Blokzinciri deniz sigortacılığına nasıl fayda sağlayabilir?

MDN İstanbul

Ali Tuğrul Uzun

Blokzincir teknolojisinin deniz sigortalarında kolaylaştırıcı ve etkinleştirici fayda sağlayacağını belirten KPMG Türkiye‘nin Sigortacılık Sektör Lideri, Denetim ve Güvence Hizmetleri Kıdemli Direktörü Ali Tuğrul Uzun, bu teknolojinin deniz sigortalarında uygulanabilirliğini değerlendirdi

Denizcilik ve deniz ticareti uluslararası anlamda öneme sahip sektörler. Yayımlanan son ticaret verilerine göre uluslararası ticaretin yüzde 90’ı deniz taşımacılığı ile dolayısıyla deniz ticareti ile yapılıyor. Dünyanın dörtte üçünün denizler ile kaplı olduğu ve deniz taşımacılığının kara ve hava taşımacılığına göre çok daha az maliyetli olduğu göz önüne alındığında ülke ekonomilerinin ne kadar çok deniz yollarına bağlı olduğunu anlamak zor olmaz. Her sektörde olduğu gibi deniz ticaretinde de riski azaltmak, tarafları makul seviyede koruyabilmek, ekonomiye gerekli teminatı verebilmek amacıyla deniz sigortacılığı da önemli bir sacayağı olarak konum alıyor.

Deniz sigortalarının aslında bir diğer deyim ile nakliye sigortalarının birçok alt tipleri bulunuyor. Tekne, gemi ve yat benzeri deniz taşıtları için yapılabilecek sigortalar olmakla beraber çok daha büyük yük gemileri için de koruma sağlayan sigortalar yeryüzünde sürekli olarak yapılan sigorta çeşitleri olarak varlıklarını sürdürüyorlar. Her bir sigorta tipi ayrı hukuki süreçler, evrak ve dokümantasyon takibi, taşımanın ne durumda olduğu, geminin ya da yükün tam olarak nerede olduğu ve rotaları gibi birçok konuyu barındırdığı ve bunların her birinin ayrı ayrı ele alınmasını gerektirdiği için deniz ticareti ve sigortası beraberinde organizasyonel zorlukları da getiriyor.

İlginizi çekebilir:
Dijital çağın yeni aktörleri blokzincir ve kripto para için 5N1K?

Blokzincir teknolojisi bilindiği üzere belirli bir ağ üzerindeki işlemlerin sürekli olarak dijital ortamda kaydedilmesini sağlıyor. Geleneksel bir veri tabanına benzer olmakla beraber bu zincir üzerinde merkezi olmayan bir yapı ile kurgulandığı için her bir katılımcı zincir üzerindeki her bilgiye kolayca ulaşabilir, görüntüleyebilir, tüm işlemleri şeffafça görebilir. Bilgilerin kaydedilmesi, depolanması, imzalanması gibi birçok organizasyonel süreç de bu zincir üzerinden yapılabildiği için dijital ortamda takibi de çok kolaylaştırır.

Deniz sigortacılığı maalesef hâlen konvansiyonel yani eski yöntemler ve manuel süreçler ile ilerlediği için blokzincir teknolojisinin operasyonel ve parasal anlamda maliyetleri azaltacağı açık. Şeffaflığın artacağı, yani zincir üzerindeki bloklar üzerindeki kullanıcıların bilgilere erişimleri açık ve rahat olacağı için herhangi bir durum sorgulaması, acil durum öncesi ya da sonrası kaliteli bilgi akışı ticaretin takibini rahatlatacak ve aksaklıkları bir nebze olsun azaltabileceği kanısındayız. Süveyş Kanalı’nda yaşanan son kaza sonrası küresel ticaret hacminin ne denli etkilendiği göz önüne alındığında bu tarz kontrollerin, takiplerin faydalı olacağı kesin.

Blokzincirin, operasyonel maliyetleri taraflar için azalttığından bahsetmiştik. Bu azalan maliyetlerin etkin ve efektif kullanımı için buradan elde edilen kaynağın taşımacılığın yapıldığı sularda çevre kirliliklerinin azaltılması, deniz ve okyanusların temizlenmesi ile karbon salınımlarının azaltılması konularına yönlendirilmesi sağlanabilir.

Blokzincir üzerinde sürecin daha açık ve seçik görülebileceği varsayımı ile deniz sigortalarının hangi ürünler ve pazarlar için verildiği, fiyatlamasından hasar tahminine kadar detay analizlere imkân sağladığı, ülkelerde ya da rotalarda penetrasyon oranlarını görerek hedef ürünlerin tasarlanabileceği çalışmalar da hız kazanacak. Yeni ürün tasarımı ve etkin altyapılar da beraberinde akıllı sözleşmeleri, yapay zekâların kullanımı için belki insan kaynaklı hataların azaltılacağı bir yapıda fiyat ve risk analizlerinin anlık kişi bazlı ve gerçek veriler ile yapılmasını da getirecek.

Blokzincir kurmayı planlayan şirket ya da devletlerin bu tarz bir işleyişe hazır olup olmadıklarını, kullandıkları teknolojik altyapıyı da test etmeleri gerekebilir. Belki bütün bir süreç için değilse de başlangıç olarak kademeli bazı alt süreçlerin geçişinin sağlanması muhtemelen daha faydalı ve kontrollü olacaktır.

Dijital dünyanın özellikle de son dönemlerde yaygınlaşması ile blokzincir uygulamasının deniz sigortacılığında faaliyetler ve maliyetler anlamında kolaylaştırıcı ve etkinleştirici etkisi olacak. Zamanla kullanımı yaygınlaştığında deniz sigortacılığının çehresini değiştirmesi muhtemel… Özellikle süreç bazlı ve insan eli değmeden yapılabilecek ticaret işlemlerinin sigortalanması sırasında farklı kullanım alanları da çıktığında yeni bir dünya ile karşılaşılması kaçınılmaz.

Bu haberin/makalenin tamamı ya da bir kısmı kaynak gösterilmeden yayımlanamaz. Kaynak gösterilse dahi aktif link verilerek kullanılabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayımlayanlar hakkında yasal işlem başlatılır.

Bunu Paylaşın