Henüz toz duman yatışmamış, bu yazının yazıldığı tarihte kesin rakamlar açıklanmamış olsa da bu yılın kazananının, tonajın en çok arttığı West of England olduğu gözüküyor. West of England 13 grup kulübü içinde orta ölçekli bir kulüp olsa da yüzde 10 civarı bir artış sayısal olarak çok rastlanılan bir durum değildir. Yaklaşık 90 milyon GT seviyelerine çıkmasındaki en önemli etmen; İran deniz ticaret filosunun (NITC ve IRISL) büyük bir kısmının, Steamship Mutual ve Standard Club’tan ayrılarak kendilerine katılmasıdır. Bu sert kopuştaki asıl sebebin Donald Trump’ın tweetleri olduğu konuşuluyor. Kendisi İran’a tekrar ambargo koymaya hevesli olunca, İran filosunun çalıştığı kulüplerin bankaları da güçlük yaratmaya başladılar. Hal böyle olunca, talih de West of England’ın yüzüne güldü. Tabii merkezinin Luxemburg’ta olup Fransız bankaları ile çalışıyor olması ana aktör olmasında etkili oldu. Buradan şunu anlıyoruz ki, Fransız bankaları, Donald Trump’ı pek de umursamıyor. Belirtmeden edemeyeceğim bir diğer konu da: Brexit nedeniyle bütün P&I kulüpleri işletmesini Avrupa Birliği ülkelerine kaydırmaya çalışıyor. Standard ve UK P&I Dublin’e, Steamship Mutual da Hollanda’ya taşınmaya karar vermişler.
Bu yıl Kulüplerin genel bir artışa gitmemiş olmaları nedeniyle rekabet ortamı doğmamış olsa da bu defa da servis kalitesi yönünden birinden diğerine önemli geçişler oldu. Bildiğiniz gibi 13 kulüp, kartel gibi davranarak birbirleri arasında geçişi zorlaştıran akıllı bir sisteme sahip. Dünyanın en büyük sigorta organizasyonunun devamı için bu sistemin sağlıklı olduğunu her zaman söyler ve desteklerim. Çünkü ilk yıl hiç bir kulüp daha iyi poliçe rakamlarını sunamaz, buna ayrılış aidatları ve diğer külfetler de eklenince cazip tarafı kalmaz. Diğer sabit prim P&I sigortacılarında bu kartelleşme olmasa da havuz kulüplerinin sunduğu servis kalitesi ve sistemden kaynaklı esnekliği ile boy ölçüşemezler.
Dünya filosunda olduğu gibi ülkemiz armatörleri de sert kararlar almak zorunda kaldı. Mesela Palmali, Standard Club’daki filosunu Steamship Mutual’a geçirdi, West of England’ta bulunan gemileri ise halen devam etmekte. Arkas ise Gard ile olan kısa süreli birlikteliğinden sonra tekrar Standard Club’daki yuvasına geri döndü.
Yerel sigortacımız olan Türk P&I’ın resürans yenilemesinde ise önceden Shipowners Mutual’ın yaptığı gibi Standard Club da geri adım attı ve Hollanda merkezli Amlin (eski Raets Marine) tek reasürör olarak kaldı. Lodestar Marine’in hisseleri ise Ryan Insurance Group’a devredildi, reasürans yine aynı; RSA (Royal Sun Alliance). Öncesinde ise Navigators P&I, önemli sayıda kişi çıkararak Thomas Miller Specialty Group’a devredilmişti. Hanseatic P&I ise sağlam konumunu korumaya devam ediyor.
Lider Gard; portföyünün yüzde 99’unu yenilerken, 207 milyon GT’ye; North of England 195 milyon GT’ye, Standard Club ise 150 milyon GT’ye çıktı. Ve Swedish Club nihayet 50 milyon tonajı aştı. Tabi bu sayılar armatör üyelikleri ile ilgili, değişken olan kiracı girişleri bu hesaba dahil değil.
Havuz kulüpleri, kartelleşmeden kaynaklı rekabeti engelleyici koşullar nedeniyle her yıl ağır eleştirilere maruz kalıyorlar. Özellikle ayrılış aidatlarının her kulüpte ayrı, bazı kulüplerde hiç olmaması bu eleştirilerde başı çekiyor. Ancak bu engeller gayri resmi bir şekilde brokerler marifeti ile zaten aşıldığından bu türden eleştirilere ben maalesef katılamıyorum. Sistemin sağlıklı işlemesi için özellikle doğanın korunması için muazzam bir kaynak sağlandığını düşünürsek eleştirilerin haksız, uygulamalarınsa elzem olduğunu savunuyorum. Çünkü sabit prim müesseseleri tarafında güçlü bir rekabet var, bir de kendi içlerinde rekabete girerlerse sistem dayanmaz kendi kendini imha eder. Hal böyle olursa büyük çevre felaketlerini bertaraf etmede etken, ticaret sisteminde düzenleyici olan bir piyonun kaybedilmesi de kaçınılmaz bir son olur.
Bir dahaki aya kadar kalın sağlıcakla…
