Küresel ticaretin en önemli geçiş noktalarından biri olan Kızıldeniz, son dönemde artan güvenlik tehditleri nedeniyle denizcilik sektöründe ciddi değişimlere uğradı. Bu kapsamda, Singapur’daki Commodity Trading Week Asia konferansında gerçkleşen ve OM Maritime Genel Müdürü Kaptan Subhangshu Dutt’un yönettiği panelde, “Kızıldeniz’den ticaretin ne zaman normale döneceği” sorusu ele alındı.
Güvenlik endişeleri ticaretin yönünü değiştirdi
İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarına tepki olarak Yemen’de faaliyet gösteren İran destekli Husi güçleri, Kızıldeniz’de ticari gemileri hedef aldı. Bu durum, birçok uluslararası denizcilik şirketinin Kızıldeniz’i kullanmaktan kaçınmasına ve rotalarını Ümit Burnu’na yönlendirmesine yol açtı.
Tanker şirketi Hafnia’nın Ticari ve Yönetimden Sorumlu Başkan Yardımcısı Peter Kolding, risklerin devam ettiği sürece ticaretin normale dönmeyeceğini vurguladı. Kolding, “Çünkü kim kobay olmak ister ki?” diyerek, mevcut koşullarda gemi mürettebatını Kızıldeniz’den geçmeye zorlamayacaklarını belirtti.
Büyük denizcilik firmaları temkinli davranıyor
Maersk, Hapag-Lloyd ve MSC gibi büyük konteyner hatları, Orta Doğu’daki güvenlik riskleri belirgin şekilde azalmadan Ümit Burnu rotasını kullanmaya devam edeceklerini açıkladı.
Ancak, ticaretin tamamen durmadığı görülüyor. Küçük yük sahiplerinin kuru yük hacimlerinin yaklaşık yüzde 40 ila 50’sinin hâlâ Kızıldeniz üzerinden taşındığı tahmin ediliyor. Buna karşın büyük şirketler, yüksek risk algısı nedeniyle bu rotadan uzak durmayı sürdürüyor.
Ticaretin normale dönmesi için hangi şartlar gerekli?
Kızıldeniz’in yeniden güvenli bir ticaret rotası hâline gelmesi için üç temel gelişme öne çıkıyor:
- Bölgesel güvenlik anlaşmaları: Husiler ile İsrail arasında bir ateşkes ya da güvence sağlayacak bir anlaşma olmadan, büyük şirketlerin Kızıldeniz’den geçiş yapması zor görünüyor.
- Uluslararası güçlerin müdahalesi: ABD veya uluslararası koalisyonların deniz güvenliğini artırmaya yönelik somut adımlar atması, bölgedeki riskleri azaltabilir.
- Sigorta maliyetleri ve ekonomik faktörler: Sigorta şirketlerinin Kızıldeniz’den geçişi teşvik edecek garantiler sunması, denizcilik firmalarını tekrar bu rotaya yönlendirebilir.
Sonuç
Büyük denizcilik şirketleri için güvenlik, zaman ve maliyet kaybından daha öncelikli bir konu olarak öne çıkıyor. Mevcut tehditler sürdüğü sürece ticaretin tamamen normale dönmesi beklenmiyor. Ancak bölgesel siyasi gelişmelere bağlı olarak ilerleyen süreçte bir güvenlik mutabakatı sağlanırsa, Kızıldeniz yeniden küresel ticaretin merkezi hâline gelebilir.
Bu haberin/makalenin tamamı ya da bir kısmı kaynak gösterilmeden yayımlanamaz. Kaynak gösterilse dahi aktif link verilerek kullanılabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayımlayanlar hakkında yasal işlem başlatılır.
