Deniz Ticaret Odası 6. Müşterek Meslek Komiteleri Meclis Toplantısı Ataköy Sheraton Oteli Balo Salonu’nda yapıldı. Yönetim Kurulu Başkanı Metin Kalkavan’ın Başkanlık yaptığı toplantıya, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Suat Hayri Aka, Deniz ve İç Sular Düzenleme Genel Müdürü Mehdi Gönülalçak, Kıyı Yapıları ve Tersaneler Genel Müdürü Hızırreis Deniz, Deniz Ticareti Genel Müdürü Cemalettin Şevli, İstanbul Liman Başkanı Muhammed Erdoğan, TOBB Başkan Vekili Halim Mete, Türk Armatörleri Birliği Başkanı Bedri İnce, Gemi ve Yat İhraçatcıları Birliği Başkanı Başaran Bayrak, KOSDER Yönetim Kurulu Başkanı Salih Zeki Çakır, Meslek komitesi üyeleri ve basın mensupları katıldı. Tüm Meslek Komitelerinin sorunları dile getirildi.
Bayrak: ‘Desteğe ihtiyaç var’
Meslek Komitesi üyelerine konuşmalarına geçilmeden önce görüşlerini ifade eden Başkan Metin Kalkavan, İdare’nin sektörün sorunlarını ve sıkıntılarını dinlemek için sektörle bir araya gelmesinin önemine vurgu yaptı. Bakanlık yetkilileriyle iyi bir iletişim halinde olmanın sektörün sorunlarını çözmede kolaylaştırıcı etkisi olduğuna değinen Kalkavan, bu buluşmaların sekötr temsilcileri için de önemli bir fırsat olduğuna dikkat çekti.
Toplantıda ilk konuşmacı olarak 10 No.lu meslek komitesi adına söz alan İlker Meşe, Koster Projesi, Stajyerlerin sorunları ve yürürlüğe giren yeni yönetmelikler konusunda bilgileri aktardı. Yabancı bayraklı gemilerde çalışan Türk personellerinin sorunlarının çözülmesini beklediklerini kaydeden Meşe, yürürlüğe giren Dahili İşlem Rejimini’nin getirdiği kolaylıklarından menuniyetini ifade etti.
Gemi ve Yat İhracatçıları Birliği Başkanı Başaran Bayrak konuşmasında, gemi ve yat ihracatının mart ayında geçen yılının aynı dönemine göre yüzde 69 artışla 90 milyon dolar olarak gerçekleşerek rekor kırdığını söyledi. Gemi inşa sanayinin ay bazında ihracatını en çok büyüten sektör olduğunu ifade eden Bayrak, gerçekleşen rakamların Türkiye’nin 2023 vizyonunun hala çok gerisinde olduğunu kaydetti. Büyük hedefleri gerçekleştirmek için sektörde yeni bir bakış açısına sahip olmak gerektiğini söylyen Bayrak, İdare’yi sektörün gelişmesi için katkıda bulunmaya davet etti. Başaran Bayrak, tersane kira sözleşmeleri konusunda sıkıntıların devam ettiğini belirterek bu konudaki çalışmaların tammalanıp sektörün önünün açılmasının önemli olduğunu vurguladı. Bayrak TUGS konusunda tüm gemiler için yeni bir tanımlama yapılması gerektiğini ifade etti.
43 No.lu Meslek Komitesi Başkanı Mahmut Aydın acenteların sorunlarının olmamasının sebebinin iş olmamasından kaynaklandığını belirterek, gemi inşa sektöründe krizin devam ettiğinin altını çizerek tersanelerin devlet tarafından desteklenmesini gerektiğini belirtti.
Çakır ve Mete, 48 saat uygulamasını eleştirdi
KOSDER Yönetim Kurulu Başkanı Salih Zeki Çakır yaptığı konuşmada, 48 saat Transit Geçit uygulamasının işletmeleri zarara uğrattığını ifade ederek liman kontrolleri sırasında işletmelere verilen cezaların yanında üzeltilmesi gerektiğini kaydetti.
33. Nolu Limanlar Komitesi Başkanı Altan Köseoğlu konuşmasında, 2015 yılında 2378’i Türk bayraklı olmak üzere 4 bin geminin Ambarlı Limanı’na yanaştığını kaydetti. Ambarlı Limanı’nda bulunan 7 gümrük kapısının 4’e indirildiğini ve limanın Geçici Hudut Bölgesi ilan edildiğini ifade eden Köseoğlu Ambarlı’nın aslında bir yolcu limanı olmamasına rağmen 40 bin 346 yabancı gemi adamının giriş ve çıkış yaptığını söyledi. Yabancı gemi adamlarının rahatlıkla Türk limanlarından giriş yapmasına rağmen Türk gemi adamlarının giriş-çıkışta yaşadığı sıkıntılara değinen Altan Köseoğlu, Türk gemi adamları için uygulanan pasaport sisteminin değişmesi gerektiğini belirtti.
5. Nolu Gemi İnşaat ve Yat Sanayi Komitesi Başkanı Sualp Ürkmez, son yıllarda yaşanan krizden dolayı pekçok firmanın armatörlüktemn çıktığını belirterek Türk bayraklı gemilerin sayısında yaşanan azalmaya dikkat çekti. Ürkmez, armatörlerin yaşadığı sıkıntının benzerini tersanelerin de yaşadığını ifade ederken, İdare’nin bir an önce sektöre yardım etmesi gerektiğine dikkat çekti. Acil tedbirler alınmadığı takdirde kısa süre içinde Türk denizcilik sektöründen bahsedilemeyeceğini belirten Ürkmez, sektör temsilcilerinin birlikte hareket etmesinin önemine vurgu yaptı.
Gemi Sanayicileri Derneği Başkanı Ziya Gökalp, Türkiye’de faaliyet gösteren tersanelerin ithalata dayalı ihracat yaptıklarını belirterek entegre sanayi tesislerine duyulan ihtiyaca dikkat çekti. Askeri gemi yapımında Savunma Sanayi Müsteşarlığının MİLGEM Projesi’nin sektörün kaderini değiştirdiği ifade eden Gökalp, askeri projelerde özel sektöre verilen destekle yerlilik oranının yüzde 60-65’ler seviyesine ulaştığını dile getirdi.
Armatörler Birliği Başkanı Bedri İnce, ekonomik krizin denizcilik sektörünü olumsuz etkilediğini belirterek İdare’nin sektörün sorunlarını çözmek içi çalışma yapması gerektiğini belirtti. İnce, yaşanan sıkıntıları aşmak için denizcilik esnafından tersane sahibine kadar herkesin el birliği ile destek vermesi gerektiğini vurguladı.
TOBB Başkan Vekili Halim Mete, gemilere Türk limanlarında Trük sahipli gemilere uygulanan 48 saat kuralının bir an önce değilşmesi gerektiğini belirtti. Armatörlerin büyük çoğunluğunun SSK borcu olduğuna dikkat çeken Halim Mete, armatörlerin büyüyen bu sorununa çözüm beklediklerini kaydetti. Konuşmaların ardından Piri Reis Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Oral Erdoğan, denizcilik sektöründeki son gelişmelerle ilgili detaylı bir sunum yaptı.
Aka, soruları cevapladı
Meslek Komitesi üyelerinin konuşmalarını dinleyip not alan Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Suat Hayri Aka, konuşmacıların ifade ettiği sorunlara ilişkin yaptıkları çalışmaları anlattı. Suat Hayri Aka, ilk defa Bakanlık bünyesinde hem Bakan hem müsteşar hem de müsteşar yardımcısının denizcilik kökenli olduğuna vurgu yaparak denizcilk müstakil bir Bakanlık olsa bile böyle bir yapının oluşmasının kolay olmadığını belirtti. Oluşan bu yapının sektör tarafından değerlendirilmesi gerektiğini belirten Aka, sektörün sorunlar ve çözüm önerileri konusunda İdare ile işbirliği yapmasının önemini vurgulayarak, sektör temsilcilerinin denizciliğin önemini gösteren verileri ve bilgileri net şekilde ortaya koymasının diğer Bakanlıklar’ın görev kapsamına giren konularda büyük önemi olduğunu belirtti.
Suat Hayri Aka, meslek komitesi üyeleri tarafından dile getiren birtakım sorunların kendi görev ve yetki alanlarında olmasına rağmen denizcilik sektöründen gelen her türlü taleple ilgiliendiklerini vurguladı.
48 saat uygulamasının uzun süredir bilinen önemli bir sorun olduğunu kaydeden Suat Hayri Aka, Türk Boğazları Tüzüğünde gerekli düzenlemeleri yaptıklarını ifade etti. TUGS kapsamında yeni gemilerin satışına da değinen Suat Hayri Aka, bu konuda hazırlanan torba yasanın sorunları çözüceğini müjdeledi. Aka Gemi Adamları Yaptırım uygulaması konusunda talepler doğrultusunda yeni bir düzenlemeye gidildiğini ifade ederek yaptırımların ağırlaştırıldığını belirtti. Yurt dışında kalan gemi adamlarının kurtarılması konusunda 150 gemi adamı çalıştıran işletmelerin işletmelerin sigorta poliçeleri kapsamında yeni bir uygulamaya gidilerek çözülebileceğini belirtti.
