Avrupa Birliği (AB), Rusya'ya yönelik 16'ncı yaptırım paketini kabul etti. Yeni yaptırımlar, Ukrayna’daki savaşın dördüncü yılına girerken Rus ekonomisinin stratejik sektörlerine ağır darbe vurmayı amaçlıyor. Enerji, ticaret, ulaşım, altyapı ve finans sektörlerine yönelik kapsamlı kısıtlamalar getirilirken, yaptırımlardan kaçınma girişimlerini engellemek için ek önlemler alındı.
AB, Rusya’nın savaş ekonomisini finanse etmesini zorlaştırmak için enerji sektörünü doğrudan hedef aldı. Daha önceki yaptırımların bir uzantısı olarak, Rus petrolü ve sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ticaretine yönelik yeni kısıtlamalar getirildi.
LNG ve petrol ticaretine yeni engeller
AB, Rusya’nın enerji ihracatından elde ettiği geliri azaltmak için ham petrol ve LNG'ye yönelik yeni yaptırımlar açıkladı.
- Rus petrolünün AB limanlarında depolanması yasaklandı. Daha önce ithalatı sınırlandırılan Rus petrolü, artık AB limanlarında geçici olarak dahi depolanamayacak.
- Vostok Petrol Projesi başta olmak üzere Rusya’daki petrol ve doğalgaz projelerine yönelik mal, teknoloji ve hizmet ihracatı yasaklandı.
- Rusya’ya petrol ve doğalgaz keşfi ve üretiminde kullanılan yazılımların ihracatı kısıtlandı.
- AB, Rusya’nın LNG ihracatını sınırlandırmaya yönelik ilk doğrudan adımını attı. LNG'nin Avrupa limanları üzerinden yeniden ihracat edilmesini önlemeye yönelik yeni düzenlemeler getirildi.
- AB ülkeleri, Rus LNG'sinin kıtadaki terminaller üzerinden üçüncü ülkelere sevk edilmesini yasaklamayı değerlendiriyor. Ancak iç tüketim için LNG ithalatına ilişkin tam kapsamlı bir yasak şimdilik uygulanmıyor.
Bu kısıtlamalar, Rusya’nın enerji ihracatından elde ettiği gelirleri azaltmayı hedeflerken, Moskova’nın Avrupa pazarından uzaklaştırılmasına yönelik uzun vadeli bir stratejinin parçası olarak değerlendiriliyor.
Denizcilik sektörü üzerindeki baskı artıyor
AB, yaptırımları aşmaya çalışan Rusya'nın “gölge filosu” olarak bilinen tanker ağını hedef almaya devam ediyor. Bu kapsamda:
- Yaptırım listesine 74 yeni gemi eklendi. Böylece toplam yaptırıma tabi gemi sayısı 153’e çıktı.
- Petrol tankerlerinin güvenli olmayan faaliyetlerine destek sağlayan kişi ve kuruluşlar için yeni kısıtlamalar getirildi.
- Rusya’nın yaptırımları aşarak petrol ihracatını sürdürebilmesini sağlayan şirketler için yeni düzenlemeler yapıldı.
Rusya, enerji yaptırımlarını aşmak için Karadeniz, Akdeniz ve Asya pazarlarındaki alternatif ticaret yollarını kullanmaya çalışıyor. AB, bu tür girişimlere karşı önlemlerini artırırken, yaptırımları delen üçüncü ülkelerle iş birliği yaparak bu sistemin etkisiz hale getirilmesini hedefliyor.
AB’nin Rusya’ya yönelik enerji stratejisi sertleşiyor
AB’nin 16’ncı yaptırım paketi, Moskova’nın enerji ihracatından elde ettiği gelirleri düşürmeyi ve savaş ekonomisini zayıflatmayı amaçlıyor. Daha önce uygulanan petrol fiyat tavanı ve doğrudan ithalat yasaklarına ek olarak, LNG gibi yeni alanlara da kısıtlamalar getirilmeye başlanması, Avrupa'nın Rus enerjisine olan bağımlılığını azaltma çabalarının bir parçası olarak görülüyor.
Bu adımlar, Rus ekonomisinin en büyük gelir kaynaklarından biri olan enerji sektörünü ciddi şekilde etkileyebilir. Ancak AB'nin henüz doğrudan Rus LNG’sine tam bir yasak getirmemesi, bazı üye ülkelerin enerji arz güvenliğine dair endişeler taşıdığını gösteriyor.