Washington’da gerçekleşen liderler zirvesi, yalnızca Amerika Birleşik Devletleri ile İsrail arasındaki ilişkileri değil, aynı zamanda Türkiye’nin Orta Doğu’daki konumunu da yeniden gündeme taşıdı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a yönelik övgü dolu sözler ve Suriye merkezli yorumlar, ABD Başkanı Donald Trump’ın Ankara ile ilişkilerde benimsediği çizgiye dair önemli ipuçları verdi.
‘İki bin yıldır kimsenin yapamadığını yaptı'
Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile düzenlediği ortak basın toplantısında, gazetecilerin Türkiye-İsrail ilişkilerine ilişkin sorularını yanıtlarken dikkat çekici açıklamalarda bulundu. Cumhurbaşkanı Erdoğan için “harika bir ilişkim var” ifadesini kullanan Trump, onu “zeki bir lider” olarak tanımladı. “Ben onu severim, o da beni sever” sözleriyle de kişisel düzeydeki yakın diyaloğa vurgu yaptı.
Trump, Şam’ın düşüşünün ardından Erdoğan ile yaptığı bir görüşmeye de değinerek, “Onu Suriye’yi aldığı için tebrik ettim. O, iki bin yıldır kimsenin başaramadığı bir şeyi yaptı” ifadesini kullandı. Bu açıklama, Türkiye'nin sahada sergilediği askerî kapasiteye ve siyasi kararlılığa dair güçlü bir takdir anlamı taşıyor.
Brunson hatırlatması
Ayrıca geçmişteki Rahip Andrew Brunson krizine de değinen Trump, “Hatırlarsanız, Türkiye’den rahibimizi geri aldık. O zamanlar büyük meseleydi ve onu geri aldık” dedi. 2018 yılında Türkiye-ABD hattında diplomatik krize yol açan bu süreçte, Trump yönetiminin uyguladığı baskılar sonucu Brunson serbest bırakılmıştı. Trump’ın bu konuyu tekrar gündeme taşıması, Ankara ile kurduğu iletişimin geçmişten bugüne nasıl şekillendiğine dair bir hatırlatma niteliğinde oldu.
Netanyahu’nun mesajı: Suriye’de Türkiye ile yeni gerilim mi?
Netanyahu ise konuşmasında Türkiye-İsrail ilişkilerinin bir dönem iyi seyrettiğini ancak zamanla bozulduğunu belirtti. İsrail Başbakanı, “Suriye'nin, Türkiye de dahil olmak üzere, hiçbir ülke tarafından İsrail'e saldırı amacıyla kullanılmasını istemiyoruz” dedi.
Bu sözler, son dönemde Suriye'deki bazı askerî ve altyapı hedeflerine yönelik İsrail hava saldırılarına ışık tutuyor. Özellikle T4 Üssü’ne yapılan operasyonun, İsrail basınında “Türkiye’ye verilen mesaj” olarak yorumlanması, Ankara ile Tel Aviv arasında sahada yaşanabilecek yeni bir gerilimin habercisi olabilir.
Trump’tan denge arayışı: Müdahale sinyali mi?
Trump’ın, “Suriye’de Türkiye ile yaşayacağınız herhangi bir sorunu ben çözebilirim, ancak makul olmanız şartıyla” ifadeleri ise ABD’nin bölgesel bir arabulucu rolüne soyunabileceğini düşündürüyor. Bu tutum, Washington’un yalnızca gözlemci değil, gerektiğinde yönlendirici bir aktör olmayı sürdürme niyetini yansıtıyor.
Ancak bu türden dış müdahaleler, Türkiye’nin güvenlik çıkarlarıyla doğrudan örtüşmeyebilir. İsrail’in Suriye’de genişleyen hareket alanı ile Türkiye’nin hassasiyetleri arasında ciddi farklar bulunuyor. Bu nedenle Trump’ın arabuluculuk vurgusu, yalnızca bir uzlaşı arayışı değil, aynı zamanda risklerin de sinyali olarak yorumlanabilir.
Sonuç
ABD yönetiminin Orta Doğu sahnesinde Türkiye ve İsrail ile ilişkilerini yeniden şekillendirmeye çalıştığı açık. Trump’ın Erdoğan’a yönelik olumlu ifadeleri, yalnızca kişisel sempatiyle açıklanamaz. Bu, aynı zamanda Ankara’nın sahadaki ağırlığını ve Washington nezdindeki stratejik değerini gösteriyor.
Öte yandan İsrail’in, Türkiye’ye doğrudan mesajlar içeren açıklamaları ve askeri hamleleri, Suriye’de dikkatle izlenmesi gereken yeni bir gerilim hattını beraberinde getiriyor. Trump’ın arabulucu olabileceğine yönelik sözleri ise, bu karmaşık denklemin geleceğinde ABD’nin aktif bir pozisyon alacağını ortaya koyuyor.
Türkiye’nin önümüzdeki süreçte hem diplomasi hem de güvenlik alanında çok yönlü ve soğukkanlı bir politika yürütmesi gerekecek. Bölgesel denklemler yeniden kurulur, müttefiklikler sorgulanırken; dikkatli adımlar, uzun vadeli çıkarların korunması açısından kritik öneme sahip.
Bu haberin/makalenin/çevirinin tamamı ya da bir kısmı kaynak gösterilmeden yayımlanamaz. Kaynak gösterilse dahi aktif link verilerek kullanılabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayımlayanlar hakkında yasal işlem başlatılır.
