Türkiye’nin 2023 ekonomik hedefleri doğrultusunda önümüzdeki on yıl içinde 200 milyar dolar civarında yatırım yapması gerektiği konuşulurken, başta denizcilik olmak üzere tüm sektörlerden Türk Eximbank’ın bu yatırımların gerçekleşmesi konusunda kaynak oluşturması bekleniyor. Bu konuda Dr. Mehmet Yeşilyaprak MarineDeal News’a konuştu
1987 yılında kurulan Türk Eximbank’ın temel amacı; ihracatın geliştirilmesi, ihraç edilen mal ve hizmetlerin çeşitlendirilmesi, ihraç mallarına yeni pazarlar kazandırılması, ihracatçıların uluslararası ticarette paylarının artırılması ve girişimlerinde gerekli desteğin sağlanması, ihracatçılar ile yurt dışında faaliyet gösteren müteahhitler ve yatırımcılara uluslar-arası piyasalarda rekabet gücü ve güvence kazandırılması, yurt dışında yapılacak yatırımlar ile ihracat maksadına yönelik yatırım malları üretim ve satışının desteklenerek teşvik edilmesi olarak belirlenmiştir.
Amaçlarına yönelik olarak ihracatçıları, ihracata yönelik üretim yapan imalatçıları ve yurtdışında faaliyet gösteren müteahhit ve girişimcileri kısa, orta ve uzun vadeli nakdi ve gayrinakdi kredi, sigorta ve garanti programları ile desteklemektedir. Türk Eximbank’ın, gelişmiş birçok ülkenin resmi destekli ihracat kredi kuruluşlarından farklı olarak kredi, garanti ve sigorta işlemlerini aynı çatı altında toplamış olması, ihracatçı firmalara verilen hizmetlerde bir bütünlük oluşturulmasına imkân tanımaktadır.
2014 yılında hedef
ihracata 33,8 milyar
dolar destek
Eximbank’ın faaliyetleri ve stratejileri konusunda açıklamalarda bulunan Türk Eximbank Sigorta ve Garanti Analiz Departmanı Direktörü Dr. Mehmet Yeşilyaprak, kamu kuruluşu olmaları sebebiyle sahip oldukları önemli misyonun farkında olduklarını kaydetti.
Türk Eximbank tarafından 2013 yılında ihracat sektörüne 19,7 milyar doları nakdi kredi ve 8,4 milyar doları sigorta/garanti imkânı olmak üzere toplam 28,1 milyar dolarlık destek sağlanmıştır. Bu tutar, Türkiye ihracatının yaklaşık yüzde 18,5’ine tekabül etmektedir. Diğer taraftan, 2014 yılında bu desteğin 22 milyar doları nakdi kredi ve 11,8 milyar doları sigorta/garanti imkânı olmak üzere yüzde 20’lik bir artışla toplam 33,8 milyar dolara yükseltilmesi hedeflenmektedir. Böylece, Türkiye ihracatının yüzde 20’sine destek sağlanacaktır. 2013 yılsonu itibariyle Banka’nın aktif büyüklüğü 24,8 milyar TL olup, ödenmiş sermayesi 2,2 milyar TL düzeyinde bulunmaktadır.
“Ancak bu noktada kurum adına bir özeleştiri yapmam gerekiyor. Kurulduğundan bugüne kadar olan dönemde Türk Eximbank’ın kendisini yeterince tanıtamamış ve anlatamış olduğunun farkındayız. Özel bir misyonla kurulmuş kamu kuruluşu olduğumuz için bazı avantajlarımız olduğu kadar zayıf yönlerimiz de bulunuyor. Ancak Türkiye’nin gelişmesi yolunda kamu ve özel sektör kuruluşlarının aynı gemide olduğunu söylemeliyim. Hiçbir özel ihracat ve kredi sigortası kurumunu kendimize rakip görmediğimiz gibi onlarla işbirliğinin yollarını arıyoruz.
İhracat sigortası Türk Eximbank kamu adına görev yaptığı için Kredi Kayıt Bürosu ve Gelir İdaresi Başkanlığı gibi diğer kamu kuruluşlarından bize başvuranlarla ilgili tüm verileri alabiliyoruz. Kredi başvurusunda bulunan özel sektör kuruluşları da bize verdikleri muvafakatname ile bilançolarını bize açarak denetlemelerimiz doğru bir şekilde yaparak sigorta miktarını ve çeşidini belirlememizi sağlıyorlar.”
Özellikle kısa vadeli ihracat sigortası konusunda önemli destek sağladıklarını söyleyen Dr. Yeşilyaprak, prim oranları konusunda iddialı okduklarını vurguladı. Yeşilyaprak, satış yapılacak yurt içi ve yurt dışı kurumların bilanço ve gelirlerine göre bir rating belirledikten sonra prim oranları ve destek konusunda yüzde 44’e varan indirimlerde bulunabildiklerini belirtti.
“Ancak yurt dışı ihracatta ülke riski devreye giriyor. Örneğin İtalya düşük primli ülkeler arasındayken bugün yüksek primli ülkeler arasına giriyor. Biz imzalanan poliçeyle ihracat yapmak isteyen kurumlara açık kredi limiti veriyoruz. Bankalar tarafından en riskli kredi olarak adlandırılan açık kredide ortakların imzasının yerine sadece şirketin kaşesi bulunur. Biz teminat mektubu, kefalet, ipotek, çek veya senet istemiyoruz. Eximbank’ın merkezi Ankara’dayken şirketler tarafından pek tanınmıyordu ancak İstanbul’a taşındıktan sonra yeni ekipler oluşturarak büyük hedefler koyduk.
Alıcısı yurt dışında olan şirketlere karşı politik ve ticari risk, yurt içinde olanlara karşı ise ticari risk sigortası yapabiliyoruz. Biz sigorta poliçesini teminata sayarak kurumlara kredi verebiliyoruz. İhracatçılar için şu anda elimizde Merkez Bankası kaynaklı çok iyi kredi oranları mevcut. Sevk öncesi proje aşaması ve sevk sonrası için de farklı kredi olanaklarımız bulunuyor. Ayrıca hizmet fonksiyonumuz doğrultusunda şirketler adına firmanızı değerlendirerek bir nevi risk kredi derecelendirme departmanı işlevi görüyoruz. Yaptığımız analizler neticesinde hem kredi hem de alacak sigortası sağlayarak her sektörde ihracatın artması için katkı sağlıyoruz.”
Şirketlerin Eximbank ile imzaladığı sigorta poliçeleri karşılığında kredi verme imkânlarının yanında artık farklı bankaların Eximbank poliçelerine kredi verebildiklerinin vurgulayan Dr. Yeşilyaprak, alıcısının ratingi yüksek olan şirketlerin çok düşük oranlarda kredi bulabildiklerinin söyleyerek sözlerini noktaladı.
