelmiştir.
Akfen ayrıca, 55 adet gemisi ve 35 terminaliyle dünyanın önde gelen feribot işletmelerinden biri olan İdo’nun da ortağıdır.
Doğuş Grubu
1951 yılında kurulan Doğuş Grubu; finans, otomotiv, inşaat, medya, turizm ve hizmetler, gayrimenkul, enerji ve yeme-içme olmak üzere sekiz sektörde faaliyet gösteriyor. Yönetim Kurulu Başkanlığını Ferit Şahenk’in yaptığı Doğuş Grubu, 200’ün üzerindeki şirketiyle sadece Türkiye’de değil, bölgesel ve küresel ölçekte de önemli yatırımlar yapıyor.
Holding’e bağlı D-Marin Marinalar Grubu; Doğu Akdeniz Çanağı ve Adriyatik Denizi’nde bulunan üst düzey marina destinasyonlarında hizmet veriyor. D-Marin, yat sektöründeki operasyonlarına Türkiye’nin gözde destinasyonu Bodrum Yarımadası’ndaki D-Marin Turgutreis ile 2003’te başladı. 2009 yılında, D-Marin Didim, 2010 yılında D-Marin Göcek gruba katıldı. Yunanistan’da Latsis Grubu’na bağlı Lamda Geliştirme ve Kiriacoulis Grubu’na bağlı ülkenin en büyük marina zinciri MedMarinas S.A. ile, Hırvatistan’da ise Adriatic Croatia International (ACI) ile yaptığı ortaklık anlaşmalarıyla gündeme gelen Grup, marinacılık sektöründeki iddiasını güçlendirdi.
Ekinciler Holding
Yönetim Kurulu Başkanlığını Namık Ekinci’nin yaptığı Ekinciler Holding, demir-çelik, denizcilik, inşaat, uluslararası nakliyat ve sigorta sektörlerinde faaliyet göstermektedir. Holding’in ana faaliyetini İskenderun’daki Ekinciler Demir ve Çelik Sanayi 40 yıllık bir geçmişe sahip ve yıllık 1,25 milyon ton kapasiteyle çalışmaktadır. Ekinciler’in denizcilik sektöründeki hizmetleri arasında deniz taşımacılığı, iskele hizmetleri, gemi acenteliği, yakıt tedariği, kumanyacılık ve mürettebat servisi bulunmaktadır. Holding’e bağlı Ekmar Denizcilik ve Gemi Acenteliği şirketi tarafından işletilen İskenderun’daki Orhan Ekinci İskelesi, yıllık 3 milyon tonluk elleçleme kapasitesine sahiptir. Ektrans Uluslararası Nakliyat şirketi Holding bünyesinde gemi işletmeciliği ve acenteliği yapılmaktadır.
Koç Holding
Temelleri 1926 yılında atılan Onursal Başkanlığını Rahmi Koç’un yürüttüğü Koç Holding, dünyanın en büyük 300 şirketi arasında yer alıyor. Koç Holding, faaliyetlerini enerji, otomotiv, dayanıklı tüketim, finans ve denizcilik sektörlerinde yoğunlaştırıyor.
Koç Holding sahip olduğu TÜPRAŞ, AYGAZ ve DİTAŞ ile hem enerji üretiyor hem de ürettiği enerjiyi kendi işlettiği gemileriyle ihraç ediyor. Holding’in denizcilik sektöründe faaliyet gösteren şirketlerinden biri olan RMK Marine: askeri gemi, ticari gemi ve yatların tasarım, inşa, proje yönetimi, bakım ve onarımı alanında ülkemizin önemli tersaneleri arasında. Koç Holding, Miami’deki Merrill-Stevens tersanesini satın alarak ABD megayat pazarına girerken, Bahamalar’daki Norman’s Cay adasına ortak olarak bölgede marina yatırımı yapmaya hazırlanıyor.
Holding’in diğer bir şirketi olan Setur Marinaları; Marina işletmeciliğinde Akdeniz çanağının ve Türkiye’nin en büyük zinciri konumunda. Setur; Kalamış&Fenerbahçe, Yalova, Ayvalık, Çeşme, Kuşadası, Marmaris, Finike, Kaş, Antalya ve Midilli olmak üzere toplam 10 marinası ve 5.000’den fazla yat bağlama kapasitesiyle hizmet veriyor.
Karadeniz Holding
Karadeniz Holding, makine ve ağır sanayi ürünlerinin ticareti ile başlayan faaliyetlerine yıllar içinde enerji, finans, megayat inşa, ilaç ve turizm gibi sektörleri ekleyerek ülkemizin önemli ve öncü bir şirketi haline gelmiştir. Yönetim Kurulu Başkanlığını Osman Kardeniz’in yürüttüğü Karadeniz Holding son yıllarda ağırlık verdiği enerji sektöründe, karada kurulu hidroelektrik santrallerinde ulaştığı 250 MW kapasitenin yanında; dünyanın ilk yüzen enerji gemisi filosunu oluşturarak toplam 2000 MW kapasiteye ulaşmıştır. Holding, Powership gemileriyle Türkiye’nin yanı sıra Pakistan, Irak, Libya ve Filistin gibi ülkelere elektrik enerjisi tedariği yapmaktadır. Filo-sunda 10 gemi bulunan Karadeniz Holding’in halen Türk tersanelerinde inşa halinde olan Powership gemileri bulunmaktadır.
İçdaş Holding
Yönetim Kurulu Başkanlığını Bayram Aslan’ın yaptığı İçdaş, Türkiye’nin en büyük özel sektör çelik üreticisi olmasının yanında; enerji, gemi inşa, liman işletmeciliği ve lojistik ve turizm sektörlerinde de faaliyet gösteriyor. Üçüncü Boğaz Köprüsü’nün inşa işini üstlenen İçdaş’ın İstanbul, Ankara, Bursa, Kayseri, Konya ve Bandırma’da Çelik üretim merkezleri bulunuyor. İÇDAŞ; çelikhaneleri, haddehaneleri, limanları, lojistik firması, enerji şirketi ve tersaneleriyle Çanakkale Biga ve İstanbul Güneşli’deki entegre tesislerinde faaliyetlerini sürdürüyor. Tesislerin içerisinde gemi inşa tersanesi, yükleme ve boşaltma için iki adet iskele ve rıhtımdan oluşan limanı ve kömür tesisi mevcut. İçdaş’ın ürettiği çeliği dünyaya taşıma konusunda kombine taşımacılık konusunda da önemli yatırımlar yapmaktadır.
Palmali Grup
Yönetim Kurulu Başkanlığını Mübarız Mansimov’un yaptığı Palmali Grup’a bağlı olarak faaliyetlerini sürdüren Palmali Shipping son yıllarda yaptığı yatırımlarla Türkiye’nin en hızlı büyüyen denizcilik şirketlerinin başında geliyor. Sahip olduğu 84 geminin taşıma kapasitesi 1 milyon 404 bin dwt’ye ulaşan Palmali, inşa ettirmekte olduğu yeni gemilerin filoya katılmasıyla Türkiye’nin ve bölgenin en büyük filosuna sahip denizcilik şirketi olmayı hedefliyor.
Türkiye’deki diğer ter-sanelere verdiği büyük miktarda siparişlerle dikkat çeken Palmali’nin Tuzla koyundaki kendine ait tersanenin yanında, İzmit’te Fiba Holding ile ortak olduğu Armada Tersanesi de bulunuyor. Gemi inşa, tasarımı ve işletmeciliğinin yanı sıra; Gemi acenteliği, kiralaması ve teknik yönetim hizmetleri de Palmali’nin faaliyet alanları arasında.
Yıldırım Holding
Robert Yüksel Yıldırım liderliğinde on değişik sektörde sürdürdüğü faaliyetleriyle hem Türkiye’de hem de uluslararası piyasalarda önemli bir role sahip olan Yıldırım Holding, yaptığı yatırımlarla denizcilik sektöründe de önemli bir küresel oyuncu olma yolunda hızla ilerliyor. Yıldırım Holding’in sahip veya ortak olduğu çok sayıda denizcilik şirketi arasında Marmara Denizi’nde yer alan konteyner terminali, genel kargo terminali ve sıvı yük terminali olmak üzere üç bölümden oluşan Yılport Limanı, Akdeniz`in önemli aktarma ve lojistik merkezlerinden Malta Freeport`un yüzde 50`lik hissesi, dünyanın üçüncü büyük konteyner taşımacılık şirketi CMA CGM’nin yüzde 20’lik hissesi bulunuyor. Bunların yanı sıra; sekiz adet kuru yük gemisi ve on adet kimyasal tankerden oluşan filosuyla deniz taşımacılığı yapan Yılmar Denizcilik ve Yarımca’da gemi inşa faaliyetleri yürüten Marmara Tersanesi Holding’in son on beş yılda yaptığı denizcilik yatırımlarının başında geliyor. Yıldırım’ın önümüzdeki dönemde 10 adet newcastlemax tipi gemiyi filosuna katmanın yanında, başta Kolombiya olmak üzere Latin Amerika ülkelerinde yüksek miktarda yatırım yapmayı planlıyor.
