Çelik piyasasında üretim artıyor, Avrupa ülkeleri demir ithalatına başladı. Tüketim ise halen ekonomik krizden önceki dönemin çok altında; talep çok düşük seviyelerden yükselmeye başlıyor, ancak 2008’deki tüketim seviyelerine ulaşmak kısa zaman içerisinde mümkün olamayacak. Önümüzdeki dönemde de kuru yük piyasası navlun kazançlarında istikrarsızlıklar görmeye devam edeceğiz.
Dünya Çelik Birliği’nin eylül ayı ham çelik üretim rakamları
Dünya Çelik Birliği 66 üye ülkenin raporlarına dayanarak eylül ayı ham çelik üretimini 107 milyon ton olarak açıkladı. Bu miktar geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 0,6 daha az olmasına rağmen bu yılın en yüksek rakamı ve geçen yılın eylül ayından bu yana üçüncü kez dünya ham çelik üretimi 100 milyon tonun üzerine çıkmış oldu. Bu arada Çin de 50.7 milyon tonluk üretimle birlikte üçüncü kez aylık üretimde 50 milyon tonun üzerine çıktı, böylelikle neredeyse dünya toplam üretiminin yarısını gerçekleştirmeye devam ediyor. Geçen yılın aynı dönemine göre Çin bu yıl eylül ayında yüzde 28.7 daha fazla üretim gerçekleştirdi. Nisan ayından bu yana dünyanın ve Çin’in çelik üretimi sürekli olarak artıyor.
Çin ve İran hariç diğer bütün önemli çelik üreticisi ülkelerin eylül ayı üretim rakamları geçen seneye göre düştü. En fazla düşüş yüzde 31.4 ile yine ABD’de oldu. Bazı ülkelerin Eylül 2009 üretim miktarları ve geçen sene aynı döneme göre üretimdeki değişim oranları tabloda gösterilmiştir.
2009’un ilk 9 aylık rakamlarına bakılacak olursa, dünya ham çelik üretimi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 16,4 azalarak 866 milyon ton olarak gerçekleşti.
Çelik ve çelik hammaddesine talep artıyor
Çin dışındaki ülkelerden çelik ve çelik imalatında kullanılan hammaddeye olan talebin gelecek altı ay içerisinde artması bekleniyor. Dünya Çelik Birliği’nin yeni tahminleri bu görüşü destekler yönde; birliğe göre 2010 yılında Çin haricindeki ülkelerden çeliğe olan talep yüzde 13.1 artacak.
Avustralya’nın bu yılki demir cevheri ihracatının geçen yıla göre yüzde 10 arttığı belirtiliyor. Geçen bir kaç ay içinde Çin hariç Avustralya’nın başta G.Kore ve Japonya olmak üzere Asya’ya yaptığı demir cevheri satışlarında önemli bir artış kaydedildi. Aynı şekilde Avustralya’dan Çin hariç Asya ülkelerine olan kok kömürü satışlarında da artış oldu. Hatta kriz öncesi seviyelerin bile aşıldığı belirtiliyor. Bunun sebebi olarak Asya’daki çelik fabrikalarının tekrar üretimlerini artırmaları gösteriliyor. Avrupa’da ise durum Asya’daki kadar iyi olmasa da çelik hammaddesine bu bölgeden olan talebin de artmaya başladığı gözlemleniyor.
Çin’de ise ilginç gelişmeler yaşanmaya devam ediyor. Çin’in eylül ayı ham çelik üretimi rekor seviyedeki ağustos ayı üretim miktarına göre geriledi ve 50.7 milyon ton olarak gerçekleşti. Haziran – ağustos döneminde Çin’in ham çelik üretimi rekor düzeylerde gerçekleşmişti. Eylül ayındaki düşüşün ana nedeni yedi hafta üst üste düşen çelik ve demir cevheri fiyatlarının tekrar artışa geçmesi. Hali hazırdaki çelik fiyatları birçok çelik fabrikasının üretim maliyetlerinin altında kalmış durumda. Aşırı arz ve bunun sonucunda meydana gelen yüksek stoklar Çin çelik piyasası üzerinde kötümser bir hava estirmeye başladı.
Diğer yandan ülkenin eylül ayı demir cevheri ithalatı 64.6 milyon ton ile yeni bir rekor kırarak 49.7 milyon ton olan ağustos ayı ithalatına göre yüzde 30 arttı. Böylece Çin’in 9 aylık demir cevheri ithalatı 469.4 milyon tona ulaşarak geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 36 artmış oldu.
Vale’nin Avrupa’ya olan demir cevheri satışları normale döndü
Brezilya’nın madencilik alanındaki dev şirketi Vale eylül ayında Avrupa’ya 6 milyon ton demir cevheri ihraç etti. Global ekonomik krizin başlangıcından bu yana şirketin Avrupa’ya olan demir cevheri satışları eylül ayındaki seviyesine gelememişti. Vale 2008 yılında Avrupa’ya 72 milyon ton demir cevheri ihraç etmişken, bu yılın ilk yarısında sadece 1,6 milyon ton satış yapabildi.
Vale’nin yılın üçüncü çeyreğindeki aylık satışının ortalama 23.3 milyon ton olduğu belirtiliyor. Ekonomik krizden önce aylık satışlar ise ortalama 25 milyon ton civarında seyrediyordu. Bu arada Vale’nin yılın dördüncü çeyreğinde 75 milyon ton demir cevheri ihraç etmesi bekleniyor.
2010’un da hareketli geçmesini bekleyen ve bu nedenle gelecek yıl üretimini 330-340 milyon tona çıkarmayı hedefleyen Vale, Çin spot pazarında daha iyi bir pozisyon elde edebilmek için Malezya’da 20-30 milyon ton kapasiteli bir merkez kuracağını açıkladı. Böylece anılan merkezden Çin’e Avustralyalı rakiplerinden daha ucuz navlun fiyatlarıyla satış yapması mümkün olabilecek; şirketin ayrıca 2012 ve 2013 yıllarında Asya’da benzer merkezler de açacağı belirtiliyor.
Demir cevheri kontrat görüşmelerinin başarısız olmasının bedelini Çin çelik fabrikaları ödüyor
Avustralyalı maden üreticisi Rio Tinto ile Çin’li çelik üreticileri arasındaki 2009 yılı demir cevheri kontrat fiyatı görüşmelerinin gelecek yıla sarkabileceği belirtiliyor. Rio Tinto Çin çelik fabrikalarından Japonlar ile mayıs ayında yapılan ve yüzde 33 indirim sağlayan anlaşma şartlarını kabul etmelerini bekliyor. Çin tarafı ise yüzde 40-45 oranında bir indirim talep ediyor. Anlaşmanın halen imzalanamaması nedeniyle Çinli çelik üreticileri spot piyasadan demir cevheri almak zorunda kalıyor. Spot fiyatların yükselmesi nedeniyle Çin çelik üreticileri Koreli ve Japon rakiplerinden daha pahalı cevher almak zorunda kaldı. Bu arada gelecek yıla ait kontrat fiyat görüşmeleri de kısa bir süre sonra başlayacak. 2009 ve 2010 fiyat görüşmelerinin birlikte sürdürüleceği görüşleri ise ağırlık kazanıyor.
MARVEL DANIŞMANLIK VE DENİZCİLİK A.Ş.
