Adı ‘Sıfırcı Hoca’ya çıkan uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standart and Poor’s’un (S&P) ABD’nin uzun vadeli kredi görünümünü ‘negatife’ çevirmesi ekonomi dünyasında şok etkisi yarattı. Bu kararla dünyanın en büyük ekonomisinin kredibilitesi sorgulanır hale geldi. Aslında ABD ekonomisinin verilerine bakıldığında bu karar ekonomik mantık çerçevesinde oldukça normal karşılansa da, tüm dünyada ‘dokunulmaz’ olarak görülen ABD’nin kredi notunun 2 yıl içinde düşebileceği gerçeği ortaya çıktı. Kararın ardından pozisyon kapamalar nedeniyle dolar hızla değer kazanırken, yatırımcılar güvenli liman altına hücum etti. Altın fiyatları tarihinde ilk kez 1.500 dolar olan kritik seviyeyi geçerek 1.507 dolar seviyesine kadar tırmandı. Finansal piyasalarda bu kararın şoku 1-2 günde atlatılırken, ekonomistler, ABD’nin kredibilitesinin sorgulanır hale gelmesinin zaten sıkıntıda olan dünya ticaretini de olumsuz etkileyeceğini ve yavaşlatacağını belirtiyor.
‘Sırada Fransa ve Almanya var’ endişesi
ABD’nin, küresel krizin yaşandığı 2008’de bile böyle değerlendirme ile karşılaşmamış olması dikkatleri Avrupa’nın önde gelen ülkelerinin de üzerine çekti. Yunanistan’ın borçlarını ödeyememesi ve yeniden yapılandırması ile bir kez daha sarsılan Avrupa’da gözler Fransa ve Almanya’ya çevrildi. Çünkü Avrupa’da borç sorunu yaşayan başta Yunanistan olmak üzere Portekiz ve İrlanda gibi ülkelerde Avrupa’nın temel taşları olan bu ülkelerin bankalarının önemli oranda kredi riski bulunuyor. Bu risk de sorunun çözülmediği her gün yeni endişelerin kaynağı haline geliyor. Yatırımcılar şimdi ABD’ye bile dokunabilen kredi derecelendirme kuruluşlarının Avrupa’nın dinamosu olan Almanya ve Fransa’ya karşı alacağı tavrı merak ediyor. Bu tutumun not indirimine işaret edecek olması halinde finans piyasalarının sallanmasının yanı sıra uzun süreli ticari durgunluğun da başlangıcı olacağı şeklinde değerlendiriliyor.
Rabobank yayımladığı raporunda, S&P’nin ABD’nin uzun vadeli kredi notu görünümünü ‘negatif’e revize etmesi sonrasında piyasaların dikkatlerinin Fransa’ya dönebileceği vurgusunda bulunurken, uluslararası finans piyasalarının Fransa’nın AAA olan kredi notuna ilişkin aşağı yönlü risklere karşı daha hassas hale gelebileceğini bildirdi.
Reel ekonomiye etkisi uzun sürecek
Avrupa’nın önde gelen bankalarından ING Bank da yaptığı açıklamada, AAA seviyesinde nota sahip ülkeler arasında Fransa’nın kırılgan olmaya devam ettiğini ve açıklarını kontrol altına alamaması halinde 3 kredi kuruluşundan birinden negatif görünüm alma riski ile karşı karşıya olmaya devam edeceğini vurguladı. Bütün bu açıklamalar, zaten sıkıntıda olan Avrupa’ya yönelik endişeleri de zirveye taşıdı. S&P’nin ABD ekonomisine ilişkin görünüm indirimi ve Yunanistan endişelerinin finansal piyasalar tarafından çabucak unutulması birçok analist ve uzman tarafından şaşkınlıkla karşılanırken, bu gelişmelerin reel ekonomiye ve ticarete yansıması halinde daha kalıcı etkisi olacağı konuşuluyor.
