“Montrö, Karadeniz ve Akdeniz’deki dengenin anahtarıdır”

MDN İstanbul

Tümamiral (E.) Cem Gürdeniz, Montrö Sözleşmesi’nin geçtiğimiz ay İstanbul Boğazı’nda yaşanan yalı kazası sonrası tartışmaya açılmasına, “Montrö’nün bir kaza nedeniyle gündeme getirilmesi büyük bir hatadır,” sözleriyle tepki gösterdi.

“Denizde emniyet, deniz güvenliği ve jeopolitiğin üstüne çıkamaz. Montrö, Türkiye’nin jeopolitik kazanımı ve deniz güvenliğinin en büyük garantilerinden biridir,” diyen Gürdeniz, Aydınlık Gazetesi’nden Ercan Küçük’e verdiği mülakattaki sözlerine şöyle devam etti, “Gemi gibi çok karmaşık sistemlerin olduğu bir ortamda Montrö kalsa da değişse de; Kanal İstanbul olsa da olmasa da kazalar yaşanacaktır. Montrö Sözleşmesi küresel güvenliğe katkısı olan bir sözleşme ve deniz güvenlik rejimidir. Böylesine jeopolitik önemi olan konvansiyonu, kazalar üzerinden gündeme getirmek aymazlıktan ötedir. Denizde emniyet konusu, deniz güvenliği ve jeopolitiğin üstüne çıkamaz. Montrö, Türkiye’nin jeopolitik kazanımı ve deniz güvenliğinin en büyük garantilerinden biridir. Montrö, Karadeniz ve Akdeniz’deki dengenin anahtarıdır. Montrö ortadan kalktığı anda Karadeniz, deniz silahlarının yarışma alanına döner. Bir anda çevremizde muazzam bir risk ve tehdit ortamıyla karşılaşırız. Montrö’yle ilgili gelişi güzel konuşanlar bu perspektiften değerlendirme yapamıyorlar. Montrö Sözleşmesi Türkiye’nin o dönemdeki devlet ve donanma gücüyle elde edebildiği en büyük kazanımdır. Türkiye Cumhuriyeti’nin Lozan’dan sonra ikinci sigortasıdır. Montrö’den daha büyük kazanım o günün şartlarıyla elde edilemezdi. Montrö’nün sağladığı imkânlardan daha iyi bir anlaşma bugün için mümkün değildir.”

İstanbul Boğazı’nda 7 Nisan Cumartesi günü dümeni kilitlenen Malta bandıralı Vita Spirit adlı dökme yük gemisi, Anadolu Hisarı kıyısındaki Hekimbaşı Salih Efendi Yalısı’na çarpmıştı. Yaşanan bu elim kazanın ardından bazı yayın organları Deniz Arama ve Kurtarma Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Umur Zamanoğlu’nun yaptığı şu açıklamalarını öne çıkarmışlardı: “Boğazlarımızdaki can ve mal güvenliği emniyeti gereği yıllardır maalesef önümüze pranga olmuş olan hukuk sözleşmeleri yüzünden, kılavuz kaptanımızın tam olarak istediği manevrayı yapamaması sonucunda meydana gelmiş olan bir kaza.”

Konu üzerine oluşan tartışma ortamında, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’nda uzun yıllar görev alan emekli Koramiral Can Erenoğlu da Aydınlık Gazetesi’ne yaptığı açıklamada, “Tartışmak gereksiz ve abesle iştigaldir. Daha iyisini yapabilecek ne bir konjonktür var ne de böyle bir şeye ihtiyaç vardır. Haberleri yazanların Montrö ruhuna hâkim olduklarını düşünmüyorum,” diye konuştu.

Bunu Paylaşın