Yeni yılın ilk ayı henüz geride kaldı ancak şimdiden akıllara kazınacak bir yıl olmaya aday gibi gözüküyor. İran’ın askeri en yüksek rütbeli komutanının ABD tarafından öldürülmesi ve savaşın eşiğinden dönülmesi, Ukrayna’ya ait bir yolcu uçağının İran tarafından yanlışlıkla düşürülmesi ve Çin’den dünyaya yayılan virüsün yarattığı panik.
Dünyada bunlar yaşanırken, içeride de Elazığ’da meydana gelen ve birçok vatandaşımızı kaybettiğimiz deprem de içimizde büyük yaralar açtı.
Bu majör olaylar sadece yılın ilk ayına sığmayı başardı. Yaşanan bu gelişmeler bir yandan finansal piyasaları etkilerken, bir yandan da dünya ticaretini olumsuz etkilemeye devam ediyor.
Şöyle ki, son olarak Çin’de başlayan korona virüsü salgını 80’e yakın vatandaşın hayatına mâl olurken, 40’a yakın ülkede vakalar görüldü. Virüsün hızlı yayılması paniği artırırken, önce Çin ve Asya piyasalarında, ardından da diğer piyasalarda portföy yöneticilerinin satışa geçtiği görüldü. Hisse senetlerinde ve gelişmekte olan ülke varlıklarında satışlar gözlenirken, yatırımcılar, güvenli liman olarak bilinen altın, yen, frank ve ABD tahvillerinin yolunu tuttu. Öte yandan virüs tedirginliği ile Çin’de yeni yıl kutlamaları nedeniyle zaten yavaş olan ekonominin, kısa vadede iyice yavaşlaması beklentisi de arttı.
Gelişen piyasaları etkileyecek
Virüsün dünya ekonomisine etkileri ise artık uluslararası kurumların raporlarına da yansımaya başladı. Örneğin, Capital Economics’in gelişen piyasalara ilişkin hazırladığı raporda Çin’de ortaya çıkan virüsün yılın ilk çeyreğinde ülkenin GSYH’sini olumsuz etkileyeceği, özellikle Hong Kong ve Tayland gibi diğer Asya ülkelerinin de turizm açısından etkileneceği, gelişen piyasalarda ilk çeyrekte büyümenin sert biçimde yavaşlayacağı belirtildi. 2003 yılındaki SARS salgınında Çin’de perakende ve ulaşım sektörlerinin en büyük darbeyi aldığı, Singapur, Hong Kong, Tayvan’a gelen turist sayısının sert biçimde düştüğü hatırlatıldı. Raporda, birçok gelişen ülkenin para politikalarının gevşeme döngüsüne girdiği, gelecek birkaç ay daha bu döngünün devam edeceği ifade edildi.
Kontrol altına alınırsa emtia yükselir
Uzmanlar, yıla karışık başlayan finansal piyasaların getirilerinin muhtemelen gelecek çeyreklerde görece baskı altında kalacağının da altını çiziyor. Öte yandan emtia fiyatlarının ve döviz piyasalarının baskı altında olduğunun belirten uzmanlar, virüs salgınının kontrol altına alınması durumunda ise emtia fiyatlarında bu yıl yükseliş beklediklerini vurguluyor. Genel anlamda bakıldığında gelişen piyasalarda bu yıl büyümenin yıllık yüzde 4 olması beklenirken, korona virüsünün özellikle gelişen Asya ekonomileri için aşağı yönlü riskler oluşturduğu ifade ediliyor.