BP’nin Türkiye’ye ilk ticari gaz teslimatını da içeren, Azerbaycan’daki Şah Deniz 2 Gaz Sahası Geliştirme Projesi başladı. Yaklaşık 28 milyar dolar tutarındaki dev proje, BP’nin Hazar Denizi’ndeki ilk denizaltı geliştirme projesi olmasının yanı sıra, şirketin tüm dünyada işlettiği en büyük denizaltı altyapı tesisi unvanına da sahip. Öte yandan, Hazar Denizi doğal gazını Avrupa pazarına bugüne kadar ilk kez doğrudan ulaştıracak olan Güney Gaz Koridoru boru hattı kümesinin de başlangıç noktasını oluşturuyor.
Şah Deniz 2, BP’nin 2018’deki en büyük üretim projesi. Bu projeyi yıl içerisinde, aralarında Mısır’daki Atoll’ün de bulunduğu 6 büyük ve yeni proje daha takip edecek. Yapımına 2017’de başlanan yedi büyük projesinin de tamamlanmasıyla birlikte BP, bu yılki projeleriyle 2021 yılı için yaklaşık 900 bin varillik petrol üretimi hedefine ulaşmayı planlıyor.
Şah Deniz 2’nin yılda 16 milyar kübik metre (bcma) gaz üretmesi beklenirken; geliştirmenin birinci aşamasının tamamlanmasıyla birlikte, Şah Deniz bölgesinden toplamda günlük olarak 26 bcma gaz ve 120 bin varil yoğuşuk sıvı elde edilmiş olacak.
Kıyıdan açıktaki Şah Deniz 2 Projesi 26 derin deniz kuyusunu, yaklaşık 500 km uzunluğundaki denizaltı boru hattını ve birbirine köprüyle bağlantılı iki yeni platformu içeriyor. Çıkarılan gaz 85 km uzunluğundaki boru hattıyla Bakü kıyılarındaki, artan gaz hacmini karşılayabilmek için genişletme çalışmalarına sahne olan Sangaçal Terminali’ne aktarılıyor. Proje ayrıca 428 km’si Azerbaycan ve 59 km’si Gürcistan sınırları dahilinde kalmak üzere, Şah Deniz gazını geçen aydan itibaren Türkiye’ye taşımaya başlayan Güney Kafkasya Boru Hattı’nı da kapsıyor. Bu geliştirme projesi, tamamlandığında Hazar gazını Avrupa’nın kalbine ilk kez taşıyacak olan yeni Güney Gaz Koridoru’nun oluşturulması açısından bir dönüm noktası. Hazar Denizi’nin doğal gazı, Güney Kafkasya Boru Hattı’ndan, resmi açılışı bu yılın başlarında gerçekleştirilen Trans Anadolu Boru Hattı (TANAP) ile Türkiye’ye ve tamamlandığındaysa Trans Adriyatik Boru Hattı (TAP) ile de Yunanistan, Arnavutluk ve İtalya’ya ulaşacak. Avrupa’ya ticari ilk gaz teslimatının 2020 yılında gerçekleştirilmesi bekleniyor.
Azerbaycan’ın Hazar Denizi açıklarındaki Şah Deniz, BP’nin bugüne kadarki en büyük gaz keşif sahası niteliğinde. 1999 yılında keşfedilen ve yaklaşık 860 kilometrekarelik büyüklüğüyle Manhattan Adası’yla ebatsal ve yapısal açılardan benzerlikler gösteren bu devasa alanın, ortalama 1 trilyon kübik metre gaz rezervine sahip olduğu tahmin ediliyor. İlk alan geliştirmesi olan ve üretimine 2006 yılında başlayan Şah Deniz 1 ile hâlen Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye’ye gaz tedarik ediliyor.
2013 yılında tasdik edilen Şah Deniz 2 gaz geliştirme projesi, Azerbaycan’da ve Gürcistan’da 30 binden fazla kişiye toplamda 180 milyon saatlik çalışma süresiyle istihdam sağladı.
Şah Deniz Konsorsiyumu’nun hisse dağılımı şu şekilde: Yüzde 28.8’ine ana işletmeci BP, yüzde 19’una TPAO, yüzde 15.5’ine Petronas, yüzde 10’una AzSD, yüzde 6.7’sine SGC Upstream, yüzde 10’una Lukoil ve yüzde 10’una da NICO sahip.
