Şehrin su ihtiyacını karşılayan iki barajın kuruması ve ardından kapatılmasından sonra alternatif olarak kullanılmaya başlanan yeraltı su kaynakları için Muğla Sıtkı Kocaman Üniversitesi Bölüm Başkanı Doç. Dr. Ceyhun Özçelik’ten fazla kuyu açma zararlarına karşı uyarı geldi
Bodrum ilçesini besleyen Mumcular ve Geyik Barajları’nın kapatılması üzerine, alternatif su kaynağı olarak açılan yeraltı su kuyularından su tahsisi sağlanmaya başlanmıştı. Başta Sazköy ve Çamköy olmak üzere, çeşitli noktalarda sondajlarla su kuyuları açılmıştı.
Muğla Sıtkı Kocaman Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Su Kaynakları Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Ceyhun Özçelik, Bodrum’a içme suyu sağlayan üç kaynaktan birinin yeraltı kaynağı olduğunu ve Geyik ve Mumcular Barajı’nın kurumasıyla şu an Bodrum’a içme suyu temin eden tek kaynağın, içme suyu kuyuları olduğunu söyledi.
Açılan kuyular içme suyu ihtiyacının yüzde 40’ını karşılayabilir
Özçelik, geçen yıllarda 150 kuyu olduğunu ve bunlardan 50 tanesinin ya iş göremez ya da kurumuş olduğunu belirtti. 20 kuyu açılmasıyla, 120 civarında kuyunun Bodrum’a içme suyu temin etmeye çalıştığını ve bunların içme suyu ihtiyacının en fazla yüzde 40’ını karşılayabileceğini ekledi. Kuraklığın artması durumunda, bu oranın gittikçe düşeceğini dile getirdi.
Bodrum Belediyesi önlem almalı
Bodrum Yarımadası’nda yeraltı sularının oldukça aşağıda yer aldığına değinen Özçelik, ileride sorun yaşanmaması için güvenli çekimin sürdürülmesi gerektiğini söyledi. Özçelik, Bodrum Belediyesi’nin bölgedeki yerleşimlerde geçirimsiz yüzeyleri geçirimli hâle getirip, yağış sularının yeraltı sularına sızmasını ve yeraltı su tablasının yukarı çıkmasını sağlamak gibi tedbirler alması gerektiğine değindi.
10 litre/saniye olan debi, kuyu başına 5,3 ve 2 litre/saniyelere düştü
Özçelik, ilave su kuyularının açılmasının, buradaki su miktarı iletiminin artacağı anlamına gelmediğini de ekledi. İki barajın açığını kapatmak için su kuyularından daha fazla ve hızlı çekim yapmanın yeraltı sularını çektiğini söyledi. 10 litre/saniye olan debilerin zamanla, kuyu başına 5,3 ve 2 litre/saniyeye kadar düştüğünü belirtti. Yeraltı suyu tablasında yaşanan bu çekilmenin, ileride özellikle Çamköy ve Sazköy bölgesinde tarımsal aktiviteleri olumsuz etkileyeceğini dile getirdi.
Halk bilinçlendirilmeli ve su tasarrufu yapılmalı
Kalıcı zarar vermemek adına su ihtiyacını karşılamak için yeraltı su kuyularına fazla yüklenmemek gerektiğini söyleyen Özçelik, kesinti takvimi ya da su kaynakları yönetimi hakkında halkı bilinçlendirerek, suyu rotasyonlu ve ihtisaslı bir şekilde kullanmaları gerektiğini ekledi. Aralık ve ocak aylarında yağacak olan kış yağmurlarıyla yeraltı suyu tablasının zamanla yükseleceğini ve barajlarının da kısmen suyla dolacağını ümit ettiklerini belirtti.
Kuraklık seneye de devam ederse acil durum eylem planı oluşturulmalı
Özçelik, önümüzdeki 2024 su yılında da yağışların olumsuz geçmesi hâlinde, acil durum eylem planı kapsamında tüm kurumların bir araya gelerek, Bodrum için alternatif çözüm önerileri üretmesi gerektiğine değindi. Mevcut barajların korunması, su temininin sağlanması, Bodrum’a içme suyu temin eden iletim hatlarındaki patlakların önüne geçilmesi, kayıp kaçakların önlenmesi, deniz suyunun arıtılması ve yağmur suyu hasadının ilâve tedbirler olarak gündeme gelebileceğini aktardı.
Kuyular arasında güvenli çekim bölgeleri oluşturulmalı
Bodrum’da özellikle denize yakın bölgelerde yeraltı suyunu aşağı çekmenin, yeraltı suyuna deniz suyunun karışması demek olduğuna değinen Özçelik, bu durumda bu suyun ileriki dönemlerde kullanışsız hâle geleceğini belirtti. Fazla kuyu açmanın ve çekim yapmanın, kentin içme suyu ihtiyacını kalıcı olarak yok edeceğine dikkat çekti. Kuyular arasında güvenli çekim bölgeleri oluşturulması gerektiğinin altını çizen Özçelik, bu çekimin üzerine bir çekim daha yapılmaması gerektiğini söyledi.
DHA
