Gemi Denetim Raporu (SIRE) Programı Petrol Şirketleri Uluslararası Denizcilik Forumu (OCIMF)

MDN İstanbul

Majör petrol şirketlerinin (Shell, Exxon, BP, Total gibi) tankerlerde yaptıkları denetimleri gitgide daha da sıkılaşmakta. Özellikle personel tecrübe matrixleri konusunda armatörler ve operatörler büyük sıkıntı yaşıyorlar. Çoğu petrol şirketi kendilerinin dahi tam anlamıyla uymakta zorlandıkları bu kriterlere herkesin uymasını bekliyorlar ve denetimlerinde bunları sorguluyorlar.
Denetimlerin hepsi istisnasız olarak sektörün en etkili kuruluşlarından OCIMF’in yayınladğı VIQ (vessel Inspection Questionnaire) bukleti üstünden yapılıyor. Yaklaşık 160 sayfalık bu soru kitapçığı denetimler öncesinde bir check-list işlevi görüyor. Son güncellemesi 2012 Ocak ayı içinde yapıldı ve en yeni baskısı OCIMF tarafından yayınlandı.
Peki SIRE nedir, nasıl ve neden bu program başlatılmıştır, nasıl kontrol edilir? Denetçiler en çok hangi konuları sorguluyorlar? Bu yazıda çok kısaca bunlara cevap vermeye çalışacağız.

Exxon Valdez kazası Prens William Boğazı petrol sızıntısı
Hepimizin aşina olduğu bu tarihin en ünlü petrol sızıntısı yaşandığında (1989) Exxon Valdez Alyeska Konsorsiyumu’nun Valdez, Alaska’daki boru hattı terminalinden ABD’nin 48 aşağı eyaletine ham petrol taşıyordu. Karaya oturduğu sırada ise taşıdığı ham petrol miktarı 201.000 metreküptü (53.1 milyon galon).

Oil Pollution Act – Petrol
Kirliliği Yasası 1990
(OPA)’nın etkisi
Sorumluluk ve tazminat:
‘Kirleten öder’ prensibi

Petrol Kirliliği Yasası (OPA) ABD kıyılarında ileride yaşanacak sızıntıları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla 101. ABD kongresi tarafından karara bağlanıp dönemin başkanı George H. W. Bush tarafından imzalanmıştı.
Kirleten öder prensibine dayalı OPA, işletmeciyi veya sahibi katı bir şekilde sorumlu kılıyor. Sorumluluk sınırını uluslararası anlaşmalardan üst seviyeye taşıyan OPA, büyük ihmal, kasti hata, Federal işletme ve güvenlik kurallarının ihlali durumlarında her türlü sorumluluk kısıtlamalarını kaldırıyor.
OPA 1990’dan sonra
yaşananlar
-Petrol Şirketleri Güvenlik İncelemesi ve Denetlemesi departmanları kuruldu.
-Aynı tanker, kendisini kullanan farklı petrol firmaları tarafından denetlendi.
-Bu durum tanker yetkilileri ve reytingleri üzerindeki baskıyı artırdı.
-Petrol firmalarının tek tek kullanabilecekleri bütün tankerleri denetlemesi neredeyse imkansız hale geldi.
-Makul denetleme aralıkları bırakmak zorlaştı.
-17 Kasım 1993’te SIRE’ye ilk denetim raporu teslim edildi.

SIRE nedir?
SIRE programı gemi güvenliğini güvenceye almak amacıyla charter ve terminal işletmecileri ve hükümet birimlerince kullanılan benzersiz bir tanker ve barç risk tahlilidir. 1993 yılında denetime standart getirip raporların paylaşılması amacıyla yürürlüğe girmişti. Günümüzde bütün sektör tarafından kabul edilen genel bir ölçüt haline geldi.
SIRE sisteminin temelini petrol, gaz ve kimyasal maddeler taşıyan gemilerle ilgili tarafsız, teknik ve operasyonel bilgilerin bulunduğu geniş bir veri tabanı oluşturuyor. Bu bilgi denetleme kararlarının kiralama öncesi alınabilmesini ve gemi kalitesinin geliştirilmesine odaklanılmasını sağlıyor. Geçtiğimiz yıllarda petrol endüstrisinin gemilerin iyi işletilmesiyle ilgili çabalarını artırmasıyla SIRE bilgileri daha sık kullanılmaya başlandı. SIRE programı kapsamında gemi işletmecilerine OCIMF’ye konuyla ilgili görüşlerini aktarabilmesi için yazılan bir raporun kopyası veriliyor.

SIRE prensipleri
-Raporlar OCIMF üyeleri tarafından gönüllü bir biçimde SIRE’ye teslim edilir.
-Denetimin maliyeti denetimi kim talep ettiyse o öder prensibiyle karşılanır.
-Gemi işletmecisi her raporla ilgili SIRE’ye iki adet yorum yazabilir.
-Bu yorumlar raporun parçası kabul edilir.
-Denetim protokolleri gemi denetim (VIQ) ve barç denetim (BIQ) anketleri tarafından sağlanır.
-Raporlar standart bir formata sahiptir.
-Gemi özellikleri, sertifikasyonu ve envanter detayları Gemi Özellikleri Anketi(VPQ) tarafından belirlenir.

SIRE’nin hedefleri
-Gemi durumu ve işletme standartları hakkında bilgi toplayarak gerekli izinlerin verilmesini sağlamak,
-Denetim raporlarını daha fazla kişinin görmesi,
-Denetim firmalarının aynı işi iki kere yapmasını önlemek,
-Denetim yükünü işletmeciler ve çalışanlar üzerinden alınması.
Amaç kesinlikle gemilerin denetimlerde başarısız olmasını sağlamak değildir.

SIRE İstatistikleri
-OCIMF üyelerinin 85’i SIRE’ye rapor tesliminde bulundu.
-Mart 2011 itibariyle sistemde 7737 tankerin istatistiki bilgisi bulunuyor.
-Sistemde bu tarih itibariyle 37.785 tanker raporu bulunuyor.
-Aylık ortalama sisteme 1389 rapor teslim ediliyor.
-Başlangıçtan beri 216.859 rapor verildi.
-Sistemde 4548 barç raporu bulunuyor.
-Ortalama aylık 740 barç raporu talep ediliyor.
-Teslim edilen barç raporu sayısı ise 433.
-650 denetçi bulunuyor.

SIRE denetimine hazırlık
için ne yapılmalı?

-Düzenli bir şekilde iç denetim yapılmalı.
-Ortaya çıkan eksiklikler giderilmeli.
-Bu eksiklikler giderilmediyse çalışmaların sürdüğüne dair kanıt bulundurulmalı.
-VIQ anketi denetimden önce basılarak hazırlanılmalı. Herhangi bir açık kapatılmalı.
-Çalışanlar tarafından giderilemeyen eksiklikler yönetime bildirilmeli.
Gemi çalışanlarının hazırlığı denetim sonucunda etkili olur. Özellikle iyi bir ilk izlenim yaratmak çok önemlidir. Denetçi işini doğru yapan profesyonel bir personel ile karşı karşıya olduğunu hissetmelidir. Güverteye çıktığında yeterli güvenlik önlemleri alınmamışsa ve önceden hazırlığını yapmamış bir ustabaşı görürse gemiyi çok daha ayrıntılı bir biçimde incelemeye alır ve olabildiğince fazla yanlış bulur.

Sonuç
V.Ships’te biz SIRE denetimine ‘ticaret bileti’ diyoruz. Bunun nedeni, tanker sahibi müşterilerimizin daha uygun navlun şartlarına kavuşabilmesi için veya büyük petrol taşımacılığı işlerine teklif verebilmesi için olumlu SIRE raporuna ihtiyaç duyuyor olması.
VIQ standartlarını yakalayabilmek gün geçtikçe zorlaşıyor. Düzenli bir biçimde çalışma ve dinlenme saattlerinin kayıt altında tutulmasının da dahil olduğu bu standartlara göre tanker firmasının sözkonusu işletmeciyle toplam olarak 2 yıllık tecrübeye sahip kıdemli mürettebata sahip olması gerekiyor. Gemi personeli tecrübesiyle ilgili birçok kriter bulunmasına rağmen, işletmeci tecrübesiyle ilgili kurallar, yeni tanker sahipleri önündeki en büyük engel olarak duruyor.
Gemi işletmecileri olarak bizim görevimiz gemileri olabildiğince güvenli ve profesyonelce idare ederek, denetimlerde olabildiğince az gözlem maddesine (observation) ihtiyaç duyulmasını sağlamaktır. Gereksiz gözlemlere sebep olmamak ana amacımızdır, ancak inceleme yapıldıysa da gerekli profesyonel cevaplar yazılarak olumlu sonuç alınmalıdır.

ETİKETLER:
Bunu Paylaşın