Clarksons, yayınladığı dünya deniz ticareti istatistiklerini Shipping Intelligence Weekly raporunun 25. yılı sebebiyle, 1992 yılında dünya ticaretindeki durumla 2017 yılındaki beklentileri karşılaştırdığı bir rapor yayınladı.
25 yıl önce dünya deniz ticaretinin içinde bulunduğu koşullarla 2017’yi karşılaştırdığımızda, aslında bugünkü durumun sektörde konuşulan kadar kötü olmadığı ortaya çıkıyor. Ayrıca, sektörde önemli birçok değişikliğin yaşandığı görülürken, bazı şeylerin ise hep aynı kaldığı da dikkat çekiyor.
Uluslararası deniz ticareti 1992 yılında 4,6 milyar ton civarında iken, 2017 yıl sonu tahminlerine göre bu rakamın 11,3 milyar tona ulaşması bekleniyor. 25 yılda 2,5 kattan fazla büyüme gösteren deniz ticareti içerisinde demir cevheri ticareti 4,3 kat, LNG ticareti 4,5 kat, konteyner ticareti ise 6,3 kat büyüdü. 2017 yılında hedeflenen deniz ticareti kişi başına 1,5 ton yükün deniz yoluyla taşınması anlamına geliyor.
Aynı dönemde, dünya deniz ticareti filosu ticaretten daha yüksek hızda büyüdü. 1992 yılı başı itibariyle global deniz ticaret filosunun kapasitesi 621 milyon dwt iken, 2017 yılı başında kapasite 1,86 milyon dwt’ye ulaştı. Tabii ki, bu dönemde gemilerin verimliliğinde ve etkinliğinde büyük değişimler yaşanırken, 2008 yılı ekonomik krizinin ardından birçok sektörde hizmet hızında yaşanan yavaşlama filo büyümesini etkiledi.
Gemi fiyatları düşerken
hurda fiyatları yükseldi
Bu önemli değişimlerin yanı sıra, emtiaların değeri daha karmaşık eğilimler gösterdi. 5 yaşındaki bir VLCC, 2017’nin başında (mevcut şartlar altında), 1992 başlangıcına göre yüzde 8 daha ucuzdu, ancak enflasyonu ve değerleri göz önünde bulundurduğumuzda bu fiyat düşüşü yüzde 43’e ulaşıyor. Öte yandan, gemilerin hurda değeri, 25 yıl öncesine göre dolar/ldt bazında yüzde 81 daha yüksek.
Emtia fiyatlarındaki son düşüşe rağmen, genel olarak hammaddeler 1992 yılından daha pahalı. Brent ham petrolü, 2017 yılının başında 54,8 $/varil seviyesinde iken, 1992 yılı başında 18,2 $/varil idi. Demir cevheri fiyatı 33,1 $/ton fiyattan bugün 76,3 $/ton’a kadar çıktı. Bunker fiyatları (380cst Rotterdam) 69,0 $/ton’dan 312,5 $/ton’a yükseldi.
Bununla birlikte, denizcilik para değerindeki değişime baktığımızda, 1992’deki 1,83 dolarla kıyaslandığında, bugün sadece denizciliğin 1,24 doları bir sterlini satın almak için yeterli oluyor. Aynı zamanda dünya ekonomisi 2017’de 25 yıl öncekinden hâlâ çok daha hızlı şekilde büyüyor. 2017 yıl sonu beklentisi yüzde 3,4 büyüme iken 1992 yılında bu yüzde 2,3 olarak gerçekleşmişti. Ayrıca, aynı dönem aralığında Çin ekonomisinin büyüklüğü 0,5 trilyon dolardan 12,4 trilyon dolara fırlamış ve dünya nüfusu 5,5 milyondan 7,4 milyara yükselmiştir.
“Aslında hiçbir şey
değişmez”
Son olarak, bazı şeyler asla değişmeyecek gibi görünüyor. 1992 başında ClarkSea gemi kazanç endeksinin ortalaması 11.700 $/gün idi. Endeks, 2017’nin başında, sadece yüzde 5,2 daha düşük bir seviyede 11.092 $/gün seviyesinde kaldı. Tabii, bir dönem endeks 50.000 $ / günün üzerine uçtuğunu düşündüğümüzde denizciliğin ne kadar dalgalı ve değişken olsa da bir yerlerde hiç değişmediğini görebiliriz. Navlunlar 25 yılda çok sayıda değişim yaşayıp döngüsel olarak aynı noktada gerçekleşmiş. Bakalım, 25 yıl sonra navlunlar sürekli değişerek aynı noktada duracak mı?
