İstanbul Üniversitesi’nden bilim insanları, Marmara Denizi’nin 200 metre derinine robotik kamerayla inerek orada yaşayan canlıları görüntüledi ve örnekler aldı
İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi tarafından başlatılan proje, Marmara Denizi’nin ışık almayan kısmında yaşayan sünger, mercan ve hidroid canlılarının derin sulardaki dağılımını ve biyoçeşitliliğini araştırmaya odaklanacak. Bilim insanları iki yıl sürecek bu araştırmaya, üniversitenin araştırma gemisi R/V Yunus-S ile açıldı.
İstanbul Üniversitesi Deniz Biyolojisi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Bülent Topaloğlu, bu canlıları ilk kez sualtı robotu kullanarak görsel kayıt altına alacaklarını ve görüntüleri analiz ederek bir sonuca ulaşmaya çalışacaklarını söyledi. Topaloğlu, projenin amacının, dalış yapılamayan derinliklerde yaşayan toplulukları anlamak olduğunu belirtti. Projenin bir sentez projesi olduğuna değinen Topaloğlu, sözlerine şu şekilde devam etti:
“Türkiye’de ilk kez sualtı robotu kullanarak bu canlıları görsel kayıt altına alacağız“
Bu derinlikteki canlılar zorluklar nedeniyle pek araştırılabilir bir konu değil. Türkiye’de ilk kez sualtı robotu kullanarak bu canlıları görsel olarak kayıt altına alırken, aynı zamanda görüntüleri analiz ederek bir sonuca ulaşmaya çalışacağız. Ayrıca çok önemli gördüğümüz örnekleri seçerek robotumuzun kolu ile bunları seçebiliyoruz. Bu Türkiye’de çok yapılmış bir çalışma değil. Marmara Denizi’nin derinliklerini daha iyi anlama yolunda önemli bir adım atmış olacağız. Çünkü belli bir derinlikten sonra Marmara’da ışık yok. Bu ortamda, bu topluluklarda işlerin nasıl yürüdüğünü anlayabilirsek, düzgün koruma stratejileri geliştirebiliriz. Kullandığımız robotik cihazın yanı sıra kendi olanaklarımızla, fakültemizdeki bir hocamız tarafından imâl edilen ve yazılımı geliştirilen ışık ölçeri de bu projemizde kullanmaktan son derece mutluyuz.
Daha derinlerde ne olduğuna dair meraktan doğan proje
Marmara Denizi’nde mercanlarla ilgili bilimsel çalışmalar yapan Doç. Dr. Eda Topçu ise, Marmara’daki mercanların çok güzel olduğunu söyledi. Adalar Bölgesi’nde, Marmara’nın güneyi sırtında 40 metre derinliğe dalarak mercan topluluklarını tespit ettiklerini ve sağlık durumlarını takip ettiklerini belirtti. Daha derinlerde ne olduğunu merak ettiklerini ekleyen Topçu, 50 metrenin altında kalan mercanların tam olarak kaç metrede yaşadıklarını ve bu mercanlara hangi sünger ve hidroidlerin eşlik ettiğini bulmak için bu projeyi başlattıklarını anlattı.
Kendi ürettikleri ışık ölçeri kullandılar
İÜ Su bilimleri üyeleri, ROV isimli robotik sualtı kamerasıyla Marmara Denizi’nin ışık görmeyen 200 metre altından defalarca görüntü aldı. Robotik kameranın ilettiği anlık görüntüleri izleyen araştırmacılar, robotik kol yardımıyla bazı canlılardan örnek aldı. Fakülteden bir bilim insanının ürettiği ışık ölçer ile ise, Marmara Denizi’nin yüzeyden derine olan ışık değişimi kaydedildi. Araştırma sonucu kare kare değerlendirilecek görüntüler, yeni bilimsel çalışmalara yol gösterecek.
DHA
