22 Mayıs Perşembe günü onuncusu düzenlenen Marine Money İstanbul Gemi Finans Konferansı’nda; dünya ekonomisinden denizcilik piyasalarına, gemi finansmanından, gemi inşaya kadar çok geniş bir yelpazede sunumlar yapıldı. Bankacılar, armatörler, analistler ve hukukçulardan oluşan panelistlerin yorumları, denizcilik sektöründe daha umutlu günlerin beklendiğini gösterdi. Sektörün tüm paydaşları yaşanan daralmanın aşılması konusunda yavaş yavaş olumlu bir hava oluştuğunu belirtirken, krizden çıkış için 2015 yılını işaret ettiler.
Marine Money konferansı bu yılda denizcilik sektörünün önde gelenlerini bir araya getirirken, bankacılık sektöründen katılımın az olması katılımcılarda küçük bir hayal kırıklığı yarattı. Konferansta vurgu yapılan konuların başında Türkiye ekonomisinin gösterdiği iyi performansın denizcilik sektörüne etkileri yer alırken, offshore platform ve destek gemi inşa konusu da önemli bir tartışma konusu oldu.
Eurozone krizin gemi finansman piyasasına yaptığı olumsuz etkilerin hangi yollarla aşılabileceğinin yanında Ecoship tartışması da gündemin önemli konuları arasındaydı. Sipariş defterlerindeki yığılmanın birkaç yıl içinde aşılacağı beklentisinin hâkim olduğu gözlenirken, akıllı bir stratejiyle gemi filosunu gençleştirmenin önemi vurgulandı. Var olan kötü kredilerin finansmanı konusunda hukukçuların armatörlerle bankaları bir araya getirme çalışmalarından sunumlarda bahsedildi. Navlun fiyatlarının son dönemde yükselen trendini devam ettirip ettiremeyeceği de sektör temsilcilerinin merak ettiği konuların başında yer aldı. 10. Marine Money konferansında konuşulan konu başlıkları şunlardı:
– Dünya ekonomisinin 2013 görünümü
– Denizcilik piyasasının son durumu
– Türkiye’nin ekonomik büyümesiyle Türk Denizcilik sektörünün ilişkisi
– Avrupa bankaları ve denizcilik finansmanı
– Denizcilikte özsermaye ve alternatif finansman kaynakları
– Banka borçlarıınn uzun vadeli yeniden yapılandırması
– EBRD’nin denizcilik sektöründeki faaliyetleri
– Yabancı bayrak, açık sicil kaydı ve mortgage tescili
– Türk tersanelerinin gemi inşa, tamir ve bakım vizyonu
– Offshore fırsatları ve proje finansmanı
– Ekoship tartışması: Denizcilik endüstrisini kurtarır mı batırır mı?
– Sıkıntılı zamanlarda gemi operatörlüğü
– 2013 yeniden pozisyon alma yılı mı olacak?
– Önümüzdeki iki yıl nasıl görünüyor?
– Ekoship nedir, ne değildir?
150 civarında katılımcıyı misafir eden 10. Marine Money konferansı, dünya denizcilik sektörüne ışık tutması, gemi finansman kaynakları ve denizcilikteki yeni trendler konularında sektörü aydınlatıyor. Önümüzdeki yılda organizasyonun özellikle bankalarında katılımıyla daha geniş bir katılımla gerçekleştirilmesi planlanıyor.
Metin Kalkavan, Deniz ticaret Odası Yönetim kurulu Başkanı
Türkiye, ekonomisinin gücüyle denizdeki krizi aşacak
Marine Money Gemi Finansmanı konferansı Türkiye’de 10. yılını dolduran önemli bir organizasyon. On yıldır Marine Money konferanslarına katılıyorum, bu organizasyonu ülkemizde yapmaya devam edebilmek önemlidir. Hem bilgi paylaşımı hem de yabancı konukların niteliği açısından bu yılın başarılı geçtiğini söyleyebilirim. İnşallah seneye daha da kuvvetli bir şekilde katılım olacak.
Denizcilik sektöründe devam eden kriz, 1982-1986 yılları arasındaki krizle karşılaştırılamaz. Her gecenin bir sabahı var. Bundan sonra daha pozitif olmak zorundayız. 80’lerde yaşanan kriz denizciliğin kriziydi ancak şu an yaşanmakta olan dünya ekonomisindeki yapısal bozukluktan kaynaklanıyor. Ancak gelecek yıl dünyada büyümeyen ülke kalmayacak. Türkiye’deki ekonomik koşulları incelediğimizde umutlu konuşmak kolay. Tünelin ucunda ışık görünüyor ve sipariş patlaması olmazsa beklenenden daha da iyiye gideceğini düşünüyorum. Belli segmentlerde kötü olabilir ama 2014 görünümünün şimdilik çok açık olduğunu söyleyebilirim.
Türk denizcilik sektörü beklenenden çok daha iyi bir performans gösteriyor. Gemi tamir ve bakım, askeri gemi inşasında sektörün olumlu bir performans çizdiğini söyleyebilirim. Hiçbir açık veya gizli teşvik olmadan gemi inşa sektöründe yarışan bir ülke olarak sektör tabii ki zor durumda. Avrupa dâhil tüm ülkeler gemi inşa sektörünü desteklerken biz hiçbir destek olmadan bu noktalara getirdik. Armatörlük gelişirken gemi inşa sektörünün gelişmemesi konusu üzerinde sektörün ve devletin daha dikkatli düşünmesi gerekiyor. Maalesef bankalar daha kârlı alanlara yöneldiklerinden denizcilik finansmanını azalttıkları gözleniyor. Türk limanlarında son yıllarda yaşanan gelişmeler ise gerçekten mutluluk verici. Taşınan yük ve yolcu kapasitesi her geçen gün artıyor.
Ekonomideki göstergeler pozitif, faizler düşük ve önümüzdeki dönemde yatırımın artacağını bekliyorum. Gemi inşada son yıllarda tersanelerimiz rekabetçi hale geldiler. Daha fazla çalışarak iyi giden ekonomiyle birlikte zorlukları aşacağımızı düşünüyorum. Denizcilik denizde yapılır, gölde değil. Denizde de dalga eksik olmaz, ancak hep beraber bu krizi de aşacağımıza inanıyorum.
Yavuz Kalkavan, Beşiktaş Tersanesi Yönetim Kurulu Başkanı
Beşiktaş Tersanesi olarak yılda 9 gemi yapma kapasitemiz var
10 yıldır ülkemizde yapılan Marine Money konferansını önemli buluyorum. Uluslararası bankaların, denizcilik finansmanı yapan kuruluşların Türkiye’ye gelmesi ve bu konferansların düzenlenmesi sektör açısından çok değerli. Bunun için herkesin üzerine düşen görevi yerine getirmesi gerekiyor. Türk bankaları, tersaneleri ve sektörün diğer temsilcileri buraya davet edilmeli. Şu an katılım gayet iyi ancak gelecek senede konferansın düzenlenebilmesi için şimdiden organizasyon konusunda hazırlanılmalı. Burada bütün katılımcılar kendi görüşünü bildiriyor. Farklı bakış açılarına ve görüşlere saygı duyulmalı. Önemli olan bu topluluğun burada bir araya gelmiş olmasıdır.
Gemi inşa sektörünün geleceği konusunda yorum yapamam ancak umutlu olduğumu söyleyebilirim.
Türkiye’de tamir ve bakım işleri artan kapasiteyle birlikte kesilmeden devam etti. İşler devam etmesine rağmen krizden ötürü tamir için gelenlerin yaptırdıkları iş kalemleri azaldı. Şirketler krizden dolayı harcamaları olabildiğince kısıyorlar. Tamir işleri için gelen gemi sayısı iyi ama hacmin yeteri kadar olmadığını söyleyebilirim.
Ancak sektörün gelişmesi ve büyümesi için Türkiye’nin gemi inşa etmesi gerekiyor. Elbette tamir çok önemli ama umudumuz, gemi tamirle birlikte gemi inşa kontratlarında. Gemi inşa etmeye devam etmek için daha fazla mücadele ve özellikle Kuzey Avrupa piyasasında bilinirliğimizi, işgücümüzü ve kalitemizi de vurgulayarak artırmalıyız.
Beşiktaş Tersanesi VBG’yi bünyesine kattı
Beşiktaş Tersanesi olarak uzun vadeli stratejimizin bir parçası olarak komşumuz olan VBG tersanesini bünyemize kattık. VBG’nin Beşiktaş Tersanesi’ne katılması bize daha fazla sorumluluk getiriyor. Zaten gemi inşayı en çok yapan tersanelerinden biriydik. Sorumluluğumuz daha da arttı.
Açıkcası VBG komşu tersane olmasaydı, tersane alma yönünde adım atmazdık. Tersanenin komşu olması bizim açımızdan cazibesini artırdı ve böyle bir satınalma gerçekleşti. VBG tersanesi altyapı olarak kapalı alanda inşa sağlayan donanımlı bir gemi inşa tersanesi, bizim gücümüzü artırdı.
Uzun dönemli gemi inşa stratejilerimiz doğrultusunda gemi inşadan ve offshore piyasasından daha çok iş almamız lazım. Beşiktaş Tersanesi’nin hedefi senede en az 4-5 gemi yapması. Şu an yaptığımız projeler gemi offshore platform destek gemileri, küçük lpg gemileri ve Palmali’ye yaptığımız nehir tipi gemiler. Nehir gemileri yaklaşık 20 milyon değerinde iken, platform destek gemilerinin fiyatları ise 25-30 milyon dolara kadar çıkıyor. Bizim yılda 5 gemi yapmamız lazım, bunun altına inmemizin bizim için başarısızlık olduğunu düşünüyorum. VBG birleşmesiyle birlikte şu an yılda 9 gemi yapma kapasitemiz var.
Harun Düzgören, V-Ships Genel Müdürü
Denizcilik sektöründe son dönemde hareketlilik gözleniyor
Bu yılki konferansta son beş yıldaki Marine Money’e oranla daha pozitif ve iyimser bir hava var. Bankacılar ve bazı araştırmacılar da bu görüşü paylaşıyor. Katılım fena değil ancak daha fazla katılımcı olmasını beklerdim. Piyasalar ne zaman düzelecek ve hareketlenecek diye bizde sektörün diğer paydaşları gibi merakla bekliyoruz. Şu anda yapılmakta olan önemli anlaşmalar açık açık yapılmıyor, daha çok gizli anlaşmalar oluyor. Daha fazla orta ölçekli armatörlerin katılımını görmek isterdim. Ne yazık ki Türk bankalarından da çok üst düzey bir katılım yok. Sadece birkaç banka burada ama onlarda çok az temsilciyle katılıyorlar. Daha önceki yıllarda bankaların en az 10 temsilcileri olurdu, şimdi sadece 1 veya 2 temsilciyle düşük düzeyli katılımda bulunuyorlar.
Konferanslar ve toplantılar tanıdıklarınızı görüp görüşlerinizi paylaşmak, iletişimizi ve networkünüzü genişletmek için her zaman yararlıdır. Sektördeki yeni trendleri daha iyi görmek konusunda, özellikle gelişmek ve büyümek isteyen yeni yatırımcılar için oldukça verimli bir platform olduğunu düşünüyorum.
2015’e doğru işler düzelecek
Sektörün krizden çıkışı konusunda tabii ki müşterilerimizden aldığımız yorumlar ve beklentiler doğrultusunda bizim de bir görüşümüz var ancak bu konuda yorum yapmak işletmecilerden ziyade daha çok brokerlara ve bankacılara düşer. Eğer gemi işletiyorsanız neyin ne şekilde ve ne kadar kazanıldığını kestirebiliyorsunuz. Ancak 2014’ün kolay geçmeyeceğini söyleyebilirim. Ama 2015 daha iyi olacak ve somut iyileşmeler olacak diye düşünüyorum. Bu sene ise yükselmeler olabileceğini zannetmiyorum.
Önümüzdeki dönemde gemi işletmenin çok kolay olmayacağını düşünüyorum. Denizcilikte 2014-2016 yıllarında yürürlüğe girecek birçok yeni kural var. Ayrca Ekoshipler konusunda da sektörde birçok soru işareti olduğunu görüyorum.
Türk denizcilik sektörünün gelecekte tamir ve bakımda daha iyi marka olabileceğine inanıyorum. Askeri projelerde büyük bir gelişme var ve bunun daha da gelişmesi donanmanın yaptığı 10- 15 yıllık stratejik planlanmalara bağlı. Offshore inşası konusu üzerinde ciddiyetle durursak bu konuda lig atlayabileceğimizi düşünüyorum. Şu an daha çok yan iş gibi yapıldığından sadece küçük çaplı işler yapılıyor ancak katma değeri yüksek offshore projeleri henüz bize gelmiyor.
Kubilay Falkenberg, Falkenberg Law Firm
Avrupa’daki krize rağmen sektör iyiye gidiyor
Marine Money Konferansı’nın gemi finansmanı konusunda faydalı bir toplantı olduğuna inanıyorum. Armatörler ve uzmanlar her ne kadar olumsuz fikir beyan etse de ben geleceği daha aydınlık ve optimistik görüyorum. Şahsi fikrim karanlık tünelin sonuna doğru yaklaşıyoruz. Bir buçuk, iki yıl içinde sektörün çok daha iyi noktalara geleceğini düşünüyorum. Eurozone krizi ve Çin ekonomisinin etkisi olmasa iyiye gidiş daha da kolay olabilirdi.
Yeni kurallar geliyor
IMO ve ILO’nun yeni regülasyonları ile birlikte hem teknik hem de operasyonel olarak dünya tarihinin en zor gemi işletme zamanı ve gittikçe dahada zorlaşacağını düşünüyorum. Yeni kurallarla birlikte daha efektif bir işletmecilik yapılmasının yolları aranıyor.
Benim şirketim daha çok armatörler tarafında çalışıyor. Armatörler ve bankalar arasındaki yakın ilişkinin daha iyi olabilmesi yönünde yaklaşımlarda bulunuyoruz. Bankalar ve denizcilerin aynı masada birbirini anlaması için çaba sarf ediyoruz. Banka uzun zamanlı kazanamazsa armatörün aleyhine olmaktadır, armatörde bankanın aleyhine uzun zamanlı kazanamaz; bu nedenle karşılıklı çözüm bulmaya çalışıyoruz. İki tarafın da birbirini anlaması ve birbirinin çıkarlarına saygı duyması gerekiyor.
