Asya ve Avrupa’yı deniz altından birbirine bağlayan Marmaray’ın açılışı 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı’nda gerçekleştirildi. Asya ile Avrupa kıtalarının denizaltından birleştiren açılışa, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Japonya Başbakanı Shinzo Abe ve Romanya Başbakanı Victor Ponta ile birçok ülkeden bakanlar katıldı. Toplamda 5 istasyondan oluşan Marmaray’da, Kazlıçeşme – Ayrılıkçeşme arası 16 dakikada kat edilecek. Yapımı 9 yıl süren Marmaray, 5.5 milyar liraya mal olurken geçiş ücreti 1 lira 95 kuruş olacak. İETT, Marmaray yolcuları için yeni otobüs hatlarını hizmete sokacak. Bunun için 181 yeni hat ve bin 419 otobüs hizmete girecek. Yenikapı istasyonunda inen ortalama 300 bin yolcunun, yeni otobüs hatlarını kullanması bekleniyor.
Para basacak
Açıklanan rakamlara göre İstanbul Boğazı’nın altından yapılacak seferlerden günlük 2.4 milyon lira gelir elde edilecek. Öngörülen rakamlar gerçekleşirse Boğaz’ın zeminine yatırılan 8 milyar lira yaklaşık 9.4 yılda amorti edilecek. Yapılan açıklamalar doğrultusunda, Marmaray’dan tek yönde saatte 75 bin, günde ortalama 1 milyon 200 bin yolcu taşınacak. Bilet fiyatları ise şehir içi ulaşımda olduğu gibi 1.95 lira şeklinde uygulanacak. İstanbulkart da kullanabilecek. Dolayısıyla Boğaz’ın altından yapılacak toplu ulaşımdan elde edilecek gelir günlük 2 milyon 340 bin lira civarında seyredecek.
Öte yandan Türkiye Mimar Mühendis Odaları Birliği (TMMOB) İstanbul İl Koordinasyon Kurulu Sekreteri Süleyman Solmaz, 8 yıl Marmaray Projesinde görev yapan Rıza Behçet Akcan’ın raporuna dayanarak Marmaray Tüp Geçişinin bitirilmeden hizmete sokulduğunu açıkladı. Solmaz’a göre göre Marmaray’ın riskleri şöyle sıralanıyor:
n Tüpler birleştirilerek deniz geçişi oluşturulmuş. Bunlar esnek bir bağlantıyla yapılmış. Bu bağlantılarda yırtılma, söz konusu olduğunda tünele su dolacak.
n Emniyet vagonları yok.
n Sistemin elektronik güvenlik sistemi yok. Şu anda açılan tüpün kontrol güvenlik merkezi yok.
Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım ise Marmaray’ın çok güvenli olduğunu belirterek özellikle deprem riskine karşı “İstanbul’daki gökdelenlerden bile daha güvenli” ifadesini kullandı.
Dünya basını ne dedi?
İngiliz Times gazetesi, projeyi ‘Demir İpek Yolu’ olarak tanımladı. Tünelden, İstanbul ile Bakü arasında sefer yapacak hızlı trenlerin geçeceği kaydedilen haberde, proje tamamlandığında Avrupa’yı Çin’e bağlayan Trans-Sibirya Demiryolu hattına alternatif bir rotanın ortaya çıkacağı belirtildi. Gazete, Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım’ın, maliyetinin yaklaşık 3 milyar doları bulduğu söylenen 1400 metrelik tünelin, İstanbul’da 30 yıl içinde olması beklenen büyük depreme dayanıklı inşa edildiği şeklindeki sözlerine yer verdi.
Times, Osmanlı Sultanı I. Abdülmecid’in iktidarda olduğu 1860 yılında bir Fransız mimarın benzer bir proje hazırladığını ancak bu projenin imkansız bulunduğunu da hatırlattı.
Almanya’nın Der Tages-spiegel gazetesi ise, “Asrın projesi salı günü devletin zirvesi tarafından açılacak” başlığıyla verdiği haberinde, Marmaray projesini detaylı şekilde tanıttı.
