Çin’in itirazı var!

Gökhan Esin

gokhanesin@marinedealnews.com
Neredeyse bir yıl önceydi, Maersk, MSC ve CMA CGM dünyanın en büyük operasyonel birleşmesini, P3’ü oluşturacaklarını açıkladı. Akıllarda tek soru vardı; ne zaman başlayacaklar?
Eylül 2013’teki yazımızda; Çin müdahale etmez ise P3 ile geçmişte firmalar arasında yaşanan rekabetin birleşmeler seviyesine taşınacağını belirtmiştik. Tam da öyle oldu. MofCom P3 birleşmesini onaylamadı

MoFCom mu? Bu da nedir diyebilirsiniz! MoFCom’un açılımı, Çin Halk Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı… AB ve ABD rekabet kurumları tarafından onaylanan P3, MofCom tarafından reddedildi. Ana hedefi maliyetlerini düşürerek daha düşük bedel ile hizmet vermek isteyen bir birleşme başvurusu. Peki, dünyanın en büyük birleşme anlaşması, kimilerine göre sektördeki en büyük yenilik, niçin reddedildi?

Çin’in itirazı var!
MofCom, P3’ün diğer operasyonel birleşmeler olan CKHY ve G6’dan farklı olduğunu söylüyor. Yani P3’ün sektördeki rekabeti bozabileceği düşüncesinde. Çünkü MofCom’a göre; P3 anlaşması bu üç taşıyıcıyı birbirine çok bağımlı hale getiriyor. Hâlbuki sektör daha gevşek anlaşmalar ile ilerliyor. P3 adı altında birlikte hareket eden 3 büyük firma sektördeki etkin rekabeti engelleyebilir ve sektöre giriş bariyerini yükseltebilir. Bu da yeni rekabetçi güçlerin büyümesini engeller. Dahası P3 taşıtanların ve limanların çıkarlarını da ciddi tehlikeye atabilir. Limanlar ve taşıtanlar, P3 ile elleçleme ve navlun bedelleri üzerinden pazarlık yaparken mevcut hallerinden daha güçsüz şekilde masaya oturacaktır. Çünkü P3 birleşmeden doğan gücünü kullanabilir. Aksi sürpriz olur zaten.
Kısacası, P3 sektörde birçok gelişimi engelleyebilir. Bu kararın altında çok çarpıcı bazı oranlar bulunmaktadır. MofCom’a göre Maersk, MSC ve CMA CGM sırasıyla; %20,6, %15,2 ve %10,9 ile toplamda küresel kapasitenin %46,7’sine sahip. Sadece Avrupa – Asya hattında elde edilen tüm gelirin %45’ine P3 hâkim, Maersk hariç tutulsa dahi bu oran %25 civarında. Neredeyse toplam kapasitenin yarısı! Oranlara bakıldığında P3’ün Asya – Avrupa bağlantısında yoğun kümeleşme yaratacağı kesin. Bu halde, pazarın yapısı keskin bir şekilde değişebilir.
Oranlara bakıldığında MofCom’un kararı anlaşılabilir gözüküyor. Ama MofCom kararını verirken, kabul edilebilir kapasite oranını açıklamaması da belirsizlik yaratıyor. Yaklaşık 60 yılın üzerinde bir geçmişi olan bu sektörün hala yeni bir sektör gibi belirsizlik içinde olması şaşırtıcı.
Şöyle bir örnek verelim. Kimileri MofCom için kabul edilebilir kapasite oranının %30 olduğunu söylüyor. Bu halde bu üç büyük taşıyıcının sadece ikisinin birleşmesi mümkün olabilir. P3 olmazsa, P2 olabilir mi? Örneğin, MSC ve CMA CGM’in toplam kapasitesi %26,1 civarında. Hatta Çin menşeli taşıyıcılar da bu birleşmeye dâhil olabilir. Neden olmasın?
Ya da birleşmelerine izin verilmiyorsa, daha fazla gemi paylaşım anlaşması ile birbirlerinin gemilerinde yük taşımalarına ne ölçüde izin verilebilir? Eğer gemi paylaşım anlaşmalarının sayısı artar ise, bu halde gemi işletmeyen taşıyıcıların alanlarına tecavüz edilmiş olacaktır. Yani 15 – 20 konteyner taşıyıcısı arasındaki oyun, bir anda gemi işletmeyen taşıyıcıların alanına taşacaktır.
MofCom’un kararının etkilediği diğer bir taraf ise, limanlar. Daha önce yazdığımız gibi limanlar P3’ü çekebilmek için çok çaba sarf ettiler. Ama şimdi bir yıl önceki pozisyonlarına geri döndüler. Özetle, P3’ün ortakları yollarına ayrı markalar olarak devam edecek gibi. Eğer yukarıda yazdığım belirsizliklerden dolayı yeni bir “P” serisi türemez ise…

ETİKETLER:
Bunu Paylaşın
gokhanesin@marinedealnews.com