ABD ve Çin, görüşmelerin ardından ticaret savaşında ateşkes ilan etmiş, gümrük vergilerinin ve karşı önlemlerin büyük kısmı geri çekilmişti. Peki 90 gün sonra dünyayı ne bekliyor?
ABD ile Çin dünyayı sarsan ticaret savaşında, Cenevre'de gerçekleşen görüşmelerin ardından ateşkes ilan etmişti. Görüşmeler kapsamında gümrük vergilerinin ve diğer karşı önlemlerin büyük kısmı geri çekildi. Dünyanın iki güçlü ekonomisi arasındaki bu önemli anlaşma memnuniyetle karşılandı.
Askıya alınan gümrük vergileri 90 gün sonra yeniden yürürlüğe girse bile, gümrük vergilerinin büyük çoğunluğu iptal edildiği için, ABD'nin Çin'e uyguladığı gümrük vergileri yalnızca yüzde 54'e, Çin'in ABD'ye uyguladığı gümrük vergileri ise yüzde 34'e yükselecek.
Ancak her iki hükümet arasındaki görüşmelerin devam edeceği ve yeni bir anlaşmaya varılabileceği belirtiliyor. ABD Hazine Bakanı Scott Bessent her iki ülkenin de ayrışma istemediği konusunda fikir birliği içinde olduğunu açıkladı. Çin Ticaret Bakanlığı da anlaşmanın işbirliğini derinleştirmek için temel oluşturacak bir adım olarak yorumladı.
Öten yandan, ABD ile Çin arasındaki ilişkiler bugünlerde daha dostane görünse de Donald Trump'ın başkanlığı döneminde şimdiye kadar görüldüğü gibi işler hızla değişebiliyor.
Ancak eşitsiz ve sıfırlanmayan tarifeler dikkat çekiyor.
ABD, bu yıl Çin'e uyguladığı ek tarifeleri yüzde 145'ten yüzde 30'a düşürürken, Çin ise yüzde 125'ten yüzde 10'a indirdi.
ABD, Çin'den yapılan ithalata toplamda yüzde 115 oranında gümrük vergisi getiren üç başkanlık kararnamesini düzenlemeyi veya kaldırmayı kabul etti.
Washington, sözde “Kurtuluş Günü” tarifelerini 90 gün boyunca yüzde 34'ten yüzde 10'a düşürmeyi ve ardından gelen misilleme tırmanışı sırasında uygulanan tüm tarifeleri kaldırmayı kabul etti.
Çin de gerginliği azaltma politikasına uyum sağlayarak 2 Nisan'dan bu yana uygulanan tarifelerin yüzde 10'u hariç tamamını kaldırdı ve mevcut oranı yüzde 10 olarak bıraktı.
Çin ayrıca, ilk tırmanışa tepki olarak uygulamaya koyduğu kritik minerallerin ABD'ye ihracatı gibi diğer tarife dışı karşı tedbirleri de kaldırdı.
ABD, güçlü bir opioid uyuşturucu olan fentanilin yasadışı ticaretini engellemek için daha fazlasını yapması konusunda Pekin'e baskı yapmayı amaçlayan yüzde 20'lik gümrük vergisini ise iptal etmedi.
Elektrikli araçlardan çeliğe ve alüminyuma kadar uzanan Çin ürünlerine de son birkaç yıldır uygulanan ayrı gümrük vergileri uygulanmaya devam edecek.
Nadir toprak elementleri konusunda ise Çin'in kararı tüm ülkeleri kapsadığı için anlaşma kapsamında ABD'ye özgü bir karşı önlem olarak sayılıp sayılmayacağı henüz netlik kazanmadı.
2024'te ABD'den Çin'e ihraç edilen en büyük mal kategorisi soya fasulyesiydi. ABD Çin'e büyük miktarda ilaç ve petrol de satmıştı. Bunun karşılığında Çin büyük miktarlarda elektronik, bilgisayar ve oyuncak ihraç etmişti.