Teminat mektuplarına kontrgaranti verildi, sırada sürelerin uzatılması var

Gemi ve yat ihracatında 2018 yılında kayıplar verilmesi konusunda sektör temsilcilerinin ortak görüşü, teminat mektuplarına kontrgaranti verilmemesiydi. Yapılan açıklamalara göre, mevcut sorundan dolayı sektör, 1,5 milyar dolarlık bir kayıp yaşadı. Konu ile ilgili İMEAK Deniz Ticaret Odası, Eximbank, GİSBİR ve Gemi Yat ve Hizmetleri İhracatçıları Birliği’nin girişimleri sonuç vermeye başladı. Özellikle Ağustos 2018’den sonra Avrupa bankaları tarafından teminat mektuplarına kontrgaranti verildiğini anımsatan Gemi Yat ve Hizmetleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Cem Seven, “Hali hazırda kontrgaranti verilmeye başlandı ama verilen süreler ne yazık ki 6 ay, 8 ay gibi sürelerle sınırlı,” dedi. Gemi inşalarının ortalama 1,5 yıl sürdüğünü kaydeden Seven, “Kontrgaranti sürelerinin inşa süresinden 1 veya 2 ay sonrasına kadar geçerli olacak şekilde uzatılması gerekiyor. Henüz süre konusunda o ivmeyi yakalayamadık. Avrupa nezdinde iyiye doğru bir gidiş var, ancak yeterli değil. Başvurularımızı yapmaya devam ediyoruz, hem ticaret hem de Maliye Bakanlığı’na konuyu ilettik,” şeklinde konuştu.

“Süre sorununun çözülmesinde iyimserim”
Teminat mektuplarında kontrgaranti sürelerinin uzatılması konusunda iyimser olduklarını kaydeden Seven, “Bu konuda kontrgaranti sürelerinin uzatılacağı konusunda iyimserim. Bu sürecin düzeleceğini düşünüyorum,” şeklinde konuştu. Diğer taraftan gemi ve yat ihracatında, serbest bölgelerde faaliyet gösteren firmalarında etkili olduğunu kaydeden Seven, ”Buradaki arkadaşlarımız belirli mevzuat düzenlemeleriyle bize üye olabilirlerse, onlarla beraber birliğimizin ihracat rakamlarını da artırmış olacağız. Serbest bölgelerde faaliyet gösteren ve ihracat yapan ciddi firmalarımız var. Onların yaptığı ihracatın, Türkiye’nin genel ihracat rakamına yansımasıyla daha güçlü olmuş oluruz. Hali hazırdaki mevzuatta Serbest Bölgelerde gemi ve yat ihracatı yapan firmalarımızın rakamlarını yansıtamıyoruz. Mevzuat değişikliği ile bu durum da düzelmiş olur,” dedi.Sektör olarak şu anda ilk hedeflerinin sektördeki teminat mektubu sorununu çözmek olduğunu kaydeden Seven, “Bu sorun çözülmeden diğer sorunların fazla bir önemi yok. Teminat mektubu sorununa çözüm bulamazsanız diğer sorunlar kadük olur. Bizim önceliğimiz teminat mektupları sorununu çözmek,” değerlendirmesinde bulundu.

“İlk çeyrekte 200 milyon dolara yakın ihracat yapıldı”
Gemi ve yat ihracatında ilk üç aylık döneme ilişkin değerlendirmelerde de bulunan Seven, “Sektör açısından baktığımız zaman ilk çeyrek iyi geçti, 200 milyon dolara yakın bir ihracatımız var. Teminat mektubu problemine rağmen böyle bir ihracat rakamını yakalamak sektör açısından iyiye işaret. Bu rakama ulaşılmasında çok farklı sebepler var; özellikle tersaneler iş kaçırmamak için kendi öz sermayeleri ve banka kredileri üzerinden iş yapmaya devam ediyor. Bu işin olmazsa olmazı, gemiyi iş avansları ile inşa etmek. Öz kaynak veya banka kredisi ile gemi inşa etmek çok az rastlanır bir model. Önemli olan ve kâr marjını en çok yükselten model, iş avansları ile gemiyi inşa etmek. Sektör son bir hamle ile müşterilerini kaçırmamak için son slot’larını bu şekilde doldurmuş oldu. Ama bu, bu artış bu şekilde devam edecek demek değildir,” dedi.

“Açıklanan yapısal reform paketi kredilere olumlu anlamda yansıyacak”
Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan yapısal reform paketinin denizcilik sektöründe, özellikle krediler konusunda olumlu yansımalarının olacağına dikkat çeken Deniz Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Kıran, “Açıklanan paketin, özelde ve kamuda borçlanma maliyetlerine büyük olumlu yansımaları olacaktır. Bu da kredi kanallarının canlanmasına imkan sağlayacaktır. Böylece, denizcilik sektörünün de önemli bir ihtiyacı olan teminat mektupları ve işletme sermayeleri, bu durumdan olumlu yönde etkilenecektir” şeklinde konuştu.