FİSH PRO-JEL Projesi ile Doğu Karadeniz’de üretilen kafes balık atıkları geri dönüştürülerek ekonomiye kazandırılıyor
Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi (RTEÜ) Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Ayşe Demirbaş başlattığı ‘Sıfır atıkla balık deri ve kılçığından yerli protein tozu ve jelatin elde edilmesi’ başlıklı proje kapsamında, laboratuvar ortamında yaptığı; ekstraksiyon, filtrasyon, kurutma ve soğutma gibi çalışmalarla toz hâline dönüştürdüğü Karadeniz somonu kılçığından doğal mineralden zengin ve antioksidan katkılı protein tozu elde etti.
Nüfus artışı ve iklim değişikliğiyle alternatif gıda ürünlerinin üretilmesi zorunlu hâle geldi
TÜBİTAK destekli projede, yerli protein tozunun yanında, somonun kılçık ve derisini de jelatine dönüştürmek için çalışmalar yapan Demirbaş, “Projemizin öne çıkma sebebi, iklim değişikliğinin son zamanlarda somut şekilde etkisini göstermesi nedeniyle doğal kaynaklarımızın azalması. Aynı zamanda bir diğer sebep, dünyada nüfusun artmasıyla birlikte doğal tarım alanlarının azalması ve alternatif gıda ürünlerinin üretilmesinin zorunlu hâle gelmesi” şeklinde konuştu.
Demirbaş sözlerine şu şekilde devam etti:
‘Türkiye’de, yıllık 1289 ton su ürünleri işleme atığı oluşuyor’
Dünyada yaklaşık 20 milyon ton kadar su ürünleri işleme atığı olarak değerlendirilen ürünlerden alternatif ürünler elde etmek üzerinde bu projeyi geliştirdik. Türkiye’de, yıllık 1289 ton su ürünleri işleme atığı oluşuyor. Bu değerlendirilmeyen atıklar, bertaraf edilmek üzere ya ihraç ediliyor ya da çok düşük miktarlarda balık yağı veya balık unu olarak değerlendiriliyor. Dünyada bu ürünler çok geniş bir portföyde.
TÜBİTAK’tan, hibe desteği kazandılar
ARGE çalışmalarının sonucu olarak ön prototip tozunu üretmekte başarılı olduklarını söyleyen Demirbaş, TÜBİTAK’ın bireysel girişimcilik programında hibe desteği aldıklarını ekledi.
Tip-1 jelatini üretimi için de elimizden geleni yapacağız
Demirbaş, “Tip-1 jelatini üretimi için de elimizden geleni yapacağız. Yurt dışından her yıl tonlarca jelatin ithal ediliyor. Ve her yıl maalesef ki bir polemik oluşuyor. İthal edilen jelatin ‘helâl mi, değil mi?’ diye. Bu polemik maalesef ki her yıl tartışılsa dahi şöyle de bir gerçek var; Avrupa’da üretilen jelatin yüzde 60’ı, domuz derisi ve kemiğinden elde ediliyor. Biz de hem yerli hem de helâl, maliyeti düşük olacak bir jelatin ve protein tozu üretmeyi hedefliyoruz” dedi.
DHA
